Phân tích xu hướng thị trường dầu khí trong bối cảnh dư nguồn cung
Thị trường năng lượng toàn cầu đang trải qua những biến đổi lớn, chịu tác động bởi nguồn cung dầu thô được dự báo dư thừa và nhu cầu khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) biến động.
Sau đây sẽ đi sâu vào các diễn biến mới nhất của thị trường dầu và LNG, làm rõ tác động của dư cung, chiến lược khai thác thay đổi của OPEC+ và các mô hình nhu cầu năng lượng khu vực. Phân tích tập trung vào xu hướng giá, ảnh hưởng địa chính trị và dự báo cho năm 2025, mang lại góc nhìn chuyên môn về sự thay đổi động lực năng lượng.
Tổng quan về thị trường dầu thô: Dư cung và giá giảm
Dự báo cho thấy thị trường dầu thô toàn cầu sẽ dư cung trong năm 2024, do sản lượng tăng cao và nhu cầu giảm. Sự mất cân bằng này đã dẫn đến giá dầu thô giảm hơn 1% vào thứ Sáu tuần trước. Dầu Brent – chuẩn quốc tế – chốt ở mức 71,12 USD/thùng, giảm 0,97 USD (1,4%). Dầu WTI của Mỹ giảm mạnh hơn 1,10 USD (1,6%), kết tuần ở mức 67,20 USD/thùng.
Trong tuần qua, giá dầu Brent giảm hơn 2,5%, trong khi dầu WTI giảm 1,2%. Đà giảm này phản ánh mối lo ngại về nhu cầu giảm giữa bối cảnh sản lượng tăng.
Ngành dầu mỏ Mỹ đã bổ sung các giàn khoan khai thác dầu khí trong tuần qua. Việc tăng cường khoan thăm dò có thể làm trầm trọng thêm tình trạng dư cung, tạo thêm áp lực giảm giá. Ngân hàng Bank of America dự báo giá dầu Brent trung bình có thể chỉ còn 65 USD/thùng vào năm 2025, với nhu cầu dầu toàn cầu dự kiến tăng khoảng 1 triệu thùng/ngày trong năm 2024.
Chiến lược của OPEC+ và ảnh hưởng toàn cầu
OPEC+ – liên minh giữa Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) và các đồng minh như Nga – chiếm hơn một nửa sản lượng dầu thô toàn cầu. Để đối phó với sự suy giảm nhu cầu toàn cầu và cạnh tranh từ các quốc gia khác, OPEC+ đã hoãn kế hoạch giảm sản lượng ban đầu dự kiến thực hiện vào tháng 10/2023.
Liên minh này đã cắt giảm sản lượng khoảng 5,86 triệu thùng/ngày, tương đương 5,7% nhu cầu toàn cầu. Vào thứ Năm tuần trước, OPEC+ công bố gia hạn chiến lược cắt giảm sản lượng cho 8 quốc gia thành viên đến cuối năm 2026.
Động lực thị trường LNG: Xu hướng khu vực và biến động giá
Thị trường LNG giao ngay tại châu Á chứng kiến giá giảm nhẹ trong tuần này, với giá trung bình cho khu vực Đông Bắc Á vào tháng 1 giảm xuống còn 15 USD mỗi triệu đơn vị nhiệt Anh (mmBtu) từ mức 15,10 USD của tuần trước. Sự suy giảm này là do nhu cầu khu vực giảm khi dự trữ dư thừa.
Mặc dù thời tiết lạnh hơn ở Đông Bắc Á, giá LNG cao và dự trữ dư thừa khiến các quốc gia nhập khẩu lớn cắt giảm mua sắm. Nhà phân tích Go Katayama từ Kepler nhận định rằng nhu cầu trong những tuần tới có thể tiếp tục ở mức thấp, do nguồn cung phục hồi từ các nhà khai thác lớn như Pluto và Freeport LNG, dòng khí đốt qua đường ống từ Nga sang Trung Quốc tăng, và khả năng sẵn sàng của năng lượng hạt nhân tại Nhật Bản được cải thiện.
Tại châu Âu, dự trữ khí đốt giảm trong bối cảnh thời tiết lạnh hơn đã đẩy giá LNG tăng cao. Mặc dù mức dự trữ hiện tại cao hơn năm 2021, nhưng lại thấp hơn đáng kể so với hai năm gần đây. Thời tiết ôn hòa có thể ổn định giá, nhưng điều kiện thời tiết lạnh kéo dài có thể làm cạn kiệt dự trữ, tạo nguy cơ thiếu hụt nhiên liệu vào mùa hè năm 2025 và đẩy giá tăng cao hơn.
Chỉ số Northwest Europe LNG marker (NWM) định giá LNG giao tháng 1 ở mức 14,21 USD/mmBtu, với các khoản chiết khấu tại điểm giao dịch khí TTF ở Hà Lan. Đồng thời, Spark Commodities và Argus báo cáo mức giá tương tự cho các đơn hàng giao tháng 12, cho thấy kỳ vọng thị trường đang gia tăng.
Chi phí vận chuyển: Biến động theo khu vực
Chi phí vận chuyển LNG qua Đại Tây Dương đã tăng tuần thứ hai liên tiếp, đạt 22.000 USD/ngày vào thứ Sáu tuần trước. Ngược lại, chi phí vận chuyển tuyến Thái Bình Dương vẫn ổn định ở mức 23.750 USD/ngày. Nhà phân tích Qasim Afghan La Shone từ Spark Commodities cho biết, sự gia tăng này là do nhu cầu xuyên Đại Tây Dương tăng cao, báo hiệu chi phí giao LNG đến thị trường châu Âu sẽ cao hơn so với châu Á.
Tác động đối với thị trường năng lượng toàn cầu
Nguồn cung dư thừa hiện tại của dầu thô và LNG cho thấy khả năng biến động giá sẽ tiếp diễn trong thời gian tới. Dự trữ dồi dào và sản lượng đang phục hồi có thể giữ giá LNG ở châu Á ở mức tương đối ổn định, trong khi gây áp lực giảm giá dầu thô trên toàn cầu.
Về dài hạn, các diễn biến địa chính trị và tốc độ chuyển đổi năng lượng sang các nguồn tái tạo sẽ định hình thị trường. Việc OPEC+ gia hạn cắt giảm sản lượng phản ánh nỗ lực nhằm ổn định giá dầu trong bối cảnh nhu cầu phục hồi chậm chạp.
Tại châu Âu, dự trữ khí đốt và nhập khẩu LNG vẫn là yếu tố then chốt cho an ninh năng lượng, đặc biệt trong mùa đông. Các nỗ lực hợp tác nhằm đa dạng hóa nguồn cung, bao gồm tăng cường sử dụng năng lượng hạt nhân ở Nhật Bản và mở rộng nhập khẩu khí qua đường ống tại châu Á, có thể giảm thiểu biến động giá và củng cố chuỗi cung ứng khu vực.
Kết luận: Thực tế thị trường
Thị trường năng lượng dầu thô và LNG đang ở ngã rẽ quan trọng, chịu tác động bởi các yếu tố cung - cầu và quyết định chiến lược từ các nhà khai thác lớn. Trong khi xu hướng giá hiện tại cho thấy sự ổn định tạm thời với LNG và áp lực giảm đối với dầu thô, cân bằng dài hạn sẽ phụ thuộc vào các chiến lược thích nghi của OPEC+, tiến bộ công nghệ trong khai thác năng lượng, và khả năng phục hồi của chuỗi cung ứng toàn cầu.
Các nhà hoạch định chính sách, nhà đầu tư và các bên liên quan cần theo dõi sát sao những diễn biến này, đảm bảo chiến lược phù hợp với các yêu cầu kinh tế và môi trường trong bối cảnh ngành năng lượng thay đổi nhanh chóng.