Nút thắt cuối cùng và trang mới của Sacombank

Nút thắt cuối cùng của Sacombank

10 năm sau sáp nhập Ngân hàng Phương Nam và ôm về một khối nợ xấu khổng lồ, Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) đang đi đến những bước cuối cùng trong quá trình tái cơ cấu của mình.

Quyết định sáp nhập của ông chủ ngân hàng thời điểm đó đã khiến cho Sacombank, ngân hàng được xếp trong top đầu của nhóm ngân hàng tư nhân, gặp cú sốc lớn và loay hoay mãi trong vòng xoáy quản trị rủi ro của mình.

93.000 tỷ đồng (gồm 35.000 tỷ dư nợ gốc và 58.000 tỷ lãi và các khoản phải thu) là con số nợ xấu mà Sacombank phải đối mặt khi đó, chiếm tới 30% tổng tài sản ngân hàng. Trong đó, những khoản lớn nhất là nợ xấu liên quan đến nhóm Trầm Bê, khoản nợ liên quan đến Khu công nghiệp Phong Phú và nợ xấu đã bán cho VAMC.

Tuy nhiên ở thời điểm hiện tại, phần lớn những "trở ngại" này đã được dẹp bỏ.

Khoản mục đáng chú ý là Khu công nghiệp Phong Phú – tài sản đảm bảo cho một khoản vay lớn, đã được Sacombank bán đấu giá thành công với giá gần 8.000 tỷ đồng. Riêng trong năm 2024, Sacombank đã thu hồi hơn 1.587 tỷ đồng.

Chứng khoán SSI cho biết ngân hàng đã nhận khoản thanh toán còn lại trị giá 6.300 tỷ đồng trong tháng 8/2025 và toàn bộ số tiền này đã được ghi nhận vào kết quả kinh doanh quý III/2025.

Cập nhật tại đại hội đồng cổ đông thường niên 2025, Tổng giám đốc Sacombank cho biết đến cuối năm 2024, ngân hàng đã xử lý được 13/14 nội dung của Đề án tái cơ cấu, chỉ còn lại khoản nợ liên quan đến ông Trầm Bê và các cá nhân có liên quan.

Đồng thời, ngân hàng cũng đã trích lập dự phòng đầy đủ cho toàn bộ số nợ xấu nói trên, công việc còn lại chủ yếu là thanh lý tài sản bảo đảm để thu hồi tiền.

Cụ thể, tính đến ngày 31/12/2016, tổng nợ gốc của ông Trầm Bê và các bên liên quan là 35.400 tỷ đồng, lãi dự thu là 12.919 tỷ đồng.

Lũy kế từ năm 2017 đến cuối năm 2024, Sacombank đã thu hồi được 25.612 tỷ đồng, trong đó có 23.363 tỷ đồng nợ gốc và 2.349 tỷ đồng lãi. Dư nợ còn lại là 12.037 tỷ đồng, bao gồm 10.538 tỷ đồng nợ đã bán cho VAMC và 1.454 tỷ đồng là khoản repo và các khoản phải thu.

Cập nhật đến hết quý III/2025, tổng số dư nợ trái phiếu VAMC của Sacombank là 9.743 tỷ nhưng đã trích lập dự phòng được 8.128 tỷ đồng.

Khép lại vấn đề nợ xấu, nút thắt lớn nhất còn lại tại Sacombank đó là phần vốn góp của nhóm Trầm Bê. Khoảng 32,5% cổ phần Sacombank hiện do VAMC đứng tên và chưa thể thoái vốn do vướng mắc pháp lý.

Tuy vậy, ngân hàng cho biết đã trình Ngân hàng Nhà nước (NHNN) phương án cụ thể, đề xuất được chủ động tổ chức đấu giá cổ phần nhằm thu hồi nợ xấu.

Chứng khoán SSI kỳ vọng Sacombank sẽ nhận được phê duyệt cuối cùng từ NHNN về việc xử lý 32,5% cổ phần tại VAMC trong nửa cuối 2026, với mức thu hồi khoảng 12.000 tỷ đồng.

"Trong kịch bản cơ sở, chúng tôi giả định Sacombank sẽ thu hồi khoảng 12.000 tỷ đồng - phù hợp với kế hoạch của ban lãnh đạo, qua đó đủ bù đắp phần gốc và lãi lũy kế", SSI cho hay.

Lạc quan hơn, Chứng khoán Mirae Asset dự báo: "Nếu đấu giá thành công, STB ước tính có thể thu 15.000 - 31.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, do tính chất quan trọng của lô cổ phiếu, việc thực hiện đấu giá vẫn tiềm ẩn nhiều bất định."

Nếu hoàn tất được nút thắt cuối cùng này, Sacombank sẽ chính thức bước sang một giai đoạn mới, tập trung tăng trưởng và phát triển kinh doanh, đồng thời nhanh chóng thực hiện được lời hứa chia cổ tức cho các cổ đông.

Chủ mới ngân hàng đã xuất hiện?

Ai sẽ là người có đủ tiềm lực tài chính, bỏ ra hàng chục nghìn tỷ đồng để mua số cổ phiếu nói trên và trở thành "chủ mới" của Sacombank?

Đây là câu hỏi được rất nhiều nhà đầu tư quan tâm ở thời điểm hiện tại, đặc biệt trong bối cảnh ngân hàng liên tục công bố các thay đổi mang tính chất quan trọng, chiến lược khiến thị trường đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác.

Vào ngày 23/12, ông Nguyễn Đức Thụy - người gắn liền với "đế chế" Xuân Thành - Xuân Thiện (Ninh Bình) đã rời ghế Chủ tịch HĐQT tại Ngân hàng TMCP Lộc Phát Việt Nam (LPBank) để sang đảm nhận vị trí Quyền Tổng Giám đốc Sacombank.

Cùng với ông, một nhân sự cấp cao khác của LPBank là bà Nguyễn Thị Kiều Anh cũng được bổ nhiệm chức Phó Tổng Giám đốc Sacombank.

Ông Nguyễn Đức Thụy rời LPBank làm Quyền Tổng Giám đốc Sacombank. (Ảnh: LPBank).

Sự xuất hiện của ông Thụy tại Sacombank là một bất ngờ lớn với giới tài chính và nhiều khả năng là khởi đầu cho một quá trình tái cấu trúc lại ngân hàng. Trước đó, từ ngày 15/12, giá cổ phiếu STB bắt đầu ghi nhận chuỗi 7 phiên tăng điểm liên tiếp.

Trong ngày ông Nguyễn Đức Thụy gia nhập Sacombank, HĐQT Sacombank cũng ban hành một nghị quyết đặc biệt với nội dung giao/cử ông Dương Công Minh - Chủ tịch HĐQT làm đại diện Sacombank thực hiện các quyền và nghĩa vụ trong các giao dịch dân sự, quan hệ công tác với các cơ quan nhà nước có thẩm quyền, tham gia quan hệ tố tụng và các quan hệ pháp luật khác.

Theo điều lệ hiện tại của ngân hàng, người đại diện theo pháp luật là Tổng Giám đốc. Vào tháng 8, Sacombank từng lấy ý kiến của đại hội đồng cổ đông về việc thay đổi nội dung này thành "Sacombank có một (01) người đại diện theo pháp luật. Người đại diện theo pháp luật là Tổng Giám đốc; hoặc Chủ tịch HĐQT trong trường hợp khuyết chức danh Tổng Giám đốc (chưa hoàn tất thủ tục chính thức bổ nhiệm nhân sự đảm nhận chức danh Tổng Giám đốc)" nhưng không được thông qua.

Nghị quyết ban hành trong ngày ông Nguyễn Đức Thụy được bổ nhiệm vị trí Quyền Tổng Giám đốc Sacombank. (Nguồn: Sacombank).

Bất ngờ tiếp diễn khi chỉ trong hai ngày sau đó (25/12), Sacombank công bố thay đổi logo, nhận diện thương hiệu mới, một động thái thường thấy với những "nơi" ông Thụy từng đi qua, từ làm cổ đông cho tới đối tác chiến lược.

Logo truyền thống của Sacombank được chuyển từ màu xanh sang màu vàng với phông chữ in hoa. Ngân hàng cho biết logo thể hiện biểu tượng cho giai đoạn phát triển mới theo chiều sâu: Vững vàng - Chuẩn mực - Thịnh vượng.

"Trong hành trình phát triển của một ngân hàng, có những thời điểm cần một biểu tượng đủ tĩnh để tạo niềm tin, đủ mạnh để dẫn dắt tương lai. Logo mới của Sacombank ra đời trong bối cảnh đó, không phải để tạo khác biệt bằng hình thức, mà để khẳng định một giai đoạn phát triển mới về chiều sâu, chuẩn mực và bền vững", thông cáo của Sacombank viết.

Sự thay đổi logo của các doanh nghiệp, ngân hàng có liên quan đến ông Nguyễn Đức Thụy. (Ảnh: PV).

Trong cùng ngày, ngân hàng cũng bổ nhiệm ông Hà Văn Trung – Phó Tổng Giám đốc làm Phó Tổng giám đốc thường trực và ông Vũ Minh Quân, Giám đốc Trung tâm Xử lý nợ kiêm Trợ lý Chủ tịch HĐQT Sacombank giữ vị trí Phó Tổng Giám đốc.

Cùng với đó, HĐQT của Sacombank cũng cho biết sẽ trình ĐHĐCĐ thường niên tới đây việc bầu bổ sung 4 thành viên HĐQT nhiệm kỳ 2022 – 2026. Ngày chốt danh sách cổ đông để thông báo cổ đông hoặc nhóm cổ đông sở hữu từ 5% cổ phần có quyền biểu quyết ứng cử, đề cử nhân sự bầu bổ sung vào HĐQT là ngày 15/1/2026.

Thay đổi của ngân hàng về bộ nhận diện thương hiệu, ban điều hành và dự kiến sắp tới là bộ máy quản trị càng ủng hộ cho giả thiết Sacombank đang đứng trước một ngưỡng cửa quan trọng, bước sang một trang mới sau giai đoạn 10 năm tái cơ cấu.

Vai trò của ông Nguyễn Đức Thụy mặc dù chưa được thể hiện rõ ràng nhưng có thể thấy được sức ảnh hưởng lớn tới hoạt động của Sacombank.

Diệp Bình