Phản hồi bài viết về xã tái nghèo, người dân không được hưởng lợi từ rừng

Nguồn tin từ cơ quan chức năng ngày 24/12 cho biết, sau một thời gian tiến hành thanh tra, thu thập chứng cứ tài liệu có liên quan, đến nay, Chủ tịch UBND huyện Sơn Hòa (Phú Yên) vừa có kết luận thanh tra việc đo đạc, giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ) lâm nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân, tại xã Sơn Hội. Quyết định thành lập đoàn thanh tra được ban hành cuối tháng 5/2023, sau khi Báo CAND đăng bài “Xã tái nghèo, nhiều người dân không được hưởng lợi từ rừng, vì sao ?”.

Do thiếu đất sản xuất nên nhiều vạt rừng ở xã Sơn Hội đã bị người dân đốn hạ, phát dọn trái phép để lấy đất trồng keo

Theo kết luận này, ngày 2/1/2013, UBND tỉnh Phú Yên ban hành quyết định số 27/QĐ-UBND về việc thu hồi 2.562ha đất rừng của Ban Quản lý rừng phòng hộ (QLRPH) Sơn Hòa, giao cho UBND các xã Phước Tân, Sơn Hội, Sơn Định lập phương án giao cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng, bảo vệ và phát triển rừng theo Luật Bảo vệ và Phát triển rừng năm 2004 và Luật Đất đai 2003. Trong đó, UBND xã Sơn Hội được giao 1.791,5ha, bao gồm 1.596,6ha đất rừng sản xuất và 194,9ha đất rừng phòng hộ.

Mặc dù đã tiếp nhận toàn bộ diện tích đất rừng được giao từ 9/2013, nhưng do khó khăn về tài chính nên đến cuối tháng 11/2018, UBND xã Sơn Hội mới ký kết hợp đồng số 17/2018/HĐ-TV với Trung tâm Quy hoạch thiết kế nông nghiệp và phát triển nông thôn (NN&PTNT) Phú Yên đo vẽ bản đồ địa chính khu đất lâm nghiệp tỷ lệ 1/5000, công trình giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng vào mục đích lâm nghiệp xã Sơn Hội. Hai bên đã nghiệm thu, thanh toán chi phí 918 triệu đồng từ nguồn ngân sách vào cuối tháng 12/2018; thế nhưng đến nay đã 5 năm trôi qua UBND xã Sơn Hội vẫn chưa giao được thửa đất nào cho người dân trong diện tích 1.791,5ha.

Trong tổng diện tích 1.791,5ha đất rừng xã Sơn Hội đã tiếp nhận từ Ban QLRPH Sơn Hòa có một số nhiều diện tích đã bị người dân lấn chiếm trái phép. Ảnh: Hữu Toàn

Kết luận thanh tra cho biết, có nhiều nguyên nhân khiến cho việc giao đất không thực hiện được, kéo dài ì ạch nhiều năm, đó là trong 4 năm (2018-2011) đã có 266 hộ dân lấn chiếm trái phép 458,3ha; UBND xã Sơn Hội tiếp nhận đất của Ban QLRPH Sơn Hòa trên bản đồ mà không quản lý được trên thực địa; không xác định được diện tích đất đã có người sử dụng. Mặt khác, dù đã bàn giao đất cho xã Sơn Hội, nhưng trên thực tế Ban QLRPH Sơn Hòa vẫn còn chiếm dụng 13,3ha đất rừng từ năm 2013-2022 để cho Công ty TNHH Cát Phú và một số cá nhân thuê khoán trồng rừng; phương án giao đất được UBND xã Sơn Hội xác lập từ đầu tháng 5/2018 nhưng chưa được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt vì kết quả đo đạc có sự thay đổi lớn; một số diện tích đã được cấp giấy CNQSDĐ cho dân trước thời điểm Ban QLRPH Sơn Hòa bàn giao đất cho UBND xã Sơn Hội chồng lấn trên diện tích 1.791,5ha…

Theo Chủ tịch UBND huyện Sơn Hòa, để xảy ra việc giao đất cho dân chậm trễ, kéo dài là do UBND xã Sơn Hội không quản lý được đất đai trên thực địa, diện tích đất chưa bàn giao đã bị dân lấn chiếm trái phép, trong khi xã không xác định được người sử dụng đất. Ngoài ra, UBND xã Sơn Hội, Phòng TN&MT huyện Sơn Hòa đã có sai sót khi tham mưu cấp giấy CNQSDĐ một số trường hợp chồng lấn trên diện tích 1.791,5ha.

Cùng với việc yêu cầu kiểm điểm đối với một số cá nhân có liên quan, Chủ tịch UBND huyện Sơn Hòa giao cho một tổ giúp việc cùng Phòng TN&MT tiếp tục hướng dẫn, hỗ trợ UBND xã Sơn Hội xác lập lại phương án giao đất để thực hiện việc giao đất, cấp giấy CNQSDĐ cho người dân. Trong trường hợp cần đo đạc lại thì UBND xã Sơn Hội làm việc với Trung tâm Quy hoạch thiết kế NN&PTNT tỉnh Phú Yên điều chỉnh mảnh trích đo theo quy định. Phòng TN&MT tiếp tục rà soát việc cấp giấy CNQSDĐ đối với những trường hợp chồng lấn trên diện tích 1.791,5ha, nếu phù hợp với phương án giao đất thì tiến hành cấp đổi giấy CNQSDĐ, trường hợp nào không phù hợp hoặc trái quy định pháp luật thì kiến nghị thu hồi.

Sau kết luận thanh tra, người dân ở xã Sơn Hội vẫn thấp thỏm mong chờ sớm được giao đất theo Quyết định số 27/QĐ-UBND ngày 2/1/2013 của UBND tỉnh Phú Yên để có điều kiện sử dụng, bảo vệ, phát triển rừng và hưởng lợi rừng, góp phần vượt khó, thoát nghèo.

Hữu Toàn