Pháo hàng không GAU-8/A của cường kích A10 uy lực cỡ nào?

Máy bay cường kích A-10 Thunderbolt II, hay thường gọi là “Warthog”, có một chi tiết thiết kế rất đặc biệt: càng bánh đáp trước không nằm ở giữa, mà lệch sang bên trái.

Nguyên nhân chính của việc bố trí càng đáp lệch này là để nhường chỗ cho pháo GAU-8/A Avenger cỡ nòng 30 mm, vũ khí chính và cũng là “linh hồn” của A-10.

Khẩu pháo này cực kỳ lớn, dài gần 6 mét, nặng hơn 1,8 tấn và chiếm gần một nửa chiều dài thân trước máy bay. Nếu đặt bánh đáp ở giữa như thiết kế thông thường, sẽ không còn chỗ để lắp khẩu pháo này.

Bằng cách dịch bánh đáp sang trái, các kỹ sư đã có thể đặt trục nòng chính của GAU-8/A gần như thẳng theo trục dọc của máy bay.

Điều này cực kỳ quan trọng, vì khi khai hỏa với tốc độ 3.900 phát/phút, lực giật cực lớn có thể khiến máy bay bị lệch hướng nếu nòng súng không thẳng với trục trọng tâm.

Nhờ vậy, A-10 vừa giữ được độ ổn định khi bắn, vừa tận dụng tối đa hỏa lực của khẩu pháo được mệnh danh là “kẻ diệt tăng” này.

GAU-8/A là loại pháo xoay 7 nòng (Gatling gun), do General Electric phát triển trong thập niên 1970.

Khẩu pháo này sử dụng đạn 30×173 mm, với băng đạn chuẩn chứa khoảng 1.174 viên.

Trong đó phổ biến nhất là loại đạn PGU-14/B API (đạn xuyên giáp cháy), có lõi uranium nghèo, chuyên dùng để phá hủy xe tăng và phương tiện bọc thép.

Tốc độ bắn có thể điều chỉnh, nhưng thường ở mức 3.900 phát/phút. Tốc độ đầu nòng khoảng 1.010 m/s, đủ sức xuyên thủng lớp giáp dày của xe tăng Liên Xô thời Chiến tranh Lạnh.

GAU-8/A còn có hệ thống nạp và thu vỏ đạn kín, tức là vỏ đạn sau khi bắn không văng ra ngoài mà được quay lại băng tải, tránh làm hư hại động cơ hoặc thân máy bay. Đây là điểm khác biệt so với nhiều loại pháo hàng không khác.

Trong chiến tranh Vùng Vịnh 1991, cũng như tại Iraq và Afghanistan sau này, GAU-8/A đã chứng minh uy lực khi trở thành nỗi ám ảnh với xe tăng, xe bọc thép và cả bộ binh đối phương.

Âm thanh đặc trưng “BRRRRT” của khẩu pháo khi khai hỏa cũng trở thành biểu tượng gắn liền với A-10.

Nói cách khác, GAU-8/A không chỉ là một khẩu pháo, mà chính là lý do A-10 ra đời: toàn bộ thiết kế máy bay gần như xoay quanh việc mang và khai thác tối đa hỏa lực của nó.

Việt Hùng

Theo Military Today