Ông Trump muốn đạt thỏa thuận, chờ Trung Quốc phá băng

Trong một cuộc họp nội các ngày 10/4, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết muốn đạt thỏa thuận với Trung Quốc để chấm dứt căng thẳng đang leo thang.

"Chúng ta sẽ xem chuyện gì xảy ra với Trung Quốc. Chúng tôi muốn đạt được một thỏa thuận với họ", ông nói. Tổng thống Mỹ cũng cho biết "Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình là người bạn của tôi trong một thời gian dài".

Trước đó, theo CNN, phát biểu tại một sự kiện tại Nhà Trắng vào ngày 9/4, ông Trump cũng tuyên bố: “Trung Quốc muốn đạt được thỏa thuận. Họ chỉ chưa biết cách bắt đầu”.

Hai quan chức cấp cao của Nhà Trắng nhấn mạnh rằng ông Trump sẵn sàng bắt đầu đối thoại ở cấp thấp hơn nếu điều đó mang lại kết quả. Tuy nhiên, dù cuộc chiến đang ngày càng căng thẳng, Mỹ sẽ không chủ động liên lạc với Trung Quốc.

Tổng thống Donald Trump trong cuộc họp nội các ngày 10/4. Ảnh: Reuters.

Tổng thống Trump đã chỉ đạo đội ngũ của mình rằng Bắc Kinh phải là bên đưa ra đề nghị đầu tiên. Nhà Trắng tin rằng chính Trung Quốc đã chọn cách trả đũa và làm leo thang cuộc chiến thương mại.

Lập trường này đã được truyền đạt tới Bắc Kinh từ khoảng 2 tháng nay. Đội ngũ của ông Trump thẳng thắn yêu cầu Chủ tịch Tập Cận Bình phải trực tiếp đề xuất một cuộc gọi với Trump. Tuy nhiên, theo ba nguồn tin nắm rõ các kênh liên lạc chính thức, phía Trung Quốc liên tục từ chối sắp xếp một cuộc điện đàm cấp lãnh đạo.

Trong khi đó, ông Trump - người luôn mơ về một “thỏa thuận vĩ đại” với Trung Quốc nhằm tăng xuất khẩu Mỹ, kiểm soát dòng chảy fentanyl và tái cấu trúc TikTok cho người dùng Mỹ, vẫn tỏ ra lạc quan.

Trong các phát ngôn công khai từ phía Mỹ, như bình luận của Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia Kevin Hassett trên CNBC hôm 10/4 cho thấy ông Trump sẽ là người quyết định thời điểm bắt đầu các cuộc trò chuyện.

Về phía Bắc Kinh, khi được hỏi về việc liệu hai nước bắt đầu đàm phán thuế nhập khẩu hay chưa, người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc, Hà Vịnh Tiền cho biết hôm 10/4, “cánh cửa đối thoại luôn rộng mở, nhưng mọi cuộc trao đổi phải dựa trên sự tôn trọng và bình đẳng lẫn nhau”.

“Nếu Mỹ chọn đối đầu, Trung Quốc sẽ đáp trả tương xứng. Áp lực, đe dọa hay tống tiền không phải là cách để đối xử với Trung Quốc”, ông nói thêm.

Cũng trong họp báo thường kỳ ngày 10/4, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiếm tuyên bố rằng mặc dù Trung Quốc không mong muốn xảy ra chiến tranh thương mại hay cuộc chiến thuế quan, nước này cũng sẽ không chùn bước nếu bị buộc phải đối đầu.

“Chúng tôi sẽ không khoanh tay đứng nhìn khi các quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân Trung Quốc bị xâm phạm, cũng như không thể làm ngơ khi hệ thống thương mại đa phương bị phá hoại”, ông Lâm nhấn mạnh. “Nếu phía Mỹ cố tình theo đuổi chiến tranh thuế quan hoặc thương mại, Trung Quốc sẽ kiên quyết chiến đấu đến cùng”.

Trả lời câu hỏi liên quan, ông Lâm cho rằng việc Bắc Kinh đưa ra các biện pháp đáp trả cần thiết trước hành động bắt nạt của Washington không chỉ là nhằm bảo vệ chủ quyền, an ninh và lợi ích phát triển của Trung Quốc, mà còn là để gìn giữ công lý quốc tế, bảo vệ hệ thống thương mại đa phương và bảo vệ lợi ích chung của cộng đồng quốc tế, Xinhua cho biết.

Song song với các tuyên bố ngoại giao, Trung Quốc cũng đã chính thức lên án mạnh mẽ chính sách thuế quan của Mỹ tại Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).

Trong phiên họp của Hội đồng Hàng hóa WTO diễn ra ngày 10/4, Bắc Kinh bày tỏ “quan ngại sâu sắc” và phản đối kịch liệt các mức thuế “liều lĩnh” mà Mỹ đang áp đặt, đồng thời gọi đây là biểu hiện điển hình của “chủ nghĩa đơn phương, chủ nghĩa bảo hộ và bắt nạt kinh tế”.

Bắc Kinh kêu gọi toàn thể các thành viên WTO cùng hợp tác bảo vệ hệ thống thương mại đa phương dựa trên luật lệ quốc tế, đồng thời khẳng định mọi tranh chấp nên được giải quyết thông qua các cơ chế sẵn có của tổ chức này, thay vì áp dụng các biện pháp đơn phương làm trầm trọng thêm mâu thuẫn.

Phương Linh