NVIDIA đưa AI lên USV Mỹ; xe tăng Altay vào biên chế

Ba diễn biến đáng chú ý: Saronic Technologies và NVIDIA công bố tích hợp AI thời gian thực cho các tàu không người mặt nước (USV) của Mỹ; Thổ Nhĩ Kỳ chính thức biên chế xe tăng chủ lực Altay, khởi động sản xuất hàng loạt; Lục quân Singapore thử nghiệm UAV hạng nặng D155 đóng vai “tàu mẹ” cho bầy UAV mini. Các bước tiến này tập trung vào tự động hóa, mạng hóa cảm biến và tác chiến phân tán, với trọng tâm là giảm phụ thuộc liên lạc và tăng tốc ra quyết định trên chiến trường.

AI biên trên USV Saronic: phần cứng NVIDIA và tác chiến phân tán

Saronic (Texas, Mỹ) và NVIDIA công bố hợp tác chiến lược để đưa AI thời gian thực vào khoang điều khiển USV, từ kích cỡ siêu nhỏ khoảng 1,8 m đến tàu cỡ lớn gần 46 m. NVIDIA cung cấp phần cứng chuyên dụng và bộ công cụ AI cho xử lý tại chỗ (edge), giúp USV tự phân tích dữ liệu cảm biến, điều hướng và ra quyết định mà không cần phụ thuộc trung tâm điều khiển từ xa.

Theo Saronic, thời gian huấn luyện, kiểm tra và triển khai phần mềm được rút từ nhiều ngày xuống vài giờ. Toàn bộ dòng USV hiện có đều lắp mô-đun xử lý NVIDIA: Spyglass (~1,8 m), Cutlass (4,3 m), Corsair (7,3 m), Mirage (~12,2 m) và Cipher (~18,3 m). Trong đó, Cipher mang tải khoảng 4,5 tấn, hoạt động liên tục tới 3.000 hải lý; Mirage linh hoạt hơn với tầm khoảng 2.000 hải lý.

Saronic cũng phát triển Marauder dài gần 46 m, chở tới 40 tấn, tầm hơn 3.500 hải lý, cấu hình chở container ISO cho các nhiệm vụ ISR, rà phá thủy lôi và hậu cần trên biển. Hệ thống cảm biến đa nguồn cho phép phát hiện, phân loại mục tiêu và tự động tránh chướng ngại; phần mềm điều khiển tối ưu hướng đi theo trạng thái sóng gió. Công ty sử dụng mô phỏng và bản sao số (digital twins) để thử nghiệm ảo, tăng tốc phát triển thuật toán đội hình (swarm) và phối hợp đa phương tiện tự hành.

Về chiến thuật, xử lý tại chỗ giúp USV duy trì EMCON, giảm phát xạ điện tử và mức độ phụ thuộc vào liên lạc, phù hợp môi trường bị gây nhiễu hoặc cần che giấu. Các nhiệm vụ khả thi gồm giám sát ven bờ/ngoài khơi, hộ tống, rà phá thủy lôi, vận chuyển nhẹ và mở rộng vùng quan sát cho hạm đội với chi phí vận hành thấp.

Thông số chính các USV Saronic (theo công bố)

Các mẫu tàu không người mặt nước (USV) của Saronic gồm Mirage, Cipher và Corsair, được thiết kế cho các nhiệm vụ phân tán và tác chiến theo đội hình - Ảnh: Saronic

Altay chính thức biên chế: cấu hình T1 và lộ trình sản xuất

Ngày 28.10, Thổ Nhĩ Kỳ công bố biên chế những xe tăng Altay đầu tiên tại nhà máy BMC ở Kahramankazan (Ankara), đánh dấu chuyển giai đoạn sang sản xuất hàng loạt. Kế hoạch trang bị 250 xe trong 5 năm, với các mốc bàn giao: 3 chiếc năm 2025, 11 chiếc năm 2026, 41 chiếc năm 2027 và 30 chiếc năm 2028, trước khi chuyển sang phiên bản T2 nâng cấp.

Altay T1 gắn pháo chính MKE 120mm L/55 (công nghệ Hàn Quốc), hệ thống điều khiển hỏa lực số hóa của Aselsan và tổ hợp bảo vệ chủ động AKKOR đánh chặn đạn chống tăng đa hướng. Thân/tháp pháo dùng giáp composite nhiều lớp, giáp phản ứng nổ và khung lưới chống RPG do Roketsan sản xuất. Hệ thống mô phỏng, huấn luyện và quản lý tác chiến do Havelsan cung cấp, tạo nền tảng chiến đấu số hóa đồng bộ.

Giai đoạn đầu, Altay sử dụng động cơ DV27K 1.500 mã lực và hộp số tự động của Hàn Quốc; từ bản T2 (dự kiến 2028) sẽ chuyển sang động cơ nội địa BATU do BMC Power. Nhà máy mới BMC rộng hơn 840.000 m², năng lực mỗi tháng: 8 xe tăng Altay và 10 xe bọc thép Altuğ.

Hỏa lực: pháo MKE 120mm L/55; hệ thống điều khiển hỏa lực số hóa Aselsan.
Sống còn: giáp composite nhiều lớp + ERA + khung lưới chống RPG; APS AKKOR.
Động lực: DV27K 1.500 mã lực (giai đoạn đầu), hướng tới BATU từ T2.
Sản xuất: BMC dẫn đầu, với Aselsan, Roketsan, MKE, Havelsan trong chuỗi cung ứng nội địa.

Xe tăng chủ lực Altay của Thổ Nhĩ Kỳ - Ảnh: Army Recognition

Singapore thử UAV D155 “tàu mẹ”: phối hợp bầy đàn, đa nhiệm

Tại Exercise Wallaby 2025, Lục quân Singapore lần đầu thử UAV hạng nặng D155 có thể mang theo và phóng nhiều UAV mini khi đang bay. Theo kế hoạch, các UAV đảm nhiệm trinh sát, tấn công chính xác, gây nhiễu và truyền tiếp liên lạc, điều khiển từ một trung tâm duy nhất.

D155 là UAV đa năng do Úc phát triển, mang 13 kg tải trọng, thời gian bay 90 phút, tầm điều khiển 20–60 km. Máy bay gắn bộ xử lý NVIDIA Jetson hỗ trợ định vị, tự hành và nhận dạng mục tiêu bằng AI. Đáng chú ý, D155 có thể phóng đến 10 chiếc nhỏ bằng một quả lựu đạn 40mm; các UAV mini tự bung cánh, mang camera hồng ngoại, thiết bị gây nhiễu hoặc đầu đạn nổ để tấn công chính xác.

Trong diễn tập, UAV được kết nối mạng chỉ huy kỹ thuật số và trạm 5G trên không, cho phép hiển thị mô hình 3D thời gian thực, tích hợp dữ liệu từ robot mặt đất, xe hậu cần tự hành và hệ thống chống UAV. Khi phối hợp theo bầy đàn, cụm UAV tạo hệ thống tấn công đa tầng với chi phí thấp.

Máy bay không người hạng nặng D155 đóng vai trò “tàu mẹ” cho nhiều UAV mini, mang được đến 13kg tải trọng trong khoảng 90 phút bay và có thể phóng thiết bị trinh sát hoặc tấn công ngay trên không để mở rộng tầm hoạt động trên chiến trường - Ảnh: Bộ Quốc phòng Singapore

Tác động quân sự: tự động hóa, EMCON và năng lực phản ứng nhanh

Ba diễn biến cho thấy xu hướng: (1) AI biên và mô phỏng số đẩy nhanh vòng đời phát triển USV, tăng hiệu quả EMCON và tác chiến phân tán; (2) Altay củng cố năng lực tăng – thiết giáp Thổ Nhĩ Kỳ với hỏa lực 120mm L/55, APS AKKOR và nền tảng số hóa; (3) Mô hình “tàu mẹ” UAV như D155 mở rộng bầy đàn đa nhiệm trinh sát – EW – tấn công, tối ưu hóa chi phí và tốc độ triển khai. Các kết quả nêu trên đều dựa trên thông tin đã công bố và quan sát trong diễn tập.

CTVX