Phấn đấu đến năm 2030 có 50% lao động là người dân tộc thiểu số được đào tạo nghề
Chiều 28/4, tại Trường Cao đẳng Lào Cai, Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội tổ chức hội nghị triển khai Chiến lược phát triển giáo dục nghề nghiệp giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 khu vực miền núi phía Bắc.
Ông Trương Anh Dũng, Tổng cục trưởng Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp chủ trì hội nghị.
Tham dự hội nghị có các đại biểu Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp; lãnh đạo Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, các cơ sở đào tạo nghề của 8 tỉnh khu vực miền núi phía Bắc (Lào Cai, Tuyên Quang, Yên Bái, Sơn La, Lai Châu, Hà Giang, Hòa Bình, Điện Biên).
Giáo dục nghề nghiệp với sứ mệnh đào tạo, bồi dưỡng, cung cấp nhân lực có kỹ năng cho lực lượng lao động Việt Nam, đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, góp phần tăng năng suất lao động, thúc đẩy tăng trưởng GDP, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021- 2030 đã đề ra định hướng và nhiệm vụ cho hệ thống giáo dục nghề nghiệp là mở rộng quy mô để nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 70% trong tổng lực lượng lao động.
Tuy nhiên, so với yêu cầu ngày càng cao về nhân lực có kỹ năng phục vụ công cuộc đổi mới toàn diện, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập ngày càng sâu rộng vào kinh tế thế giới thì giáo dục nghề nghiệp vẫn còn nhiều bất cập, hạn chế. Việt Nam hiện có 98 triệu dân, 55 triệu lao động nhưng chỉ có 64,5% qua đào tạo; trong đó 24,5% có bằng cấp, chứng chỉ; tuyển sinh trong giáo dục nghề nghiệp chỉ đạt khoảng 2,2 triệu người/năm, còn quá thấp so với nhu cầu nhân lực có kỹ năng nghề, đặc biệt là kỹ năng nghề cao cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và so với các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới.
Trước những bất cập này, ngày 30/12/2021, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 2239/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược phát triển giáo dục nghề nghiệp giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045. Quyết định nêu rõ: Phát triển giáo dục nghề nghiệp là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu trong phát triển nguồn nhân lực để tranh thủ thời cơ dân số vàng, hình thành nguồn nhân lực trực tiếp có chất lượng, hiệu quả và kỹ năng nghề cao, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Phát triển giáo dục nghề nghiệp theo hướng mở, linh hoạt, hiện đại, hiệu quả, hội nhập, chú trọng cả quy mô, cơ cấu, chất lượng đào tạo; quan tâm đầu tư, đẩy mạnh hợp tác quốc tế để phát triển một số cơ sở giáo dục nghề nghiệp, ngành, nghề đào tạo đạt trình độ tương đương với khu vực và thế giới...
Trong Quyết định đưa ra những mục tiêu cụ thể như: Phấn đấu đến năm 2030, thu hút 50% - 55% học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở và trung học phổ thông vào hệ thống giáo dục nghề nghiệp; tỷ lệ lao động là người dân tộc thiểu số (DTTS) qua đào tạo nghề nghiệp đạt 50%... Phấn đấu có khoảng 90 trường chất lượng cao, trong đó 6 trường thực hiện chức năng trung tâm quốc gia đào tạo và thực hành nghề chất lượng cao, 12 trường thực hiện chức năng trung tâm vùng đào tạo và thực hành nghề chất lượng cao, 60 trường tiếp cận trình độ các nước ASEAN-4 và 6 trường tiếp cận trình độ các nước phát triển trong nhóm G20; khoảng 200 ngành, nghề trọng điểm, trong đó 15 - 20 ngành, nghề có năng lực cạnh tranh vượt trội trong khu vực ASEAN và thế giới.
Để đạt được mục tiêu này, có 8 nhóm giải pháp; trong đó, giải pháp đẩy nhanh chuyển đổi số, hiện đại hóa cơ sở vật chất thiết bị và đổi mới chương trình, phương thức đào tạo; phát triển đội ngũ nhà giáo, nghệ nhân, chuyên gia, người dạy nghề và cán bộ quản lý trong giáo dục nghề nghiệp được xác định là hai giải pháp đột phá.
Đối với Lào Cai, hiện tỉnh có 15 cơ sở giáo dục nghề nghiệp, trong đó có 1 trường cao đẳng, 1 trường trung cấp, 12 trung tâm GDNN- GDTX và 1 doanh nghiệp hoạt động giáo dục nghề nghiệp. Trong giai đoạn 2015 – 2021, tỉnh đã đào tạo, bồi dưỡng nâng cao tay nghề cho 106.961 người. Chất lượng đào tạo ngày càng được nâng cao, góp phần nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 65,8% năm 2021 (đứng thứ 5/14 tỉnh Trung du, miền núi phía Bắc). Tốc độ tăng tỷ lệ lao động qua đào tạo của tỉnh giai đoạn 2011 – 2020 đạt 1,7%/năm, thấp hơn mức bình quân vùng Trung du, miền núi phía Bắc (3,2%/năm) và cả nước (4,6%/năm). Tỷ lệ lao động học nghề có việc làm sau khi ra trường đạt trên 75%, trong đó một số nghề trọng điểm đạt trên 90%.
Tại hội nghị, các đại biểu đã tập trung thảo luận làm rõ những nội dung, giải pháp để triển khai thực hiện có hiệu quả chiến lược phát triển giáo dục nghề nghiệp phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội trong từng giai đoạn tại các địa phương trong khu vực.