Phạt đến 100 triệu đồng với vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán nhà nước

Các ủy viên UBTVQH biểu quyết tại phiên họp.

Hoàn thiện hệ thống pháp luật về KTNN

Trình bày Tờ trình của KTNN về Pháp lệnh Xử phạt VPHC trong lĩnh vực KTNN, Tổng KTNN Ngô Văn Tuấn nêu rõ, mục đích ban hành Pháp lệnh nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật về KTNN; tạo cơ sở pháp lý cho việc xử phạt hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực KTNN; nâng cao hiệu lực hoạt động kiểm toán của KTNN và tính nghiêm minh của pháp luật.

Tổng Kiểm toán nhà nước cũng cho biết, Pháp lệnh được xây dựng trên cơ sở tổng kết, đánh giá các quy định của pháp luật hiện hành về xử phạt VPHC nói chung và trong hoạt động KTNN nói riêng, kinh nghiệm xử phạt hành vi VPHC từ thực tiễn hoạt động của các lĩnh vực tương đồng.

“Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên xây dựng văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh đối với hành vi VPHC trong lĩnh vực KTNN nên chỉ quy định xử phạt đối với các hành vi vi phạm đã rõ, xảy ra thường xuyên và mang tính phổ biến để bảo đảm tính khả thi của Pháp lệnh”, Tổng Kiểm toán nhà nước nhấn mạnh.

Với quan điểm đó, bố cục Dự thảo Pháp lệnh gồm 5 chương, 21 điều; quy định, đối tượng bị xử phạt VPHC là những chủ thể có hành vi vi phạm các quy định về nghĩa vụ, trách nhiệm, điều cấm của Luật KTNN.

Để đảm bảo tính thống nhất với quy định tại khoản 1 và khoản 6 Điều 3 Nghị định số 118/2021/NĐ-CP ngày 23/12/2021 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Xử lý VPHC, dự thảo Pháp lệnh quy định theo hướng đối tượng là cán bộ, công chức, viên chức, cơ quan nhà nước không bị xử phạt VPHC đối với các hành vi vi phạm khi đang thực hiện công vụ, nhiệm vụ và hành vi vi phạm đó thuộc nhiệm vụ, công vụ được giao.

Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn trình bày tờ trình.

Về hình thức xử phạt, căn cứ quy định của Luật Xử lý VPHC, đối với mỗi hành vi VPHC trong lĩnh vực KTNN, cá nhân, tổ chức vi phạm phải chịu một trong các hình thức xử phạt hành chính bao gồm phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền (đến 50 triệu đồng đối với cá nhân và đến 100 triệu đồng đối với tổ chức).

Đồng thời, dự thảo Pháp lệnh quy định biện pháp khắc phục hậu quả gồm buộc cải chính thông tin, tài liệu, dữ liệu có nội dung sai lệch, không chính xác hoặc không trung thực; buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi VPHC trong hoạt động kiểm toán nhà nước; buộc nộp lại số tiền tương ứng với số tiền, tài sản, lợi ích vật chất khác đã đưa hoặc sẽ đưa để mua chuộc, hối lộ thành viên đoàn kiểm toán...

Trình Chủ tịch QH ký ban hành trong tháng 2/2023

Thẩm tra Tờ trình của KTNN, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban Pháp luật nhất trí sự cần thiết ban hành Pháp lệnh và tán thành với tên gọi là Pháp lệnh Xử phạt VPHC trong lĩnh vực KTNN.

“Việc ban hành Pháp lệnh là thực hiện đúng quy định tại Luật Xử lý VPHC, Chương trình công tác năm 2023 của UBTVQH và đáp ứng yêu cầu thực tiễn cần xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành vi VPHC trong lĩnh vực này”, ông Hoàng Thanh Tùng nêu rõ.

Về phạm vi điều chỉnh, do đây là lần đầu tiên xây dựng văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh đối với lĩnh vực KTNN nên Ủy ban Pháp luật thống nhất quan điểm Pháp lệnh chỉ quy định việc xử phạt VPHC đối với các hành vi vi phạm đã rõ, xảy ra thường xuyên và mang tính phổ biến để bảo đảm tính khả thi; qua quá trình thực hiện sẽ tiến hành tổng kết, báo cáo UBTVQH sửa đổi, bổ sung trong trường hợp cần thiết.

Phát biểu tại phiên họp, Phó Chủ tịch QH Nguyễn Đức Hải nhất trí phải sớm ban hành Pháp lệnh để xác lập lại kỷ luật, kỷ cương, tăng cường kỷ luật trong lĩnh vực tài chính, đặc biệt trong lĩnh vực kiểm toán.

Bày tỏ băn khoăn về quy định liên quan tới các hành vi VPHC trong lĩnh vực KTNN tại Điều 9 và Điều 10 dự thảo Pháp lệnh, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đề nghị quy định rõ ràng hơn về hành vi không cung cấp thông tin, tài liệu và hành vi từ chối cung cấp thông tin, tài liệu cũng như lý do hành vi từ chối bị xử phạt nặng hơn hành vi không cung cấp thông tin, tài liệu.

Kết luận nội dung phiên thảo luận, Phó Chủ tịch QH Nguyễn Khắc Định đề nghị KTNN, Ủy ban Pháp luật tiếp tục phối hợp với Bộ Tư pháp, Viện Nghiên cứu lập pháp, Ủy ban Tài chính – Ngân sách tiếp tục hoàn chỉnh Dự thảo Pháp lệnh; đồng thời có báo cáo tiếp thu, giải trình làm rõ các vấn đề UBTVQH đã nêu, trong đó làm rõ về phạm vi xử phạt của Dự thảo Pháp lệnh trong mối quan hệ giữa Pháp lệnh này với hệ thống pháp luật liên quan, pháp luật về xử lý đối với cán bộ, công chức.

Cùng với đó, làm rõ tính khả thi của các quy định về hình thức xử phạt, mức xử phạt, bảo đảm sự cân đối, công bằng, ngang bằng về quyền và trách nhiệm giữa chủ thể đi kiểm toán và đơn vị được kiểm toán, không áp đặt.

Sau khi hoàn thiện sẽ trình lấy ý kiến UBTVQH bằng văn bản. Trên cơ sở sự đồng thuận của UBTVQH sẽ trình Chủ tịch QH ký ban hành trong tháng 2/2023 và Pháp lệnh có hiệu lực thi hành từ ngày 1/5/2023.

Với tinh thần đó, tại phiên họp, 100% Ủy viên UBTVQH đã tán hành thông qua về mặt nguyên tắc đối với dự thảo Pháp lệnh Xử phạt VPHC trong lĩnh vực KTNN.

Theo dự thảo Pháp lệnh, 7 nhóm hành vi vi phạm trong lĩnh vực KTNN gồm:

+ Hành vi vi phạm các quy định về gửi báo cáo định kỳ (Điều 8);

+ Hành vi vi phạm quy định về cung cấp thông tin, tài liệu cần thiết để thực hiện việc kiểm toán (Điều 9);

+ Hành vi vi phạm quy định về trả lời và giải trình liên quan đến nội dung kiểm toán (Điều 10);

+ Hành vi không ký biên bản kiểm toán, không chấp hành quyết định kiểm toán (Điều 11);

+ Hành vi mua chuộc, hối lộ thành viên Đoàn kiểm toán, cản trở công việc của KTNN (Điều 12);

+ Hành vi che giấu hành vi vi phạm pháp luật về tài chính công, tài sản công, can thiệp trái pháp luật vào hoạt động kiểm toán, kết quả kiểm toán (Điều 13);

+ Hành vi vi phạm quy định về thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán của KTNN (Điều 14).

Minh Khôi