Phát huy hơn nữa tiềm năng của cộng đồng Mekong - sông Hằng
Ngày 21/7, nhận lời mời của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao và Hợp tác quốc tế Campuchia Prak Sokhonn, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã tham dự Hội nghị Bộ trưởng hợp tác Mekong - sông Hằng (MGC) lần thứ 11 theo hình thức trực tuyến.
Tham dự Hội nghị còn có Bộ trưởng Ngoại giao các nước Lào, Myanmar, Thái Lan và Ấn Độ.
Hội nghị lần này đánh dấu 20 năm hình thành và phát triển của hợp tác MGC. Hội nghị đã nhìn lại chặng đường 2 thập kỷ hợp tác và thảo luận về những cơ hội, thách thức mà khu vực đang đối mặt, cũng như các định hướng hợp tác trong giai đoạn tiếp theo.
Các Bộ trưởng đánh giá cao những thành tựu MGC đạt được trong các lĩnh vực hợp tác ưu tiên (văn hóa, du lịch, giáo dục, y tế công cộng và y học cổ truyền, quản lý tài nguyên nước, khoa học công nghệ, giao thông và thông tin, nâng cao năng lực và phát triển kỹ năng). Kim ngạch thương mại hai chiều giữa Ấn Độ và các nước Mekong đã tăng 25 lần, đạt 25 tỷ USD trong năm 2020. Các dự án kết nối giao thông từng bước được mở rộng, đặc biệt là các tuyến đường bay thẳng nối các thành phố lớn của MGC. Cùng với đó là hàng trăm suất học bổng, khóa đào tạo đã hỗ trợ các nước Mekong phát triển nguồn nhân lực.
Hợp tác về văn hóa, quản lý di sản và du lịch đạt nhiều thành tựu, nổi bật là Bảo tàng Dệt may truyền thống, Trung tâm lưu trữ chung về lịch sử và văn minh Ấn Độ - Đông Nam Á. Chương trình Dự án tác động nhanh (QIPs) triển khai được 68 dự án với tổng kinh phí 3,4 triệu USD giai đoạn 2016 - 2020. Ấn Độ đã cung cấp hơn 2 tỷ USD vốn vay cho các dự án về phát triển nguồn nước, kết nối, xây dựng cơ sở hạ tầng, kỹ thuật số, điện khí hóa nông thôn, thủy lợi, giáo dục tại các nước Mekong. Các Bộ trưởng đặc biệt hoan nghênh Kế hoạch hành động MGC giai đoạn 2019-2022 đã bổ sung 3 lĩnh vực hợp tác mới là quản lý nguồn nước, khoa học công nghệ, nâng cao năng lực và phát triển kỹ năng.
Để nâng cao hiệu quả hợp tác thời gian tới, Hội nghị đã thống nhất tăng cường hợp tác y tế phòng, chống COVID-19, đặc biệt là nghiên cứu, sản xuất, phân phối vaccine và thuốc kháng sinh; nâng cao năng lực về phòng ngừa, kiểm soát bệnh tật; thúc đẩy hợp tác y học cổ truyền; phục hồi kinh tế sau đại dịch thông qua thúc đẩy hợp tác thương mại, kết nối giao thông, công nghệ, chuyển đổi số, du lịch, đào tạo và phát triển nguồn nhân lực, giao lưu văn hóa, gắn kết MGC với các sáng kiến kết nối tại khu vực. Cộng đồng Mekong - sông Hằng thúc đẩy hợp tác quản lý tài nguyên nước bền vững, tăng cường hợp tác về kỹ thuật trong quản lý nguồn nước; trao đổi kinh nghiệm, thông tin và thực tiễn, khuyến khích phát triển nguồn nhân lực, nâng cao năng lực trong quản lý tổng hợp tài nguyên nước.
Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn khẳng định cam kết của Việt Nam đối với hợp tác MGC; cho rằng các nước cần phát huy hơn nữa tiềm năng của cộng đồng Mekong - sông Hằng để cơ chế hợp tác này đóng góp cho hòa bình, thịnh vượng và phát triển bền vững của khu vực. Theo đó, Bộ trưởng đề xuất tăng cường hợp tác y tế thông qua nghiên cứu, sản xuất và phân phối vaccine; cung cấp thuốc kháng sinh và thiết bị, vật tư y tế; nâng cao chất lượng đội ngũ y tế và hệ thống y tế cộng đồng. Cùng với đó, thúc đẩy phục hồi kinh tế bền vững, bao trùm thông qua tạo thuận lợi thương mại và đầu tư, bảo đảm chuỗi cung ứng khu vực, duy trì môi trường kinh doanh ổn định, đẩy mạnh các chương trình xúc tiến thương mại, thúc đẩy kết nối hạ tầng.
Bộ trưởng cho rằng các nước cần tăng cường hợp tác về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, nghiên cứu và ứng dụng công nghệ số, nâng cao kỹ năng số và phát triển cơ sở hạ tầng số; ưu tiên hợp tác quản lý bền vững tài nguyên nước, ứng phó biến đổi khí hậu thông qua chia sẻ kinh nghiệm, chuyển giao công nghệ; nâng cao năng lực dự báo sớm và quản lý thiên tai; hợp tác giữa Ủy hội sông Mekong và cơ quan quản lý lưu vực sông Hằng.
Phát biểu của Bộ trưởng được các nước thành viên đánh giá cao, tiếp thu và thể hiện trong các văn kiện của Hội nghị.
Kết thúc Hội nghị, các nước đã thông qua Tuyên bố chung của Hội nghị và nhất trí tổ chức Hội nghị Bộ trưởng MGC lần thứ 12 bên lề Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN trong năm 2022.