NSƯT Văn Vượng, tác giả của 'Hà Nội trong mắt ai' qua đời

Ngày 14-2, Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam đã phát đi thông báo, Nghệ sĩ Ưu tú Văn Vượng tức Văn Hữu Vượng - thành viên của Trung tâm đã rời cõi tạm ở tuổi 83.

Nghệ sĩ guitare Văn Vượng, sinh năm 1941 tại Hải Dương. Năm 1946, vì căn bệnh đậu mùa biến chứng quái ác nên đã làm hỏng đôi mắt của ông.

Ông đi tản cư cùng gia đình khi mới hai tuổi. Ngồi nhà một mình, ông tự mày mò lấy dây chun căng qua nắp cơi trầu bằng đồng để chơi những bài quen thuộc. Thấy vậy, một người quen khuyên gia đình mua cho ông cây đàn guitare để học.

Nghệ sĩ Ưu tú Văn Vượng. Ảnh tư liệu.

Không biết chữ, không biết nhạc nhưng Văn Vượng không chịu đầu hàng số phận, ông mày mò học theo lối nhập tâm và chỉ sau năm tháng, ông thuộc được giáo trình Ferdinando Carulli.

Năm 1954, Vượng mới bắt đầu học qua hệ thống chữ nổi do người bạn Dương Khắc Tiến dạy. 15 tuổi, Văn Vượng đã tự mày mò sáng tác bài Hoàng hôn trên sông và cũng là lần đầu tiên ông biểu diễn trên sân khấu bài Trống cơm.

Từ đấy, Văn Vượng càng quyết tâm trau dồi tiếng đàn cùng kiến thức âm nhạc. Ông đã tìm đến các nhạc sĩ Văn Cao, Đỗ Nhuận và được chỉ dạy nhiều về sáng tác và hòa thanh. Riêng nhạc sĩ Tạ Tấn chỉ cho ông những kỹ thuật diễn tấu trên cây đàn guitare và nhiều người khác nữa đã trợ giúp cho ông những kiến thức cơ bản để tiếng đàn của ông ngày một điêu luyện.

Năm 1968, tại sân khấu ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám, sau khi xem nghệ sĩ Văn Vượng chơi tác phẩm Du kích ca, đạo diễn Trần Văn Thủy đã ngỏ lời mời ông vào bộ phim tài liệu Hà Nội trong mắt ai, sản xuất năm 1982.

Đạo diễn còn đề nghị nghệ sĩ sáng tác một bản nhạc riêng cho bộ phim và ông đã viết Hà Nội trong mắt ai có cả phần lời. Bên cạnh đó ông còn viết các ca khúc: Hãy quên đi đừng khóc nữa, Bầu trời trong tim anh… Qua làn sóng điện của Đài Tiếng nói Việt Nam, tiếng đàn của Văn Vượng ngày một vang xa.

Ông không chỉ được biết đến là một nghệ sĩ guitar mà nhiều tác phẩm do ông chuyển soạn đã được lưu dấu như: For Elise của Beethoven, Nhạc chiều của Schubert, Phiên chợ Ba Tư của Ambecatenbey hay Diễm xưa, Cát bụi của Trịnh Công Sơn… Cùng với đó, ông đã có khoảng 8.000 buổi biểu diễn khắp mọi miền đất nước.

Lúc sinh thời ông kể rằng, vào khoảng những năm 1968 - 1978, Cung Văn hóa Hữu nghị luôn chật kín người xem Văn Vượng biểu diễn với các tác phẩm: Người Hà Nội, Trường ca Sông Lô… Với những đóng góp của âm nhạc, ông đã được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú vào ngày 3-2-1997.

VIẾT THỊNH