Phân công cán bộ được thực hiện rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm khi vận hành bộ máy mới
Đối với công tác cán bộ sau sáp nhập, ông Trương Hải Long cho biết Chính phủ đã xây dựng các kế hoạch chi tiết, rõ ràng từng bước, từng người, từng khâu.
Sáng 17/6, tại họp báo quốc tế về sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và triển khai mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp từ ngày 1/7/2025, phóng viên đặt câu hỏi về những bước chuẩn bị để sớm đưa vào vận hành một cách hiệu lực, hiệu quả mô hình tổ chức bộ máy chính quyền địa phương hai cấp; những khó khăn, vướng mắc và giải pháp cho quá trình điều chỉnh.
Xây dựng các phương án bố trí, sắp xếp cán bộ hợp lý sau sáp nhập
Trả lời các câu hỏi này, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long cho biết, trong thời gian qua, Chính phủ Việt Nam đã có sự chuẩn bị rất đồng bộ, chặt chẽ và toàn diện về cơ sở pháp lý, công tác cán bộ, cơ sở vật chất, tuyên truyền... để triển khai hiệu quả mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long (Ảnh: Đ.X).
Trong đó, đối với công tác cán bộ, Chính phủ đã xây dựng các phương án bố trí, sắp xếp cán bộ hợp lý sau sáp nhập, đặc biệt chú trọng đến đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp xã – cấp chính quyền mới được hình thành. Việc phân công cán bộ được thực hiện rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm và theo vị trí việc làm, sẵn sàng tiếp nhận thêm thẩm quyền được phân cấp.
Đồng thời, các địa phương chủ động xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng để đội ngũ cán bộ thích ứng với chức năng, nhiệm vụ mới.
"Chính phủ đã xây dựng các kế hoạch chi tiết, rõ ràng từng bước, từng người, từng khâu. Các kế hoạch này được công khai và gửi tới các cơ quan liên quan để đảm bảo triển khai đồng bộ.
Dự kiến, đến ngày 1/7 tới đây, Chính phủ sẽ công bố đồng loạt đưa chính quyền địa phương hai cấp vào hoạt động tại 34 tỉnh và 3.321 đơn vị hành chính cấp xã", ông Long cho hay.
Thứ trưởng Bộ Nội vụ thẳng thắn nhìn nhận, quá trình triển khai mô hình mới gặp không ít khó khăn.
Khi chuyển từ mô hình 3 cấp xuống 2 cấp, đòi hỏi phải điều chỉnh toàn bộ hệ thống pháp lý, từ Hiến pháp đến các văn bản luật và dưới luật, trong thời gian rất ngắn mà vẫn phải đảm bảo không tạo ra khoảng trống pháp lý.
Bên cạnh đó, việc tinh gọn bộ máy, sắp xếp lại đội ngũ cán bộ có thể ảnh hưởng đến tâm lý, quyền lợi của cán bộ, công chức. Cấp xã mới được giao nhiều nhiệm vụ hơn, đòi hỏi trình độ quản lý cao hơn...
Để khắc phục điều này, Chính phủ đã xây dựng các chính sách hỗ trợ, giải quyết thôi việc hợp lý, đồng thời làm tốt công tác tư tưởng để tạo sự đồng thuận. Đồng thời, tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cấp xã để đáp ứng yêu cầu mới.
Ông Long cũng cho biết tác động tích cực của mô hình mới, việc tổ chức lại đơn vị hành chính giảm từ 63 xuống còn 34 tỉnh, cùng với mô hình chính quyền 2 cấp sẽ tạo dư địa phát triển kinh tế lớn hơn, liên kết vùng chặt chẽ hơn, đồng thời tiết kiệm ngân sách, nâng cao hiệu quả quản lý.
"Chính quyền 2 cấp "sát dân, gần dân" cũng giúp nâng cao chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp. Đồng thời, đặt ra yêu cầu Chính phủ phải thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số và hiện đại hóa nền hành chính", Thứ trưởng Long nhấn mạnh.
Tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi
Nêu rõ về những tác động tích cực của mô hình chính quyền mới, Thứ trưởng Bộ Tài chính Hồ Sỹ Hùng khẳng định đây không chỉ là sự thay đổi về hành chính mà còn là một cuộc tái cấu trúc không gian phát triển, tạo cơ hội cạnh tranh mới cho Việt Nam.

Quang cảnh họp báo quốc tế (Ảnh: Đ.X).
Theo ông Hồ Sỹ Hùng, bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả sẽ giúp tiết kiệm đáng kể ngân sách Nhà nước, đồng thời nâng cao chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp.
Việc hình thành các đơn vị hành chính cấp tỉnh có quy mô lớn hơn sẽ tạo dư địa phát triển kinh tế, thu hút đầu tư, thúc đẩy liên kết vùng và tạo ra sự phát triển đồng đều hơn giữa các địa phương.
Ngoài ra, mô hình chính quyền 2 cấp sát dân hơn, gần dân hơn sẽ nâng cao trách nhiệm giải trình và hiệu quả quản lý ở cơ sở.
Điều này buộc các cấp chính quyền phải đẩy mạnh chuyển đổi số và ứng dụng khoa học công nghệ, hướng tới một nền hành chính hiện đại.
"Dù có những khó khăn ban đầu, nhưng với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tầm nhìn dài hạn, cuộc cải cách này sẽ đem lại lợi ích chung to lớn, tạo ra một môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi hơn và thúc đẩy sự phát triển bền vững của quốc gia trong nhiều thập kỷ tới", ông Hùng khẳng định.
Về phân định thẩm quyền, phân quyền, phân cấp, ủy quyền
Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long cho biết, Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) đã hoàn thiện các nguyên tắc phân định thẩm quyền, phân quyền, phân cấp giữa Trung ương với chính quyền địa phương, giữa chính quyền địa phương cấp tỉnh với chính quyền địa phương cấp xã một cách khoa học, đồng bộ, thống nhất.
Phân định rõ thẩm quyền giữa tập thể UBND và cá nhân Chủ tịch UBND, tạo điều kiện thực hiện cơ chế điều hành linh hoạt, hiệu quả, khuyến khích tính chủ động, sáng tạo của người đứng đầu cơ quan hành chính Nhà nước ở địa phương.
Đặc biệt, Luật đã trao quyền cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh trong trường hợp cần thiết được trực tiếp chỉ đạo, điều hành việc giải quyết những vấn đề thuộc nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc cấp mình và của UBND, Chủ tịch UBND cấp xã, không để việc giải quyết công việc, thủ tục hành chính đối với người dân, doanh nghiệp bị đình trệ, ùn tắc, kém hiệu quả.