Ông Trump muốn biến nhà tù khét tiếng Alcatraz thành biểu tượng
Mới đây, Tổng thống Mỹ Donald Trump bất ngờ tuyên bố trên mạng xã hội Truth Social rằng ông sẽ ra lệnh cho chính phủ xây dựng lại và tái hoạt động nhà tù Alcatraz - nơi từng là nơi giam giữ những tội phạm nguy hiểm bậc nhất nước Mỹ như Al Capone, George 'Machine Gun' Kelly và James 'Whitey' Bulger.
Theo ông Trump, Alcatraz vốn nằm trên một hòn đảo biệt lập ngoài khơi San Francisco sẽ trở thành “biểu tượng của pháp luật, trật tự và công lý”. Ông nói thêm với báo giới rằng đây mới chỉ là một ý tưởng trong bối cảnh các thẩm phán liên bang đang nỗ lực đảm bảo quy trình pháp lý cho người nhập cư bị trục xuất.

Quang cảnh đảo Alcatraz và nhà tù ở Vịnh San Francisco từ những năm 1930.
Động thái của ông Trump nhận được sự hưởng ứng từ Cục nhà tù Liên bang Mỹ (BOP). Giám đốc William K. Marshall III khẳng định cơ quan này sẽ theo đuổi mọi hướng đi để hiện thực hóa kế hoạch của ông Trump.
“Tôi đã yêu cầu tiến hành đánh giá ngay lập tức để xác định nhu cầu và bước tiếp theo. Alcatraz mang giá trị lịch sử to lớn, chúng tôi mong muốn khôi phục biểu tượng mạnh mẽ này của pháp luật và trật tự”, ông Marshall tuyên bố.
Trong khi đó, Bộ Nội vụ và Cơ quan công viên quốc gia Mỹ từ chối bình luận thêm, chỉ dẫn lại tuyên bố của ông Trump.
Alcatraz từng là một trong những điểm phòng thủ quân sự vững chắc nhất Bờ Tây nước Mỹ trước khi trở thành trại giam liên bang vào năm 1934. Với vị trí biệt lập giữa vùng nước lạnh, chảy xiết của Thái Bình Dương, nơi đây được xem là “điểm đến cuối cùng” dành cho những tù nhân cứng đầu và nguy hiểm nhất hệ thống nhà tù Mỹ.

Những tội phạm ở nhà tù Alcatraz thường khó kiểm soát hoặc có nguy cơ trốn trại cao.
Mỗi tù nhân ở đây chỉ được đảm bảo bốn quyền cơ bản: Ăn, mặc, chỗ ở và chăm sóc y tế. Các quyền lợi khác như thăm người thân, đọc sách hay nghe nhạc đều phải cải tạo tốt mới được nhận.
Trong suốt 29 năm hoạt động, Alcatraz giam giữ khoảng 260 - 275 người tại một thời điểm, chiếm chưa đầy 1% tổng số tù nhân liên bang. Tuy nhiên, những tội phạm ở đây thường khó kiểm soát hoặc có nguy cơ trốn trại cao. Alcatraz nổi tiếng không chỉ vì những phạm nhân nguy hiểm mà còn bởi những âm mưu vượt ngục đầy ly kỳ. Trong 14 vụ vượt ngục với tổng cộng 36 tù nhân, không ai được xác nhận sống sót ra khỏi đảo.
Alcatraz chính thức đóng cửa năm 1963 do chi phí duy tu quá cao, gấp 3 lần so với các trại giam khác và hạ tầng xuống cấp vì nước biển ăn mòn. Ước tính thời điểm đó, cần khoảng 3-5 triệu USD để sửa chữa, chưa tính chi phí vận hành hằng ngày.
Sau khi đóng cửa, hòn đảo bị bỏ hoang cho đến năm 1969, khi một nhóm người bản địa Mỹ chiếm giữ Alcatraz trong 19 tháng để phản đối chính sách chính phủ và đòi lại đất theo Hiệp ước Fort Laramie.

Khách du lịch tại Đảo Alcatraz vào tháng 8/2023.
Hiện nay, Alcatraz là địa điểm du lịch nổi tiếng do Cơ quan công viên quốc gia quản lý, đón khoảng 1,2 triệu lượt khách mỗi năm.
Năm 1986, nơi đây được công nhận là Di tích lịch sử quốc gia của Mỹ. Tuy nhiên, danh hiệu này có thể bị rút lại nếu không còn đáp ứng tiêu chí bảo tồn ban đầu, theo Cơ quan công viên quốc gia.
Đề xuất tái hoạt động nhà tù của ông Trump đã vấp phải sự phản đối từ các nghị sĩ đảng Dân chủ, trong đó có cựu Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi - người đại diện khu vực bầu cử bao gồm đảo Alcatraz.
“Alcatraz đã đóng cửa hơn 60 năm. Giờ đây nó là một công viên quốc gia nổi tiếng và điểm đến du lịch hàng đầu. Đề xuất của tổng thống không phải là một kế hoạch nghiêm túc”, bà Nancy Pelosi viết trên mạng xã hội X.