Phát huy giá trị Di tích lịch sử văn hóa Quốc gia Núi và đền Đồng Cổ - Liên kết phát triển tour du lịch
Đền Đồng Cổ ở làng Đan Nê, xã Yên Thọ (Yên Định) là một trong những ngôi đền có lịch sử lâu đời nhất ở Việt Nam. Từ khi được xếp hạng Di tích lịch sử - Văn hóa cấp Quốc gia năm 2001, huyện Yên Định đã tăng cường công tác quản lý, bảo vệ, phát huy các giá trị của di tích, phục vụ nhu cầu tâm linh của người dân và thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội của địa phương.
Đền thờ thần Đồng Cổ, vị thần có công phò vua giúp nước, dẹp giặc ngoại xâm được tọa lạc trên chân núi Khả Lao, nằm trong quần thể di tích núi Tam Thai, chùa Thanh Nguyên, Quán Triều Thiên, hồ Bán Nguyệt, Bến Trường Châu, hang động thông với sông Mã nằm xen kẽ quần tụ, hòa với 3 ngọn núi cao thấp liền nhau như dáng 3 vì sao (gồm núi Xuân ở phía Tây Bắc, núi Nghễ ở phía Đông bên bờ sông Mã và núi Đổng ở phía Tây. Người xưa thường gọi đây là núi Tam Thai). Đến đây, du khách được tận hưởng không gian yên tĩnh, thoáng mát, dễ chịu của sông, núi, hang động, lắng nghe tiếng chuông chùa thanh tịnh và trải nghiệm du thuyền trên hồ Bán Nguyệt, ngắm cảnh hang động thông qua núi nhìn ra sông Mã...
Để tưởng nhớ công ơn của thần Đồng Cổ, hàng năm vào ngày 15-3 âm lịch, Nhân dân xã Yên Thọ, huyện Yên Định tổ chức lễ hội Đền Đồng Cổ. Trước khi vào chính lễ, nhiều hoạt động trong chuỗi lễ hội đã diễn ra đậm đặc, sôi nổi, như: thi đấu thể thao, giao lưu văn nghệ, trình diễn văn hóa phi vật thể, trò chơi, trò diễn dân gian…
Năm 2023, UBND huyện Yên Định phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức Lễ hội Đền Đồng Cổ và công bố tuyến du lịch kết nối với các điểm du lịch trên địa bàn huyện Yên Định. Do đó, công tác tổ chức, quy mô của lễ hội Đền Đồng Cổ được tổ chức bài bản hơn, đồng thời, huyện Yên Định xây dựng các gian hàng trưng bày, quảng bá sản phẩm OCOP, các sản phẩm đặc trưng của huyện và một số địa phương trong tỉnh, như: Thọ Xuân, Vĩnh Lộc, Thiệu Hóa và Quan Sơn, sẵn sàng phục vụ Nhân dân và du khách tham quan, mua sắm.
Để bảo tồn, phát huy hơn nữa giá trị của di tích và lễ hội đền Đồng Cổ, huyện Yên Định đã và đang xây dựng tuyến du lịch kết nối các điểm đến văn hóa – lịch sử và vui chơi, nghỉ dưỡng trong huyện, như: Làng du lịch Yên Trung (xã Yên Trung), Khu di tích lịch sử cách mạng Yên Trường (xã Yên Trường), Phủ Cẩm (xã Định Công), Điện Thừa Hoa và Từ đường Phúc Quang (xã Định Hòa)… và các điểm du lịch ở các huyện lân cận, như: Khu di tích lịch sử Lam Kinh (Thọ Xuân); Thành Nhà Hồ (Vĩnh Lộc); suối cá thần xã Cẩm Lương (Cẩm Thủy)… nhằm quảng bá sâu rộng tiềm năng du lịch của những di tích lịch sử, văn hóa, cách mạng; các điểm du lịch sinh thái và truyền thống văn hóa của huyện cũng như các địa phương, góp phần thúc đẩy phát triển du lịch, kinh tế, văn hóa xã hội phát triển.
Đồng chí Lê Xuân Thành, Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Định cho biết: “Huyện phối hợp với Hiệp hội Du lịch sẽ tổ chức công bố tour du lịch của huyện gắn với các địa điểm du lịch các huyện giáp ranh như Vĩnh Lộc, Cẩm Thủy, Thọ Xuân để kết nối giá trị các điểm du lịch các địa phương, từng bước hình thành tour du lịch thu hút khách đến tham quan, trải nghiệm, nâng cao chất lượng cuộc sống vật chất và tinh thần cho Nhân dân”.
Lễ hội đền Đồng Cổ năm 2023 do huyện Yên Định và Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch tổ chức sẽ chính thức khai mạc ngày mai 4-5. Đến thời điểm này, công tác chuẩn bị các điều kiện để lễ hội diễn ra đã cơ bản hoàn tất.
Hiện nay, huyện Yên Định đang phối hợp với ngành chức năng hoàn tất hồ sơ đề nghị Bộ Văn hóa – Thể thao – Du lịch công nhận lễ hội đền Đồng Cổ là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia./.