Patriot và F-16 nuôi hi vọng tạo bước ngoặt mùa hè?

Hiệu suất thấp, Israel quyết định loại biên Patriot

Tờ báo Israel The Jerusalem Post mới đây đã tiết lộ thông tin gây sốc là chỉ có 25% số đạn tên lửa phòng không Patriot của Mỹ đánh chặn được tên lửa Iran, còn lại là đều bắn trượt.

Trong cuộc tấn công gần đây của Iran vào Israel, chỉ 1/4 số tên lửa Patriot của Mỹ (chỉ có 2 trong số 8 tên lửa) có thể bắn trúng mục tiêu.

Trong khi đó, các hệ thống phòng không của Israel đã hoạt động hết sức hiệu quả khi có tới 90% tên lửa đánh chặn đã tiêu diệt được tên lửa của Iran.

Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) bắt đầu biên chế tên lửa Patriot do Mỹ sản xuất từ năm 1991 và sở hữu 10 khẩu đội MIM-104E, còn gọi là Patriot PAC-2/GEMT và phiên bản nâng cấp sâu là GEM+ sở hữu những tính năng như phiên bản PAC-3 hiện đại nhất của Washington, với khả năng đánh chặn mục tiêu ở khoảng cách xa tới 160 km.

Tuy nhiên, giới quân sự Tel Aviv thừa nhận rằng, hệ thống Patriot chỉ chặn được 10 mục tiêu trong vòng 10 năm qua, trong đó có vụ bắn hạ chiếc tiêm kích Su-24 Syria xâm phạm không phận Israel năm 2018, còn phần lớn trong số đó là những lần “không hoàn thành nhiệm vụ”.

Hồi tháng 7/2016, tổ hợp Patriot phóng hai tên lửa về phía UAV không rõ của quốc gia nào trên vùng trời Israel nhưng không trúng đích.

Sự việc tương tự tái diễn hồi tháng 6/2018 khi một quả đạn Patriot bắn trượt UAV Syria gần biên giới hai nước, khiến chiếc máy bay không người lái đó quay về an toàn.

Tờ báo Jerusalem Post tiết lộ tên lửa Patriot từng tham chiến một số lần kể từ khi xung đột bùng phát ở Dải Gaza, nhưng phần lớn đạn đều nhận diện sai mục tiêu. Sự thiếu hiệu quả của Patriot đã khiến IDF quyết định loại bỏ chúng và hoàn toàn sử dụng các hệ thống phòng không nội địa.

Bộ Quốc phòng Israel hôm 30/4 thông báo các tổ hợp phòng không tầm xa Patriot sẽ bị loại biên hoàn toàn trong vòng hai tháng tới, các đơn vị vận hành tên lửa Patriot sẽ được huấn luyện chuyển loại sang hệ thống phòng không tầm ngắn Iron Dome, hoặc các hệ thống tầm xa như David's Sling hay Arrow.

Khả năng phòng không của Ukraine sẽ được nâng cao?

Mặc dù giới chức Tel Aviv không tiết lộ số phận của các hệ thống Patriot loại biên nhưng theo giới phân tích, những khẩu đội này có thể sẽ được chuyển giao cho Ukraine bằng một con đường vòng.

Trong mấy ngày qua, bất chấp những kết quả yếu kém do chính truyền thông Israel công bố, Kiev vẫn liên tục yêu cầu Mỹ và các đồng minh phương Tây chuyển bất kỳ số lượng Patriot nào để giúp Lực lượng vũ trang Ukraine.

Thực tế là lưới phòng không Ukraine đang gặp khó khăn trong việc đánh chặn tên lửa và máy bay không người lái Nga, thậm chí là cựu chỉ huy lực lượng mặt đất Ba Lan, Tướng Waldemar Skrzypczak đã từng nói rằng “chiếc ô phòng không trên bầu trời Ukraine ngày càng trở nên đầy lỗ hổng”.

Trong khi Mỹ không còn hệ thống Patriot dư thừa nào để cung cấp cho Lực lượng Vũ trang Ukraine thì các đồng minh châu Âu đang né tránh việc chuyển giao các hệ thống phòng không hiện có của họ cho Kiev do lo ngại khả năng phòng thủ của chính đất nước mình sẽ bị suy yếu.

Trong tháng qua, chỉ có Đức cam kết cung cấp một hệ thống cho Ukraine, còn Thụy Điển, Tây Ban Nha, Ba Lan, Romania, Hà Lan và Hy Lạp đã từ chối thực hiện bất kỳ nghĩa vụ nào trong vấn đề này. Do đó, Kiev đặc biệt để mắt tới các hệ thống loại biên của Israel.

Theo giới phân tích, Tel Aviv sẽ từ chối chuyển trực tiếp các hệ thống phòng không này cho Kiev bởi nước này có quan hệ rất tốt với Moscow, nhưng Patriot có thể sẽ đi đường vòng tới chiến trường Ukraine, do Mỹ có thể mua lại chúng và cung cấp cho Lực lượng Vũ trang nước này.

Với việc Israel sẽ loại biên tới 10 khẩu đội, tương đương khoảng 60-80 bệ phóng, rất có thể sẽ nâng cao rất mạnh khả năng phòng không của Ukraine.

Cùng với việc sẽ nhận được vài chục tiêm kích F-16 trong vòng 2 tháng tới, Kiev đang tràn đầy hy vọng sẽ tạo ra được một bước ngoặt mùa hè trong cuộc xung đột với Nga.

Hoàng Yến