Nước sạch nông thôn cho đồng bào vùng khó khăn
Những năm qua, nhờ các chính sách hỗ trợ của Nhà nước cùng sự vào cuộc của chính quyền địa phương, nhiều thôn bản vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN) được tiếp cận với nguồn nước hợp vệ sinh. Đây không chỉ là bước tiến quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đời sống mà còn góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH).
Tại xóm Bái Tam, xã Nật Sơn, nơi có 197 hộ đồng bào DTTS sinh sống, nước sinh hoạt từng là nỗi lo thường trực, nhất là vào mùa khô. Trước đây, bà con phải đi hàng chục km vào rừng để dẫn nước về. Sau khi được hỗ trợ xây dựng hệ thống nước sạch trị giá hơn 3 tỷ đồng từ Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS&MN, cuộc sống của người dân đã thay đổi rõ rệt. “Hệ thống nước sạch được đầu tư không chỉ giúp bà con có đủ nước dùng mà còn đảm bảo vệ sinh, an toàn sức khỏe” - ông Bùi Công Du, Trưởng xóm Bái Tam chia sẻ.
Tương tự, người dân xóm Cang, phường Tân Hòa cũng từng đối mặt với cảnh thiếu nước sinh hoạt do chưa được đầu tư hệ thống nước máy. Những năm trước, dù đã có bể lọc đầu nguồn nhưng hiệu quả không cao, mùa khô vẫn thường xuyên thiếu nước. Cuối năm 2024, nhờ nguồn vốn từ Dự án 1 thuộc Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS&MN, địa phương được đầu tư hệ thống bể lọc dung tích 50m3, cung cấp nước sạch cho toàn thể hộ dân trong xóm. Ông Nguyễn Văn Dương - một người dân xóm Cang cho biết: “Nước sau khi lọc rất trong, đảm bảo vệ sinh. Bà con chúng tôi cũng ý thức bảo vệ rừng đầu nguồn, cùng tổ quản lý thường xuyên kiểm tra, bảo dưỡng để công trình được sử dụng hiệu quả, lâu dài”.

Người dân xóm Bái Tam, xã Nật Sơn kiểm tra hoạt động hệ thống nước sạch mới được đầu tư tại xóm.
Theo thống kê, hàng chục nghìn hộ dân ở các vùng đặc biệt khó khăn của tỉnh đã được thụ hưởng chính sách hỗ trợ nước sạch. Nhiều mô hình cấp nước tập trung, bể chứa, hệ thống lọc nước được triển khai phù hợp với điều kiện từng địa phương. Giai đoạn 2021 - 2025, riêng Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS&MN, tỉnh được phân bổ tổng nguồn vốn ngân sách Trung ương hơn 4.365 tỷ đồng, trong đó, vốn đầu tư phát triển hơn 2.411 tỷ đồng, kinh phí sự nghiệp gần 1.955 tỷ đồng. Bên cạnh đó, tỉnh huy động hơn 98 tỷ đồng từ vốn tín dụng và sự đóng góp của người dân, cùng với gần 18.282 tỷ đồng lồng ghép từ các chương trình khác. Từ nguồn lực này, nhiều công trình hạ tầng nông thôn và các dự án hỗ trợ sinh kế cho đồng bào vùng khó khăn đã được triển khai. Trong đó, 42 công trình nước tập trung được xây dựng mới, gần 20 nghìn hộ dân được hỗ trợ nước sinh hoạt phân tán, đưa tỷ lệ hộ dân toàn tỉnh được sử dụng nước hợp vệ sinh lên hơn 98%.
Không chỉ giúp người dân có nguồn nước ổn định, các công trình nước sạch còn góp phần giảm thiểu bệnh tật liên quan đến nguồn nước, nâng cao sức khỏe, tạo điều kiện cho con em học tập, người dân yên tâm lao động sản xuất. Đây cũng là nền tảng quan trọng để nhiều địa phương hoàn thành tiêu chí nước sạch trong xây dựng nông thôn mới, rút ngắn khoảng cách phát triển giữa miền núi và miền xuôi.
Thực tiễn cho thấy, đầu tư nước sạch cho vùng khó khăn là chủ trương đúng đắn, mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Tuy nhiên, để công trình phát huy hiệu quả lâu dài, cần chú trọng công tác bảo trì, tập huấn kỹ thuật, đồng thời khuyến khích sự tham gia của cộng đồng trong quản lý, vận hành. Bà Nguyễn Thị Oanh - Trưởng phòng Chính sách Dân tộc, Sở Dân tộc và Tôn giáo cho biết: “Khi khảo sát xây dựng công trình, phải chọn địa điểm có nguồn nước đảm bảo, được bảo vệ tốt. Người dân là đối tượng thụ hưởng cũng cần cam kết tham gia quản lý, duy tu, bảo dưỡng công trình. Chỉ khi có sự chung tay, các công trình mới thật sự bền vững và mang lại lợi ích thiết thực”.