Phát huy hào khí Nam Bộ kháng chiến

Một góc Thành phố Hồ Chí Minh hôm nay. (Ảnh MẠNH HẢO)

Độc lập hay là chết!

Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, chỉ kịp hưởng niềm vui nước nhà độc lập vẻn vẹn trong 28 ngày (24/8 đến 23/9), nhân dân Sài Gòn nói riêng và Nam Bộ nói chung đã buộc phải cầm súng bước vào cuộc kháng chiến đầy gian lao mà anh dũng để bảo vệ hòa bình và độc lập cho Tổ quốc. Đêm 22, rạng sáng 23/9/1945, thực dân Pháp tiến hành gây hấn, đánh chiếm các cơ quan đầu não của chính quyền cách mạng ở Sài Gòn, mở đầu cuộc chiến tranh xâm lược nước ta lần thứ hai.

Sáng 23/9/1945, một hội nghị được triệu tập khẩn cấp ở phố Cây Mai-Chợ Lớn. Tham dự hội nghị quan trọng này có các đồng chí Ung Văn Khiêm, Trần Văn Giàu, Nguyễn Văn Nguyễn, Phạm Ngọc Thạch, Huỳnh Văn Tiểng… Đồng chí Hoàng Quốc Việt, thay mặt Thường vụ Trung ương Đảng và Tổng bộ Việt Minh vừa đến Sài Gòn cùng tham dự. Hội nghị đã phân tích, đánh giá tình hình, so sánh lực lượng giữa ta và địch; quyết định thành lập Ủy ban Kháng chiến Nam Bộ do đồng chí Trần Văn Giàu làm Chủ tịch.

Sau đó Ủy ban Kháng chiến Nam Bộ chỉ đạo thành lập Ủy ban Kháng chiến Sài Gòn-Chợ Lớn do đồng chí Nguyễn Văn Tư làm Chủ tịch; đồng thời gửi điện cấp báo ra Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh để xin chỉ thị. Ngay trong sáng 23/9/1945, Chủ tịch Ủy ban Kháng chiến Nam Bộ, đồng chí Trần Văn Giàu đã phát lời kêu gọi: “Độc lập tự do hay là chết! Hôm nay, Ủy ban Kháng chiến kêu gọi: Tất cả đồng bào, già, trẻ, trai, gái, hãy cầm vũ khí xông lên đánh đuổi quân xâm lược...”.

Theo lệnh của Ủy ban Kháng chiến Nam Bộ, nhân dân Sài Gòn-Chợ Lớn-Gia Định lập tức tổng bãi công, bãi khóa, bãi thị, tản cư ra khỏi thành phố, triệt phá các đường tiếp tế lương thực của địch. Khắp thành phố, mọi sinh hoạt, chợ búa, giao thông, trường học đều ngưng hoạt động. Công nhân các nhà máy đồng loạt nghỉ việc, nhà đèn bị phá. Mọi thứ vật dụng từ giường tủ, bàn ghế, quầy hàng, xe bò, xe kéo,… được người dân sử dụng làm chướng ngại vật cản bước tiến của quân địch.

Trong thành phố, đã tổ chức nhiều tổ xung phong công đoàn với gần 6.500 đội viên, tự vệ bám trụ các vị trí chiến đấu. Ở ngoại thành, các lực lượng vũ trang cách mạng siết chặt vòng vây. Ngay ngày 23/9/1945, quân dân Sài Gòn-Chợ Lớn- Gia Định đã anh dũng chiến đấu gây cho thực dân Pháp rất nhiều thiệt hại.

Và từ ngày 23 mùa thu lịch sử, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Trung ương Đảng, của Xứ ủy Nam Bộ, sau này là của Trung ương Cục, của Mặt trận dân tộc giải phóng miền nam Việt Nam, Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hòa miền nam Việt Nam, quân dân Nam Bộ suốt 30 năm ròng rã (1945-1975) kiên cường, bền bỉ chiến đấu, lập nên nhiều chiến công, đỉnh cao là Đại thắng mùa Xuân 1975, giải phóng hoàn toàn miền nam, thống nhất đất nước.

Tiếp tục phát huy hào khí Nam Bộ kháng chiến

Tiếp nối truyền thống yêu nước, kế thừa những bài học kinh nghiệm lịch sử, Đảng bộ, quân dân Sài Gòn-Chợ Lớn-Gia Định-Thành phố Hồ Chí Minh đã phát huy hào khí Nam Bộ “Thành đồng Tổ quốc”; chung sức đồng lòng, vượt qua mọi khó khăn, thử thách, gian khổ, hy sinh, “cùng cả nước” làm nên những thắng lợi mới.

Trong công cuộc bảo vệ, xây dựng và phát triển, thành phố đã đạt được những thành quả to lớn có ý nghĩa lịch sử, kế tục xứng đáng sự nghiệp cách mạng vẻ vang của các thế hệ đi trước. Vượt qua những khó khăn chồng chất, trong 10 năm đầu mới giải phóng, thành phố đã giữ vững thành quả cách mạng, ổn định chính trị, khôi phục và phát triển kinh tế, hàn gắn vết thương chiến tranh.

Đặc biệt, trong gần 40 năm đổi mới, thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ thành phố, sự nỗ lực phấn đấu của cả hệ thống chính trị, sự đồng lòng của các tầng lớp nhân dân, thành phố đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, toàn diện trên các lĩnh vực: Giữ vững an ninh chính trị và vai trò đầu tàu, trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước.

Công tác quy hoạch, quản lý và phát triển hạ tầng và dịch vụ đô thị đạt nhiều kết quả thiết thực. Văn hóa-xã hội, y tế, giáo dục-đào tạo, khoa học-công nghệ tiếp tục phát triển. Chất lượng cuộc sống người dân được nâng cao, công tác bảo đảm an sinh xã hội, chăm lo đời sống cho các đối tượng nghèo, gia đình chính sách có nhiều tiến bộ. An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững.

Thành phố Hồ Chí Minh luôn giữ vững ổn định chính trị trong mọi tình huống, kể cả khi tình hình trong nước có nhiều khó khăn, thế giới có những diễn biến phức tạp. Sự ổn định chính trị với nền tảng là an dân thực sự là cơ sở chính trị quan trọng để Thành phố Hồ Chí Minh dám nghĩ, dám làm, đi đầu “cùng cả nước-vì cả nước” thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, nâng cao vai trò của thành phố với cả nước và các thành phố lớn trong khu vực và trên thế giới.

Từ ngày 1/7/2025, Thành phố Hồ Chí Minh mới được hình thành từ việc hợp nhất giữa ba địa phương là Thành phố Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Dương và tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, thật sự trở thành một siêu đô thị, được đánh giá mang tầm quốc tế. Thành phố mới có diện tích tự nhiên trên 6.700 km2, quy mô dân số 14.002.598 người; trở thành vùng lõi của Vùng Kinh tế trọng điểm phía nam. Đây không đơn thuần là phép cộng không gian địa lý, mà là sự hợp lực để tạo ra động lực mới, dư địa mới nhằm phát triển ở tầm cao hơn, đẳng cấp hơn.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Được cho biết: Thành phố đặt mục tiêu trở thành siêu đô thị, trung tâm kinh tế-công nghiệp-logistics của khu vực Đông Nam Á, với tầm nhìn “1 không gian-3 khu vực-1 đặc khu”. Không chỉ là trung tâm kinh tế, Thành phố Hồ Chí Minh còn đặt mục tiêu trở thành nơi “đáng sống” thông qua cam kết đầu tư mạnh mẽ cho y tế, giáo dục, chăm sóc sức khỏe cộng đồng và phát triển thể chất, trí tuệ cho thế hệ trẻ và người lao động.

Để đạt được như kỳ vọng, theo đồng chí Nguyễn Văn Được, thành phố đang hướng đến việc thực hiện các công trình, dự án trọng điểm như: Hình thành khu du lịch biển tầm cỡ thế giới (Hồ Tràm-Bình Châu-Long Hải-thành phố Vũng Tàu cũ); phát triển các hình thức vui chơi giải trí đa dạng, hấp dẫn; hình thành khu mậu dịch thương mại tự do gắn với cụm cảng trung chuyển Cái Mép-Cần Giờ; phát triển khu đô thị sinh thái-du lịch-nghỉ dưỡng Cần Giờ gắn với Khu sinh quyển thế giới Cần Giờ; xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế và Trung tâm công nghệ cao đa mục tiêu; phát triển khu đô thị lõi Thành phố Hồ Chí Minh; hình thành Trung tâm công nghiệp-đô thị Bình Dương…

Với tràn đầy khát vọng vươn xa, Thành phố Hồ Chí Minh sẽ tiếp tục phát huy hào khí Nam Bộ kháng chiến, truyền thống đoàn kết, năng động, sáng tạo, nghĩa tình, nhằm tạo nên sức mạnh tổng hợp bảo đảm cho sự phát triển bền vững của Thành phố Hồ Chí Minh-Thành phố Anh hùng trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

VÕ MẠNH HẢO