Phát huy giá trị tour du lịch về nguồn

Lịch sử khai phá, xây dựng, bảo vệ và phát triển vùng đất Nam Bộ đã để lại cho nơi này nhiều di tích lịch sử, văn hóa giá trị. Trải qua thời gian, mỗi di tích là một dấu mốc, sợi dây vô hình kết nối quá khứ, hiện tại và tương lai, đóng góp vào hành trình dựng xây, bảo vệ và phát triển đất nước. Đặc biệt, Nam Bộ "Thành đồng Tổ quốc" là nơi ghi dấu nhiều chiến công oanh liệt, làm nên chiến thắng mùa Xuân năm 1975, thống nhất đất nước. Giờ đây, trên bước đường phát triển cùng cả nước vươn mình trong kỷ nguyên mới, các di tích lịch sử, văn hóa liên quan đến cuộc chiến đấu chính nghĩa, đầy tự hào luôn được các cấp, ngành, người dân trân trọng gìn giữ, phát huy giá trị cho hôm nay và mai sau.

Trải qua cuộc kháng chiến chống Mỹ, vùng đất Nam Bộ còn lưu dấu nhiều di tích lịch sử, văn hóa khắc ghi tinh thần yêu nước, đấu tranh ngoan cường vì mục tiêu thống nhất đất nước, non sông liền một dải của các thế hệ cha anh.

Nằm trong con hẻm của đường Nguyễn Đình Chiểu (Phường 5, Quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh), di tích lịch sử, văn hóa quốc gia Cơ sở giấu vũ khí của Biệt động Thành đánh Dinh Độc Lập năm 1968 là địa chỉ đỏ được nhiều bạn trẻ và du khách tới tham quan, lắng nghe những câu chuyện ngỡ như huyền thoại của những chiến sĩ Biệt động đã góp phần làm nên chiến thắng.

Căn hầm và số vũ khí được cất giấu tại 287/70 Nguyễn Đình Chiểu, Quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh.

Ông Nguyễn Thanh Chi, người trực tiếp trông coi di tích cho biết, nơi này ghi dấu ấn đặc biệt của Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Trần Văn Lai (biệt danh Năm Lai, Mai Hồng Quế, Năm U-SOM) cùng vợ là bà Đặng Thị Thiệp. Cả hai đều là chiến sĩ Biệt động Thành. Nơi đây, hệ thống hầm ngầm bí mật dài hơn 8 m, cao khoảng 2,5 m có thể chứa 2 tấn vũ khí các loại, được sử dụng để đánh vào Dinh Độc Lập đêm mùng 1, rạng sáng mùng 2 Tết Mậu Thân năm 1968.

Để câu chuyện lịch sử được liền mạch, sau khi tham quan di tích quốc gia Hầm chứa vũ khí của Biệt động Thành đánh Dinh Độc Lập năm 1968, du khách có thể đến tham quan Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Hội trường Thống Nhất (còn gọi là Dinh Độc Lập, Phủ Đầu Rồng). Tại đây, có Bia tưởng niệm cuộc chiến đấu của 15 chiến sĩ Đội 5, Biệt động Sài Gòn - Gia Định tấn công vào Dinh Độc Lập vào đêm mùng 1, rạng sáng mùng 2 Tết Mậu Thân 1968.

Theo Sở Văn hóa và Thể thao Thành phố Hồ Chí Minh, Thành phố có trên 300 năm tuổi, trải qua nhiều thời kỳ lịch sử, trong đó cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm để thống nhất đất nước vào mùa Xuân năm 1975 để lại hệ thống các di tích lịch sử, văn hóa giàu giá trị. Hiện nay, toàn Thành phố có gần 190 di tích lịch sử, văn hóa đã được xếp hạng, trong đó, nhiều di tích gắn liền với cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, được trân trọng bảo tồn và phát huy giá trị.

Bút ký của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Đại tướng Võ Nguyên Giáp khi đến thăm Di tích Hầm chứa vũ khí của Biệt động Thành đánh Dinh Độc Lập năm 1968.

Liền kề Thành phố Hồ Chí Minh là tỉnh Long An, cửa ngõ Tây Nam Bộ, địa phương trong những năm kháng chiến chống Mỹ từng được Ủy ban Trung ương Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam phong tặng danh hiệu "Trung dũng kiên cường, toàn dân đánh giặc".

Một trong những di tích được thế hệ trẻ Long An hôm nay biết đến và thường xuyên tổ chức hoạt động tưởng niệm, tri ân, ghi nhớ công ơn, sự hy sinh của các thế hệ cha anh cho sự nghiệp thống nhất đất nước là Bàu Tràm - di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh ở xã Mỹ Hạnh Bắc, huyện Đức Hòa.

Bí thư Đoàn Thanh niên xã Mỹ Hạnh Bắc Nguyễn Hữu Nghị chia sẻ, qua lời kể của các chú, các bác từng chiến đấu tại Đức Hòa, tuổi trẻ Mỹ Hạnh Bắc rất tự hào khi địa phương từng giữ vai trò của một hành lang chiến lược nối liền con đường huyết mạch của cách mạng từ miền Tây đến miền Đông, "một bàn đạp" vào đô thị Sài Gòn, vừa là hậu phương nuôi giấu bảo vệ lực lượng cách mạng, góp phần rất lớn vào thắng lợi của Cuộc Tổng tấn công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 và Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử năm 1975.

Di tích lịch sử cấp quốc gia Khu nhà ông Bộ Thỏ tại ấp Bình Hữu 2, xã Đức Hòa Thượng, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An là nơi đồng chí Võ Văn Tần triệu tập cuộc họp bí mật, thành lập Chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên của tỉnh Chợ Lớn vào ngày 6/3/1930.

Tại di tích Bàu Tràm vào đêm 11, rạng sáng 12/5/1968, Trung đoàn 2 và Sư đoàn 9 Quân Giải phóng đã phối hợp cùng bộ đội, dân quân du kích địa phương tấn công tiêu diệt cụm xe tăng, xe bọc thép của địch. Sau hơn 3 giờ chiến đấu, quân ta làm chủ hoàn toàn trận địa, phá hủy nhiều vũ khí và tiêu hao sinh lực địch, góp phần vào thắng lợi chung trong Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân năm 1968.

Đến tham quan di tích lịch sử, văn hóa Cơ sở giấu vũ khí của Biệt động Thành đánh Dinh Độc Lập năm 1968, em Nguyễn Ngọc Hân (sinh viên K47, Đại học Kinh tế Thành phố Hồ chí Minh) ngỡ ngàng bày tỏ: "Với cách ngụy trang tài tình, ngay trong lòng địch. Các chiến sĩ Biệt động đã vượt qua bom đạn, sự kiểm soát dày đặc của địch để đưa vũ khí về cơ sở này cất giữ, phục vụ chiến đấu. Nếu không đến tận nơi tham quan, em không thể hình dung được".

Căn hầm bí mật nơi trú ẩn và chiếc lon guigoz của Pháp dùng để cất thư mật thời kỳ hoạt động của các chiến sĩ biệt động Sài Gòn.

Phó Chủ tịch UBND Quận 3 Vũ Thị Mỹ Ngọc cho biết, Quận 3 là quận trung tâm của Thành phố có các di sản văn hóa phong phú, đa dạng, trong đó nổi bật có một số di tích lịch sử, văn hóa gắn với các cuộc kháng chiến của đất nước. Ngay tại di tích, nhiều "nhân chứng sống" từng trải qua lửa đạn chiến tranh trực tiếp kể câu chuyện lịch sử, truyền lòng yêu nước cho thế hệ trẻ thông qua những hoạt động ý nghĩa, thiết thực. Chính những buổi ngoại khóa do các cơ sở giáo dục, đơn vị, địa phương tổ chức cho học sinh, đoàn viên, thanh niên tham quan di tích, gặp gỡ, nghe nhân chứng kể chuyện góp phần bồi đắp lòng tự hào dân tộc, trao truyền "tài sản, hành trang vô giá", để thế hệ trẻ hiểu thêm về lịch sử hào hùng của dân tộc.

Theo Bí thư Tỉnh đoàn Long An Trần Hải Phú, thời gian qua, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Sở Giáo dục và Đào tạo và Tỉnh đoàn triển khai khá hiệu quả chương trình phối hợp cùng thực hiện công tác bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa trên địa bàn. Đoàn Thanh niên các cấp tập trung tổ chức hoạt động về nguồn, tham quan, trải nghiệm, tìm hiểu giá trị di tích lịch sử, văn hóa địa phương. Các hoạt động tuyên truyền, giới thiệu di tích lịch sử, văn hóa được tổ chức khá sinh động qua hình thức hội thảo, diễn đàn, thi viết, thi vẽ tranh, kể chuyện, biểu diễn văn nghệ, trải nghiệm tại khu di tích tiêu biểu ở địa phương như: Di tích Ngã tư Đức Hòa, khu di tích Vàm Nhựt Tảo, khu Công viên tượng đài Long An "Trung dũng kiên cường, toàn dân đánh giặc", khu lưu niệm luật sư Nguyễn Hữu Thọ, di tích Bàu Tràm… Từ đó, thế hệ trẻ hôm nay hiểu và biết trân trọng những giá trị lịch sử, góp phần gìn giữ, bảo tồn phát, huy giá trị các di tích lịch sử, văn hóa hiệu quả, thiết thực hơn.

Đại biểu Hội Cựu chiến binh Thành phố Hồ Chí Minh cùng du khách quốc tế tham quan Khu Di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi.

Bảo tồn và phát huy giá trị các di tích sử, văn hóa phục vụ phát triển du lịch là rất cần thiết, góp phần khai thác đa dạng sản phẩm du lịch, thể hiện rõ nét khác biệt trên nền tảng lịch sử, văn hóa từng địa phương. Di tích lịch sử, văn hóa nói chung, di tích cách mạng, kháng chiến nói riêng và hoạt động du lịch có mối quan hệ tương hỗ rất rõ rệt. Di tích tạo tiền đề cho du lịch phát triển, đồng thời bổ sung kinh phí bảo tồn di tích, lan tỏa giá trị di tích hiệu quả hơn.

Bia tưởng niệm chiến sĩ Biệt động Sài Gòn hy sinh trong cuộc Tổng tiến công năm 1968 đặt trên đường Nguyễn Du, Quận 1, TP Hồ Chí Minh.

Theo Sở Du lịch Thành phố Hồ Chí Minh, thời gian qua, các sản phẩm du lịch ở Thành phố phát triển khá ấn tượng với nhiều tour, sản phẩm ngày càng đặc sắc, trong đó không thể thiếu tour, sản phẩm du lịch gắn với di tích lịch sử, văn hóa. Một trong những tour du lịch tạo ấn tượng sâu sắc, thu hút đông đảo du khách là tour "Biệt động Sài Gòn", đưa du khách đến tham quan, trải nghiệm nhiều hoạt động thú vị tại khu di tích.

Trong hành trình này, du khách được trải nghiệm chuỗi điểm đến từ Hộp thư bí mật và hầm nổi của Biệt động Sài Gòn, Bảo tàng Biệt động Sài Gòn, Hầm chứa vũ khí của Biệt động Thành tấn công Dinh Độc Lập năm 1968, đến Bia tưởng niệm chiến sĩ Biệt động Sài Gòn hy sinh trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân năm 1968, Sở Chỉ huy tiền phương Phân khu 6... Qua đó, tạo ấn tượng, cảm nhận sâu sắc về một giai đoạn lịch sử đặc biệt của đất nước, những chiến công, sự hy sinh của lực lượng chiến sĩ Biệt động vì sự nghiệp thống nhất đất nước.

Từ thực tế khai thác các tour du lịch gắn với di tích lịch sử, văn hóa, bà Nguyễn Ngọc Trinh, Công ty Cổ phần dịch vụ lữ hành du lịch Chim Cánh Cụt chia sẻ, thời gian gần đây, các tour du lịch mang tên "Sử - Xanh", "Những đường hầm huyền thoại", điểm đến gắn với hồi ức lịch sử, các di tích lịch sử, văn hóa như, địa đạo Củ Chi, địa đạo Phú Thọ Hòa được nhiều du khách đăng ký trải nghiệm, bày tỏ xúc động về lịch sử hào hùng của dân tộc, còn lưu dấu ấn và bảo tồn ở Thành phố Hồ Chí Minh hôm nay.

Căn hầm giấu vũ khí, che giấu cán bộ của ông Dương Văn Ten (hay còn gọi ông Chín Ten) ở Củ Chi (TP Hồ Chí Minh) - điểm trung chuyển vũ khí lớn trước khi được vận chuyển về nội đô phục vụ cho Chiến dịch Tổng tiến công và nổi dậy Mậu Thân 1968 lịch sử.

Với tỉnh Long An, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Long An Nguyễn Thành Thanh cho biết, các di tích lịch sử, văn hóa đóng vai trò quan trọng và được khai thác tạo ra sản phẩm du lịch hấp dẫn, khác biệt, mang đậm bản sắc cho du lịch Long An - vùng đất cửa ngõ Đồng bằng sông Cửu Long, góp phần thu hút lượng lớn du khách thời gian qua. Hơn 120 di tích lịch sử, văn hóa trên địa bàn tỉnh đang được bảo tồn và khai thác ở nhiều mức độ khác nhau trong phát triển du lịch trên địa bàn.

Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Long An Nguyễn Văn Hiển thông tin, các đơn vị lữ hành trong tỉnh thuộc Hiệp hội luôn tích cực giới thiệu, xây dựng và triển khai tour, tuyến gắn với điểm đến du lịch sinh thái mang nét đặc sắc vùng đất có đôi dòng Vàm Cỏ thơ mộng chảy qua và các di tích lịch sử, văn hóa nổi bật như: Khu di tích lịch sử Cách mạng tỉnh, Khu Căn cứ Xứ ủy và Ủy ban Hành chính - Kháng chiến Nam Bộ, Khu công viên Tượng đài Long An "Trung dũng kiên cường - toàn dân đánh giặc", di tích Vàm Nhựt Tảo, di tích Đồn Long Khốt...

Năm 2024, du lịch Long An lần đầu tiên vượt mốc đón trên 2 triệu lượt khách, trong đó nhiều điểm đến là di tích, lịch sử thu hút lượng lớn du khách đến tham quan, tìm hiểu lịch sử.

Người dân thăm viếng Khu di tích Vàm Nhựt Tảo, nơi ghi dấu chiến công của Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực đốt cháy tàu Esperance của Pháp.

Đề cập về khai thác hiệu quả hoạt động du lịch tại các di tích lịch sử, văn hóa, nhiều chuyên gia cho rằng, ở nước ta, nhiều di tích lịch sử cách mạng được quan tâm khai thác, thu hút du khách. Điều này, một mặt làm phong phú thêm loại hình du lịch, đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của du khách; mặt khác cũng góp phần phát huy giá trị của di tích, giúp tăng cường giáo dục và nâng cao truyền thống văn hóa, lịch sử dân tộc.

Tuy nhiên, một vấn đề quan trọng là cùng với chú trọng giới thiệu, thuyết minh, tại mỗi di tích cần tạo được những hình thức trải nghiệm hấp dẫn cho du khách, có các kết nối hợp lý "dẫn dắt" khách du lịch tới nhiều điểm tham quan, trải nghiệm ý nghĩa trong cùng một hành trình.

Di tích lịch sử Hộp thư bí mật và hầm nổi của Biệt động Sài Gòn nằm trên đường Đặng Dung, phường Tân Định, Quận 1, TP Hồ Chí Minh. Ngày nay, Khu di tích đồng thời là quán cà phê Đỗ Phủ - cơm tấm Đại Hàn.

Du khách Đặng Thư Hiền đến từ quận Đống Đa (Hà Nội) chia sẻ, được đến tham quan di tích văn hóa, lịch sử quốc gia đặc biệt địa đạo Củ Chi vào đầu năm nay, chị rất bất ngờ khi bên cạnh hoạt động tham quan khu di tích, trải nghiệm xuống lòng địa đạo, chị còn được thưởng thức chương trình "Trăng chiến khu" tái hiện lại cuộc sống, sinh hoạt về đêm của người dân Củ Chi trong vùng giải phóng giai đoạn 1961 - 1964 với các hoạt động nhân dân tham gia đào địa đạo, đan lát dưới ánh trăng, cảnh thanh niên xay lúa, giã gạo, trai gái hò đối đáp trên đồng ruộng, cảnh họp chợ hay văn công về biểu diễn phục vụ bộ đội, du kích…

Sự sáng tạo, thiết kế đưa chương trình tái hiện đời sống mang tính nghệ thật cao như vậy thực sự bổ ích, nhất là với những du khách trẻ, giúp họ hiểu hơn lịch sử quê hương, còn du khách nước ngoài thêm hiểu, yêu đất nước và con người Việt Nam. Chị Thư Hiền mong muốn, tại các di tích lịch sử, văn hóa khác tiếp tục có nhiều sản phẩm sáng tạo, chương trình thực cảnh hấp dẫn, phục vụ du khách trong và ngoài nước.

Theo Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Dũng, 2025 là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với Thành phố nói riêng, cả nước nói chung với nhiều ngày lễ kỷ niệm lớn, đồng thời chuẩn bị cho khởi đầu kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Vì vậy, lĩnh vực du lịch - một trong những động lực tăng trưởng cho kinh tế Thành phố cần có sự đổi mới, sáng tạo mạnh mẽ hơn, các điểm đến gắn với di tích lịch sử, văn hóa tiếp tục đóng vai trò quan trọng, góp phần khẳng định vị thế của điểm đến du lịch sôi động hàng đầu cả nước.

Thành phố tập trung nâng cao chất lượng, đa dạng hóa sản phẩm du lịch trên cơ sở khai thác tối đa thế mạnh đặc trưng; xây dựng Kế hoạch phát triển sản phẩm du lịch văn hóa - lịch sử với thông điệp hướng đến "hòa bình" và "hạnh phúc". Thành phố đặt mục tiêu năm 2025 đón 8,5 triệu lượt khách quốc tế, 45 triệu lượt khách du lịch nội địa, tiếp tục khẳng định thương hiệu du lịch Thành phố Hồ Chí Minh trên phạm vi quốc tế.

Khách quốc tế tham quan Dinh Độc Lập.

Với tỉnh Long An, ông Nguyễn Thành Thanh, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch thông tin, năm 2025, du lịch Long An đẩy mạnh đổi mới, khai thác sản phẩm theo chiều sâu, tăng cường chất lượng dịch vụ tại điểm đến tham quan, du lịch trong đó có các di tích lịch sử, văn hóa.

Thời gian qua, bên cạnh sản phẩm du lịch tạo được ấn tượng tốt với du khách, tại một số khu di tích, lịch sử văn hóa, các dịch vụ bổ trợ phục vụ du khách chưa đáp ứng nhu cầu tham quan, mua sắm của du khách như: Các mặt hàng lưu niệm gắn với bản sắc văn hóa con người, vùng đất Long An còn ít, mẫu mã chưa đa dạng. Tại một số địa phương, kết cấu hạ tầng giao thông chưa đồng bộ với bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích lịch sử, văn hóa, chưa kết nối thuận tiện với các điểm tham quan du lịch. Các cấp, ngành tỉnh Long An tăng cường khắc phục những tồn tại này, góp phần xây dựng thương hiệu du lịch Long An trong kỷ nguyên mới.

Quét mã QR trên cây số hóa thông tin di sản được đặt trong khuôn viên Khu công viên tượng đài “Long An trung dũng kiên cường, toàn dân đánh giặc” ở phường 5, thành phố Tân An, để tìm hiểu thông tin.

Bài: Thanh Trà - Minh Hưng
Ảnh: TTXVN
Biên tập: Kỳ Thư
Trình bày: Hà Nguyễn

09/03/2025 06:10