Nửa thế kỷ trong ngành xuất bản của nhà phát hành lớn nhất Việt Nam
Gần 50 năm kể từ khi thành lập, Công ty Cổ phần Phát hành Sách TP.HCM (Fahasa) luôn nỗ lực vượt khó, thích nghi và vươn lên phát triển tùy theo bối cảnh từng giai đoạn.

Độc giả đọc sách tại nhà sách Fahasa Thủ Đức. Ảnh: Fahasa.
Thành lập vào năm 1976, qua gần 50 năm, đến nay Công ty Phát hành sách TP.HCM (Fahasa) là chuỗi nhà sách lớn nhất của nước, tích cực hỗ trợ các nhà xuất bản đưa sách đến tay độc giả. Tiếp nối cha mình - ông Phạm Minh Thuận - anh Phạm Nam Thắng hiện là người dẫn dắt doanh nghiệp trong thời đại số, bước vào giai đoạn phát triển mới.
Vừa qua, Fahasa được chọn là một trong 50 doanh nghiệp, đơn vị tiêu biểu có thương hiệu và sản phẩm chủ lực của TP.HCM nhân kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước.
Dịp này, Tổng giám đốc Fahasa Phạm Nam Thắng chia sẻ với Tri Thức - Znews về hành trình 50 năm đồng hành cùng ngành sách Việt Nam của đơn vị.
Cung cấp dịch vụ phát hành sách chất lượng là cốt lõi
- Xin chào anh! Anh có thể chia sẻ những bài học quý báu anh học được từ triết lý kinh doanh của cha mình - ông Phạm Minh Thuận?
- Tôi may mắn từ nhỏ đã được quan sát và học hỏi từ cha mình, một nhà lãnh đạo có tầm nhìn xa, kiên định và rõ ràng trong chiến lược kinh doanh. Ông luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc linh hoạt thích ứng với thị trường và đặt con người làm trung tâm.

Tổng giám đốc Fahasa Phạm Nam Thắng. Ảnh: NVCC.
Cha tôi tin rằng, để xây dựng một doanh nghiệp bền vững, cần quan tâm đến đội ngũ nhân sự, đầu tư vào đào tạo và phát triển nguồn lực nội bộ. Chính nhờ triết lý đó, Fahasa đã vượt qua nhiều giai đoạn khó khăn, từ thời kỳ bao cấp cho đến những biến động của nền kinh tế thị trường. Triết lý này đã trở thành kim chỉ nam cho tôi trong quá trình tiếp quản và điều hành công ty.
- Fahasa đã vượt qua nhiều giai đoạn khó khăn, như thời kỳ trước năm 1986 và đại dịch Covid-19. Anh có thể chia sẻ cách công ty đối mặt và vượt qua những thử thách đó?
- Chúng tôi luôn xác định con người là yếu tố cốt lõi. Trong những thời điểm khó khăn, Fahasa tập trung vào việc giữ vững tinh thần và sự gắn kết của đội ngũ. Bên cạnh đó, sự linh hoạt trong chiến lược kinh doanh giúp chúng tôi thích ứng nhanh với biến động thị trường.
Sớm nhận ra tầm quan trọng của công nghệ trong việc nâng cao trải nghiệm khách hàng và hiệu quả vận hành, từ năm 2015, Fahasa ra mắt trang thương mại điện tử giúp khách hàng dễ dàng tiếp cận và mua sắm sách trực tuyến. Đặc biệt, trong thời điểm dịch Covid-19, kênh bán hàng trực tuyến đã trở thành "phao cứu sinh".
Khi các nhà sách phải tạm ngừng hoạt động, chúng tôi đã đẩy mạnh kênh bán hàng trực tuyến thông qua trang thương mại điện tử, giúp doanh nghiệp duy trì hoạt động và phục vụ khách hàng một cách hiệu quả. Nhờ đó mà chúng tôi tránh được những ảnh hưởng nặng nề từ đại dịch, đồng thời đa dạng hóa được phương thức kinh doanh, mở ra một kênh bán mới nhiều tiềm năng.
Sau đại dịch, dự đoán trước được rằng sức mua sẽ hồi phục, nhu cầu tìm đến các không gian văn hóa, giải trí sẽ tăng cao, Fahasa đã chủ động mở rộng chuỗi nhà sách; dù thời điểm đó nhiều nhà phát hành còn e dè và gặp khó khăn phục hồi kinh doanh, thậm chí không ít bên đóng cửa. Động thái "đi trước đón đầu" này đã cho quả ngọt xứng đáng khi toàn chuỗi nhà sách hiện nay đều có lãi.
- Fahasa sở hữu hệ thống phân phối lớn, nhưng lại không tham gia vào lĩnh vực xuất bản. Lý do đằng sau quyết định này là gì?
- Chúng tôi tin rằng để tạo được dấu ấn, cần tập trung làm tốt nhất điều mình có thể. Phát hành sách là thế mạnh của Fahasa, và chúng tôi muốn tập trung toàn lực để phát triển lĩnh vực này. Fahasa chọn chuyên sâu vào lĩnh vực phát hành, xây dựng hệ thống phân phối chuyên nghiệp và hiệu quả.
Lĩnh vực xuất bản đòi hỏi sự đầu tư lớn và chuyên môn sâu, nếu không chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ dễ dẫn đến rủi ro. Chúng tôi muốn tránh xung đột lợi ích và tập trung vào việc cung cấp dịch vụ phát hành sách chất lượng, hỗ trợ các nhà xuất bản đưa sản phẩm đến tay độc giả một cách tốt nhất.




Hình ảnh tại một số nhà sách Fahasa. Ảnh: Fahasa.
Nhân rộng mô hình nhà sách thông minh
- Anh đánh giá như thế nào về hệ sinh thái xuất bản - phát hành sách tại Việt Nam hiện nay? Ngành đang đứng trước những cơ hội và thách thức gì?
- Ngành xuất bản - phát hành sách tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, có nhiều cơ hội song cũng không ít thách thức. Cùng sự phát triển của đất nước, nhu cầu tìm kiếm tri thức của người dân ngày càng cao. Kinh doanh trong lĩnh vực gắn liền với sự phát triển văn hóa của đất nước, chúng tôi luôn ý thức về trọng trách khuyến đọc, đưa những ấn phẩm hay đến tay bạn đọc. Ngành sách bao giờ cũng phản ánh điều mà con người của thời đại đang cần. Cụ thể hiện nay, những xu hướng mới như trí tuệ nhân tạo (AI), đổi mới khoa học - công nghệ đang thu hút sự quan tâm lớn.
Tuy nhiên, ngành cũng đối mặt với thách thức lớn từ nạn sách giả, sách lậu, vi phạm bản quyền; vốn tồn tại từ lâu, nay lại càng nghiêm trọng do sự bùng nổ của mạng xã hội, các kênh online,... khiến các đơn vị kinh doanh khó kiểm soát. Điều này gây tổn thất hàng chục tỷ đồng mỗi năm cho các doanh nghiệp.
- Fahasa đã có những bước đi cụ thể nào để giải quyết vấn đề sách giả và bảo vệ quyền lợi của khách hàng?
- Chúng tôi đã thành lập Ban xử lý giả mạo để giải quyết các trường hợp này. Khi mức độ nghiêm trọng tăng lên, Fahasa đã thực hiện các biện pháp mạnh mẽ hơn, bao gồm báo cáo đến các cơ quan quản lý Nhà nước và Công an.
Từ tháng 8/2023 đến nay, chúng tôi đã phát hiện và xử lý hơn 180 trang mạng xã hội giả mạo thương hiệu. Chúng tôi kỳ vọng các cơ quan quản lý có chế tài xử phạt và kiểm tra mạnh mẽ hơn nữa để ngăn chặn được nạn sách giả, bảo vệ nền của đất nước.
Đồng thời, chúng tôi làm việc chặt chẽ với các nhà xuất bản, đơn vị liên kết xuất bản nhằm tuyên truyền đến người đọc về bản quyền với mục tiêu nâng cao ý thức chọn mua, đọc sách thật, sách chất lượng.
- Anh có thể chia sẻ về chiến lược phát triển của Fahasa trong thời gian tới?
- Chúng tôi tiếp tục tập trung vào việc mở rộng hệ thống nhà sách, đặc biệt tại các thị trường tiềm năng. Bên cạnh đó, Fahasa sẽ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong quản lý và vận hành, nâng cao trải nghiệm khách hàng cả trực tuyến và tại cửa hàng. Mô hình nhà sách thông minh sẽ được nhân rộng hơn nữa.
Ngoài ra, chúng tôi hướng đến tạo ra một hệ sinh thái những nhà sách vừa đa dạng lựa chọn hàng hóa, vừa có tính thẩm mỹ và giàu giá trị văn hóa. Chúng tôi cũng sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với các nhà xuất bản để mang đến những đầu sách chất lượng, đáp ứng nhu cầu của độc giả và góp phần giúp ngành xuất bản nước nhà phát triển.
Thành lập vào năm 1976 với tên gọi Quốc doanh phát hành sách, lần lượt đổi tên thành Công ty Phát hành sách TP.HCM (1982) và từ 2005 đến nay là Công ty CP Phát hành sách, từ những ngày đầu gian khó trong những năm đầu đất nước thống nhất, trải qua thời kỳ bao cấp, đổi mới và hội nhập, Fahasa không ngừng phát triển, trở thành chuỗi nhà sách lớn nhất cả nước với hơn 120 cửa hàng trên toàn quốc.