NSMO lên tiếng việc cắt giảm đột ngột công suất dự án điện gió Quảng Trị

Trong thông báo gửi các đơn vị phát điện và quản lý lưới điện, Công ty Vận hành hệ thống điện và Thị trường điện quốc gia (NSMO) cho biết, thời gian vừa qua hệ thống điện rơi vào tình trạng thừa nguồn nghiêm trọng do diễn biến thời tiết cực đoan và lưu lượng nước về hồ thủy điện tăng đột biến.

Theo số liệu của Cục Khí tượng thủy văn quốc gia, mưa bão và áp thấp nhiệt đới liên tiếp xuất hiện trong tháng 10 và 11, gây ra nhiều trận mưa lớn kéo dài. Riêng hoàn lưu bão số 13 đã khiến lượng nước đổ về các hồ thủy điện tăng mạnh, buộc 80/122 hồ phải xả lũ, tương ứng khoảng 16.000 MW công suất chỉ trong ngày 7/11. Cùng thời điểm, sản lượng điện gió đạt mức rất cao, khoảng 3.400-4.000 MW, tăng thêm 2.000-3.000 MW so với trước đó.

"Việc thủy điện và điện gió đồng loạt phát mạnh đã khiến hệ thống điện liên tục trong trạng thái quá tải vào ban ngày và kéo dài nhiều chu kỳ trong ngày", NSMO cho hay.

Để giữ cân bằng nguồn - tải và duy trì tần số hệ thống trong giới hạn cho phép, NSMO đã buộc phải điều chỉnh phương thức huy động, trong đó có việc giảm công suất cả các nguồn đang phát, bao gồm thủy điện đang xả lũ lẫn các nhà máy năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời). "Đây là những quyết định điều độ bắt buộc nhằm bảo vệ an toàn cho hệ thống điện quốc gia", NSMO lý giải.

Theo NSMO, bên cạnh yếu tố thời tiết, trong các ngày 9 và 10/11, Tổng Công ty Truyền tải điện quốc gia phải thực hiện cắt điện 4 đường dây 220kV để phục vụ thi công các hạng mục thuộc tuyến đường dây 220kV Tương Dương - Đô Lương - Nam Cấm, phục vụ kế hoạch nhập khẩu điện từ Lào theo Hiệp định liên Chính phủ. Việc cắt đường dây đồng thời ảnh hưởng đến khả năng phát điện của các nhà máy thủy điện tại Nghệ An, một số nhà máy phía Lào, cũng như việc cấp điện cho phụ tải khu vực.

Nhiều nhà máy điện gió ở Quảng Trị phản ánh bị giảm công suất đột ngột.

Từ tháng 12 tới, dự án đấu nối trạm biến áp 500 kV Quảng Trị tiếp tục được triển khai nhằm tăng khả năng giải tỏa công suất các nguồn trong khu vực và phục vụ nhu cầu điện từ năm 2026 trở đi.

Trao đổi với PV Tiền Phong, ông Phạm Nguyên Hùng - Cục trưởng Cục Điện lực, Bộ Công Thương - cho biết, việc cắt giảm công suất các nhà máy điện gió ở Quảng Trị thời gian qua là hoạt động vận hành bình thường của hệ thống điện, không phải sự cố hay quyết định bất thường. Theo ông Hùng quyền điều độ và lựa chọn nguồn huy động thuộc NSMO, dựa trên nguyên tắc thị trường điện cạnh tranh nguồn nào rẻ hơn thì được huy động trước.

Về phản ánh của các doanh nghiệp khi cho rằng việc cắt giảm không báo trước, lãnh đạo Cục Điện lực cho hay, có hai nhóm tình huống dẫn tới việc giảm công suất: Trường hợp có kế hoạch (sẽ được thông báo trước), trường hợp đột xuất vì lý do an toàn hệ thống, khi đó không thể báo trước vì điều độ phải xử lý ngay để bảo đảm an toàn cho hệ thống điện quốc gia.

“Nhà đầu tư nào cũng muốn phát điện nhiều để có doanh thu, nhưng hệ thống phải cân đối cung - cầu. Với các tình huống vượt tầm kiểm soát, như bão, mưa lớn khiến hệ thống ưu tiên huy động thủy điện, hoặc sự cố an toàn kỹ thuật, việc giảm huy động ngay là bắt buộc. Đó là vận hành bình thường của hệ thống”, ông Hùng nói.

Trước đó, các doanh nghiệp điện gió tại Quảng Trị đã gửi văn bản kiến nghị lên Bộ Công Thương, UBND tỉnh Quảng Trị, EVN và NSMO, phản ánh công suất phát bị giảm liên tục từ cuối tháng 9, ở mức 20-90%, thậm chí có thời điểm giảm tới 99%, gần như không được phát điện. Việc cắt giảm diễn ra không theo quy luật, không có lịch điều độ trước, khiến doanh nghiệp không thể lập kế hoạch vận hành và tài chính.

Dương Hưng