Ơ kho quẹt

Ảnh do tác giả cung cấp

Cái Ơ kho quẹt của Dì Tư là món tôi thích ăn lắm vì nó ngon ơi là ngon, chỉ với một nhúm cá lòng tong hay vài con cá rô hoặc nắm cá chốt... bỏ vô cái ơ kho quẹt với chén nước mắm kho lửa nhỏ trên cái cà ràng bằng đất, đến khi nước mắm cạn sệt nổ lắp bắp là nhắc xuống rồi bắc nồi nước lên để luộc rau. Rau luộc là rau tập tàng hái ở vườn nhà như : Rau diệu, vòi voi, cải trời...
Ở nhà tôi thì mẹ cũng có cái ơ bằng đất để kho quẹt, nhưng mẹ thường kho là con cá Thiểu loại cá mình dẹp tới mùa nước đổ muốn bắt thì chỉ đem rổ xúc (rổ lớn hai tay ôm chưa giáp) xuống bến sông dùng cái ruột con lươn dạo vài dạo, khi giở rổ lên thì cá nhảy xoi xói, chỉ 2 lần dạo là đủ cá để làm cái món kho quẹt rồi.
Nhưng cái ơ quẹt còn một công dụng nữa là để làm món kho tiêu. Các bạn đọc sẽ cười và nghĩ kho quẹt với kho tiêu khác gì nhau? Khác chứ... Cái món kho tiêu thường là kho với con cá trê kho sệt nước với gừng và tiêu thật cay mà chỉ lúc mấy người chị dâu sanh em bé mẹ tôi kho cho dâu mình ăn cơm và món kho tiêu dành cho sản phụ này mẹ dặn tôi không được ăn?
Khi mẹ tôi mất, tôi về nhà anh Hai mới biết người anh thứ hai của tôi ghiền cái món kho quẹt. Nhưng cái món kho quẹt ở nhà anh hai tôi không dám ăn vì trong ơ kho quẹt toàn là đồ ăn dạng xà bần của hôm trước ăn không hết bỏ dồn vô ơ kho quẹt lại. Nhưng con cháu trong nhà muốn ăn cũng không dễ vì khi cả nhà ăn cơm Không bao giờ đem ơ kho quẹt ra đâu, chỉ khi anh ăn cơm mới lấy ra ăn (anh hai ăn cơm sau cùng)
Sau khi về nhà Dì Út thì hầu như là món kho quẹt không có trên mâm cơm của Dì. Bởi vì nhà Dì ăn rất sang, khi ăn cơm dọn ra ăn cùng những người giúp việc trong gia đình không phân biệt chủ tớ và món nào cũng ăn chung như vậy. Lúc đó tôi mới biết là ơ kho quẹt chỉ thường thấy ở nhà của phe nhà nghèo.
Khi có gia đình rồi có con và cũng nhiều vất vả trong cuộc sống trong bữa cơm nhà tôi cũng thường có món kho quẹt. Chỉ với một nhúm cá và vài trăm gam thịt vụn giá rẻ là có một ơ kho quẹt cho cả nhà. Mấy đứa con của tôi ăn kho quẹt riết tụi nhỏ cũng ngán nên nhiều khi đổi món ăn cơm với đường chảy mà vẫn ăn ngon lành như được ăn cao lương mỹ vị vậy.
Các bạn cũng đừng lầm với cái ơ tép rang nhé. Đừng lấy tép rang mà đem đi kho quẹt như kho cá là bỏ luôn vì con tép đồng kỵ nước mắm? Nếu muốn kho như kho quẹt mấy con tép chỉ dùng muối bọt thôi sẽ không bị hôi rong.
Bây giờ cái món kho quẹt trong nhà hàng nào cũng có và dân nhậu hay kêu để làm mồi nhậu với bia? Mở Google tìm hướng dẫn món kho quẹt đầy các trang nhưng toàn là hướng dẫn cách kho quẹt theo kiểu bây giờ. Nguyên liệu thì thịt ba chỉ, tôm khô... Thử hỏi phe nhà nghèo mấy ai có tôm khô trong nhà để làm món kho quẹt cao cấp?
Nhưng vậy cũng hay, giống như con Ba khía vậy. Ngày xưa Ba khía cũng chỉ dành cho phe nhà nghèo, bây giờ nhà ai có Ba khía phải là nhà của bậc Đại gia mới dám mua đem về ăn.
Thôi thì mấy dòng hoài niệm cho vui , bây giờ mời các bạn thưởng thức ( bằng mắt cũng vui phải hôn?) cái món kho quẹt với mấy con cá chốt trứng trong bữa cơm quê của nhà Bầu Tèo nhé.

Chuyện quê

Bùi Trung