Ông Trump ngồi chưa ấm chỗ, đảng Dân chủ đã tính đến bầu cử 2028

Cuộc đua giành ghế ứng viên đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử 2028 đã sớm bắt đầu. Ảnh: Reuters.

Từ cựu Bộ trưởng Giao thông Pete Buttigieg, cựu Bộ trưởng Thương mại Gina Raimondo, Thống đốc bang Kentucky Andy Beshear, Thống đốc bang Pennsylvania Josh Shapiro tới cựu Đại sứ Mỹ tại Nhật Bản Eahm Emanuel, nhiều gương mặt tiềm năng của đảng Dân chủ đã ám chỉ khả năng tham gia cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2028.

Trước đây, câc ứng viên ở cả hai đảng thường hiếm khi công bố kế hoạch tranh cử quá sớm. Thay vào đó, quá trình chuẩn bị thường diễn ra âm thầm, theo Politico.

Nhưng nay, bối cảnh đã thay đổi. Dù Tổng thống Donald Trump “ngồi chưa ấm chỗ”, hàng loạt chính trị gia Dân chủ đã công khai thừa nhận mong muốn tranh cử nhiệm kỳ tới.

“Mọi người rất khôn ngoan khi để lộ - hoặc mập mờ - về ý định của mình. Kỷ nguyên giấu giếm đã chấm dứt. Mọi người đều có thể nhận ra”, bà Rebecca Pearcey, một trong những cố vấn của Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren trong chiến dịch tranh cử năm 2020, nói.

Chiếm ưu thế ban đầu

Các đảng viên Dân chủ đứng trước áp lực sớm hành động, giữa lúc đảng đang không có ứng viên nào chiếm ưu thế rõ rệt.

Theo chiến lược gia kỳ cựu của đảng Dân chủ David Axelrod, bản thân đảng này cũng có nhu cầu tìm kiếm các gương mặt đủ năng lực để có thể giành lại ưu thế từ đảng Cộng hòa trong các cuộc bầu cử sắp tới.

“Không có người nào rõ ràng sẽ trở thành ứng viên. Do vậy, tôi cho rằng nhiều người đang suy nghĩ và muốn mọi người bàn về mình”, ông Axelrod nói. “Đảng Dân chủ muốn tìm nhà lãnh đạo mới”.

“Không giống như năm 2017, vấn đề không còn là Trump, vấn đề là chúng ta”, cố vấn của một ứng viên có nguyện vọng tranh cử năm 2028 nói, cho biết đảng Dân chủ đang tìm kiếm một người “giúp chúng ta tốt hơn”.

“Đây là vấn đề khiến cuộc đua bắt đầu sớm nhất từ trước đến nay”, người này nói.

Thất bại trong cuộc bầu cử năm 2024 đòi hỏi đảng Dân chủ tìm ra các gương mặt mới. Ảnh: Reuters,

Một cố vấn khác chỉ ra cuộc đua nhiệm kỳ trước đã bắt đầu từ năm 2022-2023 khi đảng Dân chủ xem xét liệu ông Joe Biden có nên tái tranh cử hay không.

Cựu cố vấn của một ứng viên tranh cử năm 2020 cho biết nếu trước đây, các ứng viên sẽ bị “trừng phạt” nếu thể hiện ý định quá rõ, “giờ đây, trong kỷ nguyên thông tin, việc là chính mình và trả lời câu hỏi (về khả năng tranh cử) là điều tốt hơn”.

Bên cạnh đó, tranh cử tổng thống là chiến dịch đòi hỏi nguồn lực tài chính dồi dào và tên ứng viên cần được nhiều người biết đến.

“Nếu họ đã ra quyết định, tại sao phải ngại? Họ sẽ cần quyên tiền, thu thập thông tin cử tri để có thể thực sự tham gia cuộc đua. Họ cũng cần khẳng định vị trí ở quy mô toàn quốc”, một cố vấn khác nói.

“Nếu họ làm những điều này vào năm 2027, mọi thứ có thể đã muộn”.

Dù vậy, việc sớm công bố ý định cũng có điểm bất lợi. Sự hào hứng ban đầu có thể mất đi và cử tri sẽ chuyển hướng quan tâm sang các gương mặt mới hơn.

Công khai và bí mật

Vẫn có các ứng viên tiềm năng phủ nhận khả năng tranh cử - giống với truyền thống xưa nay. Thống đốc bang Maryland Wes Moore, người sẽ phải tái tranh cử năm 2026, cho biết ông sẽ “không tranh cử” khi trả lời phỏng vấn. Sau phát biểu ban đầu, cựu Bộ trưởng Giao thông Pete Buttigieg cũng tuyên bố bản thân “đang không chạy đua vào vị trí nào vào lúc này”.

Hàng loạt chính trị gia khác như Thống đốc Kentucky Andy Beshear, Thống đốc California Gavin Newsom, Thượng nghị sĩ Amy Klobuchar và cựu Đại sứ Nhật Bản Rahm Emmanuel đều đã có bài phát biểu với các nhà tài trợ hàng đầu tại một hội nghị mới đây tại California.

Thượng nghị sĩ Ruben Gallego, người khởi động chiến dịch tranh cử năm 2028 với chuyến thăm tới bang chiến địa Pennsylvania cuối tuần qua, nói với báo giới rằng nếu “bất cứ chính trị gia nào từng tranh cử Quốc hội, Thượng viện, thống đốc” phủ nhận họ từng nghĩ tới việc tranh cử tổng thống, “họ đang nói dối”.

Thượng nghị sĩ Ruben Gallego. Ảnh: Reuters.

“Đương nhiên tôi cũng có nghĩ đến”, ông nói, dù khẳng định cuộc bầu cử 2028 chưa phải trọng tâm của ông lúc này.

Ông JA Moore, hạ nghị sĩ bang South Carolina, cho biết đã có một số cuộc gặp trong bối cảnh nhiều ứng viên tiếp cận các quan chức địa phương trong giai đoạn đầu. Ông từ chối liệt kê chi tiết nhưng cho biết Hạ nghị sĩ Ro Khanna là “người tiếp cận nhiều nhất” và “cố gắng xây dựng quan hệ với nhiều quan chức được dân bầu”.

Việc công khai ý định không có nghĩa các ứng viên không còn vận động ở hậu trường. Nhiều ứng viên sắp xếp các cuộc gặp riêng với những nhà tài trợ hàng đầu, một cố vấn của phe Dân chủ tiết lộ.

“Các nhà tài trợ đã bước ra từ thời kỳ ‘ngủ đông’ sau thất bại năm 2024”, cố vấn trên cho biết. “Họ không nhất thiết chi tiền ngay từ lúc này nhưng đang đánh giá các ứng viên”.

Hà Thủy