Ông Trần Phương Bình không phải bồi thường 5.500 tỷ đồng

Bị cáo Trần Phương Bình bị áp giải đến tòa. Ảnh: Dương Trang.

Chiều 17/3, TAND TP.HCM đưa ra phán quyết đối với ông Trần Phương Bình (64 tuổi, nguyên Tổng giám đốc Ngân hàng Đông Á - DAB) cùng 6 đồng phạm liên quan các hành vi sai phạm gây thiệt hại hàng nghìn tỷ đồng cho DAB.

HĐXX đánh giá bị cáo Trần Phương Bình có vị trí, vai trò cao nhất trong vụ án, đã chỉ đạo cấp dưới làm các thủ tục giải ngân, nhận tài sản thế chấp không đủ đảm bảo cho khoản vay, bảo lãnh cho công ty không đủ điều kiện phát hành trái phiếu vay tiền dẫn đến gây thiệt hại cho DAB tổng cộng hơn 5.500 tỷ đồng.

Bị cáo Trần Phương Bình tại tòa. Ảnh: Dương Trang.

Theo HĐXX, bị cáo Bình biết sai, nhưng vẫn chỉ đạo cấp dưới cho vay để đảo nợ. Do đó, việc VKS truy tố bị cáo Bình với vai trò chủ mưu là có căn cứ đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

Bị cáo Trần Phương Bình biết rõ hồ sơ vay vốn được lập khống, nhưng vẫn chỉ đạo các thuộc cấp tại DAB Sở giao dịch tiếp nhận hồ sơ của 5 công ty trong nhóm M&C vay và nhận tài sản đảm bảo là quyền sử dụng 62.000 m2 trên để đảm bảo chung cho 5 khoản vay, mà không cần thẩm định giá tài sản và phương án kinh doanh, lập tờ trình đưa lên để ông Bình ký duyệt cho vay.

Ngoài ra, bị cáo Trần Phương Bình đã bảo lãnh thanh toán lô trái phiếu cho M&C trái quy định, gây thiệt hại hơn 460 tỷ đồng (trong đó 146 tỷ đồng tiền gốc, còn lại là lãi).

Đối với bị cáo Phùng Ngọc Khánh, HĐXX đánh giá bị cáo đã có hành vi dùng nhiều pháp nhân công ty không đủ điều kiện để vay gây thiệt hại cho DAB. Bị cáo là người có vai trò thực hành tích cực với cựu tổng giám đốc DAB, nhận và sử dụng toàn bộ số tiền DAB đã chuyển, nên phải chịu trách nhiệm về thiệt hại này.

Từ đó, HĐXX tuyên phạt bị cáo Trần Phương Bình 20 năm tù, tổng hợp với hình phạt trong các bản án trước đó, ông Bình phải chấp hành hình phạt tù chung thân. Tòa phạt bị cáo Khánh 19 năm tù, tổng hợp với các bản án trước đó, ông Khánh phải chấp hành hình phạt chung là 30 năm tù (mức cao nhất của hình phạt tù có thời hạn).

Đối với 6 bị cáo là cựu lãnh đạo, cán bộ DAB, HĐXX cho rằng họ thực hiện hành vi phạm tội theo lệnh của ông Bình, không hưởng lợi, nên tuyên phạt mức án 1 năm 6 tháng tù đến 7 năm tù.

Về trách nhiệm dân sự, HĐXX buộc bị cáo Phùng Ngọc Khánh phải bồi thường toàn bộ số tiền thiệt hại hơn 5.500 tỷ đồng.

Các bị cáo tại tòa. Ảnh: Dương Trang.

Theo cáo buộc, giai đoạn 2007-2013, ông Trần Phương Bình là tổng giám đốc và phó chủ tịch HĐQT kiêm Chủ tịch Hội đồng tín dụng ngân hàng. Cuối năm 2012, Sở giao dịch của DAB cho 5 công ty thuộc nhóm M&C vay 1.680 tỷ đồng. Tài sản đảm bảo chung cho những khoản vay trên là một phần giá trị quyền sử dụng khu đất diện tích hơn 62.000 m2 thuộc dự án 7,6 ha tại phường An Phú, TP Thủ Đức, TP.HCM.

Quá trình DAB hội sở cho 5 công ty thuộc nhóm M&C vay tiền, ông Bình là người ký phê duyệt đồng ý cho vay. Tuy nhiên, số tiền cho vay đã không được bên vay sử dụng theo mục đích vay, mà được dùng để trả nợ cho các khoản vay khác của M&C.

Một trong các khoản vay trên diễn ra khi các bị can Trần Hoài Ân (cựu cán bộ tín dụng DAB Sở giao dịch), Nguyễn Chí Công (cựu phó Phòng tín dụng) và Nguyễn Đức Tài (cựu giám đốc DAB Sở giao dịch) lập, ký tờ trình vay dài hạn 400 tỷ đồng của Công ty Ngôi Sao. Sau đó, ông Bình ký duyệt đồng ý cho vay. Theo phương án vay vốn, phía Ngôi Sao nói dùng tiền để góp vốn đầu tư xây dựng, khai thác kinh doanh dự án 7,6 ha tại quận 2, TP.HCM với Công ty Liên Phát.

Tuy nhiên, sau khi nhận tiền, Công ty Liên Phát không dùng để đầu tư vào dự án như phương án vay vốn, mà sử dụng tiền để trả nợ, rút tiền mặt và chuyển hơn 51 tỷ đồng cho ông Trương Quốc Phục. Tính đến ngày 24/5/2022, khoản vay 400 tỷ đồng trên vẫn còn dư nợ với số tiền lãi là trên 826 tỷ đồng. VKS cáo buộc những sai phạm của ông Bình vi phạm quy định Luật Các tổ chức tín dụng, Quy chế bảo lãnh Ngân hàng và Điều lệ của DAB, gây thiệt hại cho DAB tổng số tiền trên 5.500 tỷ đồng.

Dương Quỳnh Trang