Nộp thuế đúp, doanh nghiệp chịu được không?

Sản xuất linh kiện bán dẫn tại Công ty MTEX (Nhật Bản), Khu chế xuất Tân Thuận, TP Hồ Chí Minh. Ảnh: Cao Thắng

Để hỗ trợ các đối tượng nộp thuế bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, Bộ Tài chính đang trình Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Nghị định gia hạn thuế và tiền thuê đất để triển khai thực hiện trong những ngày tới. Theo dự thảo Nghị định, tổng giá trị gói hỗ trợ tài khóa này đến 180.000 tỷ đồng. Có 7 nhóm đối tượng nộp thuế được hưởng lợi, chủ yếu là DN nhưng còn bao gồm cá nhân, nhóm cá nhân và hộ gia đình.

Cụ thể DN được gia hạn nộp thuế VAT hàng tháng từ tháng 1 đến tháng 6 (trường hợp nộp thuế VAT tháng) hoặc hàng quý từ quý I đến quý II (trường hợp nộp thuế VAT theo quý), thời gian chậm nộp là 6 tháng; gia hạn thời hạn nộp tiền thuê đất kỳ đầu của năm 2020 là 5 tháng, nộp tiền thuê đất chậm nhất đến ngày 31/10/2020.

Nhìn vào con số của gói tài khóa thì rất lớn, khoảng 7,6 tỷ USD nhưng phạm vi hỗ trợ cũng chỉ giới hạn, không có chuyện xét giảm thuế, tiền thuê đất như kỳ vọng của một số DN. Đây là gói tài khóa nhằm hỗ trợ khó khăn dòng tiền nộp thuế VAT và tiền thuê đất cho DN và thực chất là gói cấp tín dụng cho DN với lãi suất 0%.

Với quy định gia hạn thuế như trên, từ tháng 7 đến tháng 12/2020, các DN được hỗ trợ gói tài khóa sẽ bị áp lực rất nặng lên cân đối ngân sách 6 tháng cuối năm 2020. Từ tháng 7 đến cuối năm, mỗi tháng DN phải nộp thuế VAT cho 2 tháng, riêng tháng 10 còn cộng thêm tiền thuê đất kỳ đầu năm 2020. Đây là phương án gia hạn thuế và tiền thuê đất cho DN hết sức ngặt nghèo.

So với nhiều nước trên thế giới, việc khống chế dịch Covid-19 của Việt Nam là hiệu quả. Giả định kịch bản tốt nhất dịch Covid-19 sẽ được dập tắt vào cuối tháng 4 hoặc đầu tháng 5. Nhưng tại thời điểm đó liệu các nước trong 3 khu vực thị trường chủ đạo của DN Việt Nam như Mỹ, châu Âu và các nước châu Á đã dập được dịch Covid-19? Không thể đoán định nhưng chắc chắn rằng các dãy cung của DN nước ta với 3 thị trường này chưa thể liền khúc trước quý II này. Cho nên từ quý III, các DN chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 chưa thể nói rằng trở lại hoạt động bình thường được. Vậy thì DN có làm được nghĩa vụ thuế đúp không?

Không hiểu Bộ tài chính dựa vào kịch bản nào để đưa ra phương án cho DN nợ thuế VAT và tiền thuê đất như vậy. Chắc chắn nếu triển khai Nghị định gia hạn thuế và tiền thuê đất nhiều DN sẽ bị chuyển từ đối tượng được hỗ trợ thuế sang đối tượng bị cưỡng chế thuế. Đây là một điều mà Bộ Tài chính cần xem xét lại.

Cao Văn