Phát động Chương trình đồng hành với sinh viên Việt Nam tài năng công nghệ

Các đại biểu thực hiện nghi thức phát động chương trình. Ảnh: Tuấn Anh/TTXVN

Lễ phát động được kết nối trực tuyến thu hút sự tham dự của các nhà khoa học, chuyên gia công nghệ, doanh nghiệp và hơn 20.000 sinh viên trong và ngoài nước theo dõi trực tuyến.

Phát biểu tại lễ phát động, Phó Chủ tịch Thường trực Trung ương Hội Sinh viên Việt Nam Lâm Tùng cho biết, Việt Nam hiện có hơn 2 triệu sinh viên đại học, song tỷ lệ sinh viên theo học các ngành STEM mới đạt khoảng 27–31%, tương đương khoảng 600.000 người. Bình quân, cả nước chỉ có khoảng 55 sinh viên STEM trên 10.000 dân, thấp so với yêu cầu phát triển của nền kinh tế dựa trên khoa học và công nghệ.

Trong khi đó, theo dự báo của Bộ Khoa học và Công nghệ, từ nay đến năm 2030, Việt Nam cần bổ sung khoảng 1,3–1,5 triệu nhân lực công nghệ, trong đó 35–40% là nhân lực chất lượng cao. Khoảng cách giữa cung và cầu nhân lực công nghệ đặt ra yêu cầu cấp thiết về các giải pháp mang tính hệ thống, dài hạn, với sự tham gia đồng bộ của giáo dục, khoa học và doanh nghiệp.

Phó Chủ tịch Thường trực Hội Sinh viên Việt Nam Lâm Tùng phát biểu. Ảnh: Tuấn Anh/TTXVN

Ở chiều tích cực, hoạt động nghiên cứu khoa học trong sinh viên thời gian qua có nhiều chuyển biến. Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, khoảng 30–35% sinh viên đại học tham gia nghiên cứu khoa học, chủ yếu từ năm thứ ba trở đi. Giai đoạn 2021–2025, số đề tài và sinh viên tham gia các giải thưởng, hội thảo khoa học cấp bộ và toàn quốc tăng bình quân 35–40% mỗi năm. Nhiều công trình nghiên cứu của sinh viên đã được công bố trên các tạp chí quốc tế uy tín, đặc biệt trong các lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, khoa học dữ liệu, công nghệ sinh học và tự động hóa.

Tuy nhiên, hoạt động nghiên cứu khoa học trong sinh viên vẫn còn phân tán, thiếu liên kết, nhiều nhóm nghiên cứu, câu lạc bộ học thuật hoạt động manh mún, thiếu cố vấn, học liệu và không gian học thuật liên ngành, khiến tiềm năng chưa được khai thác hiệu quả.

Trong năm 2026, Chương trình đồng hành với sinh viên Việt Nam tài năng công nghệ đặt mục tiêu tổ chức tối thiểu 20 hoạt động học thuật – khoa học – công nghệ trọng tâm cấp Trung ương, gắn với 11 nhóm công nghệ chiến lược quốc gia, bao gồm trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, blockchain, bán dẫn, 5G/6G, tự động hóa, an ninh mạng, công nghệ không người lái, y – sinh học, năng lượng sạch và Net Zero. Các hoạt động được triển khai theo mô hình “không gian học thuật mở”, gắn nghiên cứu với yêu cầu phát triển thực tiễn.

Chương trình phấn đấu thu hút trên 15.000 sinh viên, học sinh, thạc sĩ, nghiên cứu sinh, tiến sĩ trẻ trong và ngoài nước tham gia trực tiếp, đồng thời lan tỏa rộng rãi qua các nền tảng truyền thông số. Thông qua các hội nghị, hội thảo khoa học, cuộc thi học thuật và sân chơi công nghệ, chương trình đặt mục tiêu hỗ trợ ít nhất 1.000 bài báo khoa học quốc tế của sinh viên; lựa chọn tối thiểu 200 dự án, ý tưởng công nghệ tiêu biểu để đồng hành hoàn thiện, kết nối chuyên gia và doanh nghiệp; giới thiệu ít nhất 150 sản phẩm, mô hình, giải pháp khoa học – công nghệ của sinh viên.

Song song đó, chương trình bổ sung tối thiểu 5.000 đầu mục học liệu số, thu hút trên 500 nhà khoa học trẻ tham gia cố vấn và lan tỏa tinh thần khoa học – công nghệ tới hơn 500.000 học sinh Trung học Phổ thông.

Quang cảnh lễ phát động. Ảnh: Tuấn Anh/TTXVN

Tại Lễ phát động, Trung ương Hội Sinh viên Việt Nam ra mắt Cổng thông tin Sinh viên Việt Nam tài năng công nghệ (vietgenius.vn) – nền tảng cung cấp học liệu, kết nối chuyên gia, cập nhật cơ hội học thuật và hợp tác doanh nghiệp cho sinh viên trong 11 lĩnh vực công nghệ mũi nhọn.

Chương trình được kỳ vọng góp phần hình thành hệ sinh thái đồng hành hiệu quả, giúp sinh viên Việt Nam từng bước làm chủ công nghệ, đóng góp thiết thực vào sự phát triển khoa học – công nghệ và khát vọng phát triển của đất nước trong giai đoạn mới.

HQ (TTXVN)