Ông Trump sẽ thu hồi quyền miễn thuế của Đại học Harvard?

"Chúng tôi sẽ tước bỏ quy chế miễn thuế của Harvard. Đó là điều họ xứng đáng phải nhận!", ông Trump viết trên trang cá nhân của mình, song không đưa ra thêm lời giải thích.

Ngay sau đó, Đại học Harvard phản hồi rằng việc sử dụng quy định thuế như một công cụ trừng phạt chính trị sẽ là hành vi lạm dụng pháp luật, thậm chí có thể cấu thành tội phạm liên bang. Luật pháp Mỹ nghiêm cấm Tổng thống, Phó Tổng thống hoặc bất kỳ quan chức Nhà Trắng nào yêu cầu Sở Thuế vụ (IRS) điều tra hay kiểm toán một cá nhân hay tổ chức cụ thể vì động cơ chính trị.

Khuôn viên Đại học Harvard. Ảnh: Reuters

Hiện Harvard đang theo đuổi vụ kiện chính quyền Trump sau khi Bộ Giáo dục thông báo vào tháng trước rằng chính phủ sẽ đóng băng các khoản tài trợ liên bang trị giá lên đến 2,2 tỷ USD dành cho trường, phần lớn liên quan đến nghiên cứu y khoa và khoa học tự nhiên.

Tuyên bố này được cho là sự tiếp nối phát biểu ngày 15/4, khi ông Trump cho rằng Harvard "không nên được miễn thuế".

Trong một nỗ lực làm dịu căng thẳng, phát ngôn viên Nhà Trắng Harrison Fields sau đó khẳng định rằng mọi hành động của IRS không chịu ảnh hưởng từ Tổng thống Mỹ và rằng các cuộc kiểm toán hoặc điều tra hiện hành đã được khởi động từ trước khi ông Trump nhậm chức.

Theo quy định hiện hành, bất kỳ nhân viên nào của IRS nhận được yêu cầu can thiệp không phù hợp từ Nhà Trắng đều phải báo cáo ngay cho Tổng Thanh tra Bộ Tài chính phụ trách giám sát thuế. Hiện văn phòng của vị tổng thanh tra này vẫn từ chối trả lời các câu hỏi của báo chí về vụ việc.

Harvard - một trong những ngôi trường lâu đời và giàu có nhất nước Mỹ, tuyên bố rằng việc tước bỏ quy chế miễn thuế sẽ là hành vi chưa từng có trong tiền lệ và vi phạm luật pháp Mỹ. Trường cũng nhận được sự ủng hộ rộng rãi từ các tổ chức bảo vệ quyền tự do học thuật và cộng đồng phi lợi nhuận.

"Không có bất kỳ cơ sở pháp lý nào để thu hồi quy chế miễn thuế của Harvard", đại diện nhà trường tại khu vực Boston nhấn mạnh trong thông cáo báo chí. "Việc sử dụng sai mục đích công cụ thuế như thế này sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng cho tương lai giáo dục đại học tại Mỹ".

Harvard cảnh báo rằng hành động này sẽ làm suy giảm nguồn tài trợ cho các chương trình học bổng, nghiên cứu y sinh và đổi mới công nghệ – những yếu tố cốt lõi thúc đẩy tăng trưởng kinh tế quốc gia.

Giống như hầu hết các trường đại học lớn, Harvard được miễn thuế thu nhập liên bang vì được công nhận là tổ chức từ thiện hoạt động vì mục tiêu giáo dục công cộng. Quy chế miễn thuế không chỉ giúp trường giảm gánh nặng tài chính mà còn khuyến khích các khoản đóng góp từ cựu sinh viên và các nhà hảo tâm, vốn là nguồn thu quan trọng cho những trường có quỹ tài trợ lớn.

Kể từ sau luật thuế năm 2017, Harvard và một số trường đại học lớn khác đã phải đóng thuế tiêu thụ đặc biệt 1,4% đối với thu nhập từ quỹ tài trợ. Tính đến năm tài chính 2024, quỹ tài trợ của Harvard đạt mức 53,2 tỷ USD, trong khi trường đã nộp hơn 44 triệu USD tiền thuế.

Trước động thái từ chính quyền Trump, lãnh đạo phe Dân chủ tại Thượng viện Chuck Schumer cùng một số thượng nghị sĩ Dân chủ khác hôm thứ Sáu đã gửi thư yêu cầu Quyền Tổng thanh tra Bộ Tài chính Heather Hill mở cuộc điều tra về mọi hành vi can thiệp chính trị vào hoạt động của IRS liên quan đến Harvard.

Kể từ khi trở lại nhiệm sở vào tháng 1/2025, Tổng thống Trump đã liên tục gia tăng áp lực lên các trường đại học Mỹ, từ việc đóng băng tài trợ liên bang, yêu cầu kiểm toán đến thu hồi thị thực của sinh viên quốc tế.

Căng thẳng giữa chính quyền Trump và Harvard đã leo thang trong những tuần gần đây khi Nhà Trắng tiến hành đóng băng các khoản tài trợ của liên bang, tiến hành kiểm toán và đe dọa khả năng tiếp nhận sinh viên nước ngoài cũng như đưa ra một số yêu cầu khắt khe đối với việc cải tổ bộ máy quản lý tại ngôi trường này.

Diệp Thảo/VOV.VN (biên dịch) Theo Reuters