Ô nhiễm nhựa có thể gây ra nạn đói toàn cầu do tác động đến quang hợp

Hạt vi nhựa là kẻ thù của thực vật

Một nhóm các nhà nghiên cứu quốc tế đã phân tích dữ liệu từ 157 nghiên cứu trước đây liên quan đến nhựa và quang hợp. Họ sử dụng AI để xây dựng bức tranh tổng thể cho toàn thế giới – và tác động tiềm ẩn đến sự phát triển của cây trồng và nguồn cung cấp thực phẩm.

Tác động của vi nhựa khác nhau tùy theo loại cây và vị trí, nhưng mức giảm trung bình về tỷ lệ quang hợp dao động từ 7,05 đến 12,12% ở thực vật trên cạn, tảo biển và tảo nước ngọt. Mức độ diệp lục a, một sắc tố cần thiết cho quá trình quang hợp, cũng giảm tới 18,25% ở tảo nước ngọt.

Sau đó, nhóm nghiên cứu đã tính toán mức độ mất mát về cây trồng và hải sản. Từ sản lượng lúa mì ở Châu Âu đến sản lượng ngô ở Hoa Kỳ, đều có suy giảm đáng kể do quá trình quang hợp bị vi nhựa tác động.

Các nhà nghiên cứu viết: "Ước tính sự suy giảm này sẽ gây ra tổn thất hằng năm từ 109,73 đến 360,87 triệu tấn cho ngành trồng trọt và từ 1,05 đến 24,33 triệu tấn cho ngành hải sản".

Nếu vi nhựa tiếp tục gây ô nhiễm hành tinh nhiều như hiện nay, thì trong những thập niên tới sẽ có nhiều người hơn rơi vào tình trạng đói và thiếu các nhóm thực phẩm chính cần thiết cho sức khỏe.

Mặc dù nghiên cứu này thực hiện rất nghiêm cẩn, nhưng nó vẫn dựa trên một số phỏng đoán có căn cứ, suy rộng kết quả từ các nghiên cứu trong một số trường hợp ở quy mô rất nhỏ - và sau đó cố gắng lập bản đồ dữ liệu đó thành chuỗi cung ứng thực phẩm cực kỳ phức tạp cho toàn thế giới. Do vậy, cần có thêm nghiên cứu để xác nhận các dự đoán được đưa ra ở đây.

Tuy nhiên, đây là một cảnh báo rõ ràng và đáng lo ngại về những tác động rất thực tế và có hại mà ô nhiễm vi nhựa có thể gây ra trong tương lai. Xét cho cùng, sự phát triển của thực vật là nền tảng quan trọng cho rất nhiều sinh vật trên Trái đất.

Các nhà nghiên cứu viết: "Điều quan trọng là những tác động tiêu cực từ quang hợp này rất có thể sẽ lan rộng từ an ninh lương thực đến sức khỏe của hành tinh. Quang hợp đóng vai trò là nền tảng không chỉ cho nguồn cung cấp lương thực cho con người mà còn cho các chức năng sinh thái quan trọng".

Mặc dù nghiên cứu này chắc chắn đáng lo ngại, vẫn có lý do để lạc quan: việc biết về quy mô của vấn đề có thể thúc đẩy mọi người và các quốc gia hành động. Các nhà khoa học đứng sau nghiên cứu mới này đang kêu gọi hành động nhiều hơn nữa để loại bỏ vi nhựa khỏi môi trường và ngăn chặn chúng xâm nhập vào môi trường ngay từ giai đoạn đầu.

Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra cách vi nhựa có thể thấm vào cơ thể chúng ta và gây ô nhiễm ở những nơi xa nhất trên toàn cầu. Còn ngày nay, chúng ta lại nhận thức thêm tác hại của vi nhựa đến đời sống thực vật, trong đó có cây lương thực. Chúng ta đã và vẫn đang phải trả giá cho sự phụ thuộc của mình vào nhựa. Do vậy, nếu không hành động, tình hình có thể còn tồi tệ hơn nhiều.

Các nhà nghiên cứu kết luận: "Những phát hiện này nhấn mạnh tính cấp thiết của việc đưa tiêu chí giảm thiểu nhựa vào các sáng kiến về nạn đói và tính bền vững trên toàn cầu".

Anh Tú