Nửa đầu 2025: Tiêu thụ nhiên liệu trung bình 4,42 lít/100 km, vượt mục tiêu 2030

Theo bà Zifei Yang, Giám đốc Chương trình ô tô của Hội đồng Quốc tế về Giao thông Sạch (ICCT), tỷ lệ xe điện tại Việt Nam đã tăng lên 35% trong 6 tháng đầu năm 2025, kéo mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình xuống còn 4,42 lít/100 km – thấp hơn cả ngưỡng 4,83 lít/100 km cho ô tô con dưới 9 chỗ ngồi (gồm cả xe bán tải) dự kiến đưa vào tiêu chuẩn quốc gia từ năm 2030.

Tỷ lệ xe điện tại Việt Nam tăng lên 35% trong 6 tháng đầu năm 2025, kéo mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình xuống còn 4,42 lít/100 km.

“Điều này cho thấy các công nghệ cần thiết để ngành ô tô Việt Nam đạt mục tiêu đã sẵn sàng,” bà Yang nhấn mạnh.

Trước đó, mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình năm 2020 còn ở mức 6,8 lít/100 km. Nhờ tốc độ điện hóa nhanh, đặc biệt khi xe điện chiếm 11% thị phần năm 2023 và 22% năm 2024, con số này liên tục giảm, tạo nên bước nhảy vọt vào năm 2025.

Tuy nhiên, dư luận từng xuất hiện hiểu nhầm rằng 96% xe chạy xăng, dầu sẽ bị “khai tử” vào năm 2030. Cục Đăng kiểm khẳng định, quy định mới chỉ áp dụng cho xe sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu mới từ khi tiêu chuẩn có hiệu lực, không áp dụng cho xe đang lưu hành.

Đồng thời, mức CAFC là chỉ số trung bình toàn quốc, không áp trực tiếp cho từng mẫu xe hay từng doanh nghiệp. Mỗi hãng sẽ có mục tiêu riêng dựa trên cơ cấu sản phẩm và trọng lượng xe, vì vậy đây được coi là mục tiêu khả thi, đồng thời góp phần giảm phát thải quốc gia.

Mục tiêu Việt Nam thấp hơn nhiều quốc gia

Khi so sánh quốc tế, mục tiêu 4,83 lít/100 km (theo chu trình NEDC) của Việt Nam vẫn được đánh giá là “nhẹ nhàng” nhất. Nhật Bản đặt mục tiêu 3,6 lít/100 km vào năm 2030; Trung Quốc: 2,5 lít/100 km; Hoa Kỳ: 1,6 lít/100 km vào năm 2032; Liên minh châu Âu: 1,8 lít/100 km vào năm 2030 và 0 lít/100 km (toàn bộ xe không phát thải) từ năm 2035. Ngay cả thị trường mới nổi như Chile cũng hướng đến 3,5 lít/100 km vào năm 2030.

Điều đó cho thấy, mục tiêu của Việt Nam chỉ ở mức tối thiểu và hoàn toàn khả thi trong bối cảnh xu hướng toàn cầu.

Theo bà Zifei Yang (ICCT) nhấn mạnh: “Mục tiêu 4,83 lít/100 km sẽ đạt được bằng cách yêu cầu các hãng xe cải thiện dần qua từng năm trong khung thời gian 5 năm. Phần lớn doanh nghiệp tại Việt Nam là các hãng toàn cầu, vốn đã quen với quy định nghiêm ngặt hơn ở các thị trường khác, nên họ hoàn toàn có thể áp dụng kinh nghiệm này tại Việt Nam.”

Thực tế, các hãng từ Toyota, Hyundai đến VinFast đều đã lên chiến lược điện hóa và nâng cao hiệu suất động cơ. VinFast đặt mục tiêu tỷ lệ nội địa hóa trên 80% vào năm 2026, đồng thời mở rộng sản xuất tại Ấn Độ và Indonesia. Điều này cho thấy doanh nghiệp Việt không chỉ chuẩn bị đáp ứng thị trường trong nước mà còn hướng tới cạnh tranh quốc tế.

Các quy định về mức tiêu thụ nhiên liệu không chỉ hướng đến giảm phát thải, mà còn có thể trở thành đòn bẩy kinh tế. Đối với người tiêu dùng, lợi ích rõ rệt. Xe điện hoặc xe tiết kiệm nhiên liệu giúp giảm chi phí vận hành trong suốt vòng đời.

Bà Nguyễn Thị Hồng, nhân viên văn phòng tại Hà Nội, chia sẻ:“Trước đây tôi đi xe xăng, chi phí xăng mỗi tháng khoảng 2 triệu đồng. Từ khi chuyển sang xe điện năm 2024, chi phí điện sạc chỉ bằng một phần ba, lại ít tốn bảo dưỡng. Tôi nghĩ chuẩn nhiên liệu mới là cần thiết.”

Thực tiễn quốc tế cho thấy, các quy định nhiên liệu nghiêm ngặt luôn là “chất xúc tác” cho đổi mới công nghệ. Tại châu Âu, quy định 0 gCO₂/km vào năm 2035 đã buộc hàng loạt tập đoàn ô tô công bố lộ trình điện hóa toàn diện. Việt Nam hoàn toàn có thể tận dụng kinh nghiệm này để thu hút FDI và công nghệ.

Ở tầm vĩ mô, mục tiêu tiêu thụ nhiên liệu gắn liền với cam kết phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 mà Việt Nam công bố tại COP26. Các chuyên gia nhận định, đặt ra chuẩn mực rõ ràng không chỉ tạo niềm tin cho nhà đầu tư, mà còn thể hiện quyết tâm chính trị của Chính phủ trong tiến trình chuyển đổi xanh.

Thanh Trà