Nước thành viên EU quyết không từ bỏ khí đốt Nga

Thủ tướng Slovakia Robert Fico. Ảnh: fairobserver

Thỏa thuận quá cảnh khí đốt giữa Moscow và Kiev bao gồm một phần nguồn cung cấp năng lượng của Nga cho Liên minh châu Âu (EU) sẽ hết hạn vào cuối tháng này.

Chính phủ Slovakia đang tham gia vào các cuộc đàm phán "rất căng thẳng" về việc đảm bảo nguồn cung khí đốt cho năm tới, bao gồm cả việc quá cảnh qua Ukraine, Thủ tướng Fico nói với các phóng viên.

Slovakia và Hungary là hai quốc gia EU duy nhất vẫn phụ thuộc nhiều vào đường ống khí đốt của Nga.

Phát biểu sau cuộc họp nội các, Thủ tướng Fico cho biết có "một số lượng lớn cạm bẫy" do "tuyên bố chính trị" của Ukraine về vấn đề này và "áp lực" ngăn chặn dòng khí đốt từ Nga sang EU gây ra,

Ukraine tuyên bố nước này sẽ không gia hạn thỏa thuận trung chuyển hiện tại sau ngày 31/12. Theo Bộ trưởng Năng lượng Ukraine German Galushchenko, Kiev đã chuẩn bị cho việc "không trung chuyển" khí đốt của Nga qua mạng lưới của mình bắt đầu từ ngày 1/1/2025.

Mạng lưới vận chuyển khí đốt Nga của Ukraine được kết nối với hệ thống đường ống của Moldova, Romania, Ba Lan, Hungary và Slovakia. Theo dữ liệu mới nhất, EU vẫn nhận được khoảng 5% khí đốt từ Nga qua Ukraine.

Thủ tướng Fico lưu ý rằng các giải pháp cung cấp khí đốt thay thế đắt hơn đáng kể so với lựa chọn của Nga.

"Chúng tôi bác bỏ điều này. Chúng tôi không thấy lý do gì phải trả nhiều tiền hơn cho khí đốt so với mức cần thiết vì lý do địa chính trị. Các cuộc đàm phán cực kỳ căng thẳng ở nhiều cấp độ và tại nhiều quốc gia khác nhau" sẽ bắt đầu vào tuần tới và tiếp tục trong suốt kỳ nghỉ lễ" - Thủ tướng Slovakia cho biết, đồng thời nói rằng ông "tự tin" rằng có thể tìm ra giải pháp để duy trì dòng khí đốt chảy tới Slovakia thông qua Ukraine.

EU tuyên bố ý định chấm dứt sự phụ thuộc vào nguồn cung cấp năng lượng của Nga sau khi xung đột Ukraine leo thang vào năm 2022. Nguồn cung cấp nhiên liệu có giá thành cao hơn từ Mỹ đã thay thế phần lớn nguồn khí đốt giá rẻ qua đường ống mà trước đây Nga cung cấp.

Phụ trách năng lượng mới của EU Dan Jorgensen mới đây thông báo rằng "ưu tiên chính" của ông là lập ra một kế hoạch sẽ cắt đứt mọi liên kết năng lượng của khối với Nga. Ông Jorgensen thừa nhận rằng cho đến nay EU vẫn chưa thể khắc phục được sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch của Nga.

Theo nền tảng thu thập dữ liệu Statista của Đức, Berlin chiếm 18% giá trị nhập khẩu khí đốt tự nhiên vào EU trong quý 2 năm 2024.

Trong khi đó, chuyên gia Sergey Kaufman của Finam cho biết, trong năm 2025, Nga có thể tiếp tục cung cấp khí đốt cho châu Âu qua Ukraine với khối lượng giảm (4-7 tỷ mét khối) nếu được phép trung chuyển tại biên giới Nga-Ukraine. Đồng thời, tập đoàn năng lượng Nga Gazprom có thể đẩy mạnh bơm khí đốt sang EU qua Thổ Nhĩ Kỳ, cũng như trực tiếp dòng chảy đến Trung Á.

Nguyễn Phương