Ô tô điện tăng trưởng thần tốc, hứa hẹn tạo ra 6,5 triệu việc làm ở Việt Nam

Lượng ô tô điện đang tăng thần tốc

Sáng 12/3, Ngân hàng Thế giới (WB) công bố Báo cáo điểm lại và cập nhật tình hình kinh tế Việt Nam tháng 3/2025 với chủ đề “Hành trình bứt phá chuyển đổi sang xe điện tại Việt Nam”. Báo cáo một lần nữa khẳng định, việc thúc đẩy chuyển đổi sang xe điện là một bước quan trọng trong việc tạo ra một ngành giao thông xanh hơn cho Việt Nam, đồng thời giảm ô nhiễm không khí tại các thành phố.

Buổi công bố báo cáo điểm lại với chủ đề “Hành trình bứt phá chuyển đổi sang xe điện tại Việt Nam” của Ngân hàng Thế giới (WB) được tổ chức tại Hà Nội vào sáng 12/3. Ảnh: Hoàng Hiệp

Theo thống kê của bộ phận nghiên cứu WB, năm 2021, lượng phát thải từ ngành giao thông vận tải là 32,9 triệu tấn CO2, tương đương 7,2% tổng lượng khí thải nhà kính của cả nước. Tuy nhiên đến năm 2050, WB dự báo lượng khí thải này sẽ tăng gấp hơn 10 lần, lên mức 334 triệu tấn CO2 nếu theo kịch bản thông thường.

Trong những năm gần đây, ngành công nghiệp ô tô điện tại Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể nhờ sự quan tâm từ Chính phủ, các doanh nghiệp trong nước và xu hướng chuyển đổi năng lượng sạch trên toàn cầu. Trong đó, Quyết định 876/QĐ-TTg ngày 22/7/2022 của Thủ tướng Chính phủ ban hành có ý nghĩa quan trọng trong việc thúc đẩy lộ trình phát triển xe sử dụng năng lượng sạch tại Việt Nam theo hướng bền vững.

Lộ trình điện khí hóa phương tiện giao thông theo Quyết định số 876/QĐ-TTg của Chính phủ.

Trước đây, theo thống kê của Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) cho thấy, số lượng xe ô tô điện đã có bước phát triển thần tốc trong vòng 3 năm qua. Nếu như năm 2022, số lượng ô tô thuần điện (EV) được xuất xưởng ước tính khoảng 8.000 chiếc thì đến năm 2023, con số này đã là khoảng 37.000 chiếc, tăng 4,5 lần.

Năm 2024, đã có gần 90.000 ô tô thuần điện (EV) được bán ra thị trường, gấp 2,5 lần so với năm 2023 và gấp khoảng hơn 11,2 lần so với năm 2022. Trong số gần 90.000 chiếc xe điện này, có tới khoảng 87.000 chiếc xe của nhà sản xuất VinFast, chiếm trên 95%.

Ngoài VinFast, các hãng xe quốc tế như Mercedes-Benz, Audi, Porsche, Tesla, Hyundai,... và một số nhà sản xuất Trung Quốc như BYD, Wuling,... cũng bắt đầu đến Việt Nam, phủ rộng ở hầu khắp các phân khúc từ bình dân giá rẻ đến xe siêu sang, tạo nên một bức tranh sinh động cho thị trường ô tô trong nước.

Số lượng xe ô tô điện có bước tăng trưởng thần tốc trong khoảng 3 năm qua. Ảnh minh họa: VinFast

Việt Nam có nhiều thuận lợi để ô tô điện bứt phá

Trao đổi với PV VietNamNet trong khuôn khổ buổi công bố báo cáo, chuyên gia năng lượng cao cấp của WB, bà Chiara Rogate nhận định, Chính phủ Việt Nam đã có nhiều động thái tích cực nhằm thúc đẩy xe điện, như giảm thuế tiêu thụ đặc biệt, miễn lệ phí trước bạ cho xe điện trong giai đoạn 2022-2027, đồng thời, hỗ trợ phát triển hạ tầng trạm sạc. Đây là điều kiện thuận lợi để thị trường xe điện tăng trưởng mạnh trong những năm tới.

"Nhận thức của người Việt về xe điện cũng đã có một bước tiến dài chỉ trong một thời gian ngắn. Người Việt hiện rất quan tâm đến xe điện nhờ lợi ích về chi phí vận hành thấp hơn so với xe xăng, cùng với xu hướng sống xanh và bảo vệ môi trường. Bên cạnh đó, công nghệ pin và phạm vi di chuyển của xe điện đang dần cải thiện, giúp xóa bỏ những lo ngại về quãng đường di chuyển", bà Chiara Rogate chia sẻ.

Dự báo doanh số bán xe theo phân khúc từ 2023-2050 theo tính toán của Ngân hàng Thế giới.

Chuyên gia về năng lượng của WB cho rằng, việc Việt Nam có một doanh nghiệp sản xuất ô tô điện lớn như VinFast cũng là một lợi thế, giúp đẩy nhanh lộ trình Net Zero. Sắp tới, không chỉ VinFast, nhiều doanh nghiệp cũng có kế hoạch sản xuất và phân phối các dòng xe điện, điều này giúp thị trường xe điện trở nên sôi động và đa dạng hơn.

"Ô tô điện mở ra nhiều ngành nghề, công việc mới với hàm lượng khoa học kỹ thuật cao. Chúng tôi dự tính việc chuyển đổi sang xe điện có thể tạo ra tới 6,5 triệu việc làm tại Việt Nam vào năm 2050, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất pin và phát triển cơ sở hạ tầng sạc", bà Chiara Rogate nói.

Sự phát triển của ngành sản xuất xe điện giúp tạo ra khoảng 6,5 triệu việc làm mới vào năm 2050. Ảnh: VinFast

Dù tiềm năng và dư địa lớn, nhưng theo đánh giá của các chuyên gia từ WB, ô tô điện tại Việt Nam vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là triển khai mạng lưới các trạm sạc công cộng để tối ưu hiệu suất chi phí, trong điều kiện tỷ lệ cơ giới hóa đối với xe ô tô hiện vẫn đang còn thấp. Ngoài ra, giá thành vẫn khá cao so với thu nhập trung bình của người dân và tâm lý e ngại về độ bền, phạm vi hoạt động của xe điện.

Hoàng Hiệp