Ông Trump sẽ mở ra kỷ nguyên chiến tranh thương mại bằng mức thuế mới?

Tổng thống Hoa Kỳ thừa nhận rằng thuế quan mới có thể gây ra một số "sự gián đoạn" trên thị trường, nhưng tuyên bố rằng chúng sẽ giúp đất nước này thu hẹp thâm hụt thương mại.

"Thuế quan sẽ khiến chúng ta trở nên rất giàu có và rất mạnh mẽ", ông Trump nói với các phóng viên tại Phòng Bầu dục (Nhà Trắng).

Donald Trump thừa nhận mức thuế mới có thể gây ra một số "sự gián đoạn" thị trường khi các nhà nhập khẩu chuyển chi phí hàng hóa tăng thêm cho người tiêu dùng. Ảnh: Reuters.

Vài giờ trước khi kế hoạch áp thuế 25% đối với Canada và Mexico có hiệu lực vào ngày 1/2, ông Trump cũng mở rộng lời đe dọa của mình để bao gồm cả EU, nơi mà ông cho rằng đã đối xử với Hoa Kỳ "rất tệ".

Bình luận của tổng thống, được đưa ra chưa đầy hai tuần sau khi ông trở lại Nhà Trắng, đánh dấu sự leo thang mạnh mẽ trong bài phát biểu của ông về thương mại và có nghĩa là nền kinh tế lớn nhất thế giới đang sắp áp thuế đối với các đối tác thương mại quan trọng nhất của mình.

Theo cơ sở dữ liệu hải quan Trade Data Monitor, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa của Hoa Kỳ từ EU, Canada, Mexico và Trung Quốc đạt 1,9 nghìn tỷ USD vào năm 2023, chiếm khoảng 60% tổng kim ngạch.

Ủy ban châu Âu cho biết họ "không biết về bất kỳ mức thuế bổ sung nào được áp dụng đối với các sản phẩm của EU" và cho biết thuế quan "tạo ra sự gián đoạn kinh tế không cần thiết".

"Mối quan hệ thương mại và đầu tư của chúng tôi với Hoa Kỳ là lớn nhất thế giới", người phát ngôn chính Paula Pinho cho biết. Đồng thời vị này cũng nhấn mạnh: "Thị trường mở và tôn trọng các quy tắc thương mại quốc tế là điều cần thiết cho tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ và bền vững".

Theo tuyên bố của ông Trump, "cuối cùng" Hoa Kỳ sẽ áp thuế đối với chip và "những thứ liên quan đến chip", và sẽ áp dụng thuế đối với dầu, khí đốt, thép, đồng, nhôm và dược phẩm.

Thuế quan đối với thép và nhôm có thể được áp dụng sớm nhất là "tháng này, tháng sau", ông cho biết, trong khi thuế quan đối với dầu và khí đốt sẽ có hiệu lực vào khoảng ngày 18/2.

Đồng đô la Mỹ tăng giá sau bình luận của Trump, khiến chỉ số đồng tiền này so với sáu đồng tiền khác tăng khoảng 0,6%. West Texas Intermediate, chuẩn mực dầu mỏ của Hoa Kỳ, tăng hơn 1% lên 73,81 USD/thùng.

Trump cho biết ông "có thể" sẽ giảm thuế đối với dầu thô của Canada xuống còn 10%, mặc dù các mặt hàng nhập khẩu khác từ quốc gia này sẽ bị đánh thuế ở mức 25%. Canada là nhà cung cấp dầu thô nước ngoài lớn nhất của Hoa Kỳ, chiếm khoảng 60% lượng dầu thô nhập khẩu của nước này.

Tổng thống Mỹ cho biết "không có gì" Canada và Mexico có thể làm trong một sớm một chiều để ngăn ông áp dụng thuế quan đối với hàng nhập khẩu của họ.

Các nhà kinh tế cho biết thuế quan toàn diện sẽ gây lạm phát và có thể ngăn Cục Dự trữ Liên bang giảm chi phí đi vay nhiều như dự kiến trong năm nay. Một số quan chức ngân hàng trung ương đã bắt đầu đưa các chính sách của Trump vào dự báo của họ vào tháng 12, trước khi ông nhậm chức.

Việc áp thuế quan cao đối với các đối tác thương mại lớn nhất của Hoa Kỳ làm tăng mạnh nguy cơ bùng nổ các cuộc chiến tranh thương mại toàn diện chỉ vài ngày sau nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của Trump.

Cả Canada và Mexico đều đã chuẩn bị các gói thuế quan trả đũa và sẵn sàng thực hiện chúng. EU cũng cho biết họ sẽ tự vệ bằng các mức thuế quan trả đũa, giống như họ đã làm trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump.

Khánh An (Theo FT)