Phát huy vai trò xung kích của thanh niên trong xây dựng nông thôn mới

Đó là một số kết quả trong báo cáo tại Hội nghị tổng kết đánh giá kết quả thanh niên tham gia thực hiện Chương trình giai đoạn 2021 - 2025 và đề xuất giai đoạn 2026 - 2030, do Trung ương Đoàn Đoàn Thanh niên Cộng sản (TNCS) Hồ Chí Minh tổ chức, chiều 17.4, tại Hà Nội.

Hội nghị không chỉ là dịp đánh giá việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025, mà còn khẳng định vai trò xung kích, sáng tạo của thanh niên trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước, đặc biệt là ở khu vực nông thôn.

Bí thư Trung ương Đoàn Nguyễn Tường Lâm phát biểu tại hội nghị

Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, mang tầm nhìn chiến lược về phát triển nông nghiệp, kinh tế nông thôn và đô thị hóa một cách sâu rộng, hiệu quả và bền vững. Mục tiêu cao nhất là nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân nông thôn, đảm bảo bình đẳng giới, xây dựng hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ và từng bước hiện đại, đồng thời bảo tồn bản sắc văn hóa truyền thống, bảo đảm môi trường, cảnh quan nông thôn sáng, xanh, sạch, đẹp, an toàn, thích ứng với biến đổi khí hậu và phát triển bền vững…

Hưởng ứng Chương trình này, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh các cấp đã phát động phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới”, qua đó thể hiện vai trò chủ động, tích cực trong việc thực hiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới.

Quang cảnh hội nghị

Theo Báo cáo tổng kết đánh giá tại Hội nghị, trong giai đoạn 2021 - 2025, phong trào này đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Từ việc nâng cao nhận thức thông qua các lớp tập huấn cho cán bộ Đoàn, đoàn viên, thanh niên, đến các hoạt động cụ thể góp phần xây dựng cảnh quan và bảo vệ môi trường nông thôn, Đoàn đã thể hiện sự sáng tạo và tinh thần trách nhiệm cao. Các mô hình như: “Con đường bích họa”, “Cột điện nở hoa”, “Vườn ươm thanh niên” đã góp phần làm đẹp không gian sống, tạo nên những điểm nhấn văn hóa đặc sắc. Đồng thời, các hoạt động bảo vệ môi trường như trồng cây xanh, dọn dẹp vệ sinh, thu gom rác thải, xử lý điểm đen môi trường đã góp phần cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống của người dân. Các chương trình như: “Vì một Việt Nam xanh”, “Chống rác thải nhựa”, “Hãy làm sạch biển”, “Hành trình thứ hai của lốp xe, chai nhựa” không chỉ mang tính tuyên truyền mà còn tạo ra những hành động thiết thực, hiệu quả.

Hội nghị diễn ra dưới hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến

Một trong những thành tựu đáng ghi nhận là công tác bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho cán bộ Đoàn, đoàn viên, thanh niên. Đoàn các cấp đã tổ chức hơn 1.500 lớp tập huấn với sự tham gia của gần 60 nghìn lượt cán bộ Đoàn, đoàn viên, thanh niên. Thông qua các lớp tập huấn này, thanh niên được trang bị kiến thức, kỹ năng cần thiết để tham gia hiệu quả vào các hoạt động xây dựng nông thôn mới, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho khu vực nông thôn.

Bên cạnh đó, việc tham gia xây dựng cảnh quan và bảo vệ môi trường nông thôn cũng là một điểm sáng trong hoạt động của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Các hoạt động như trồng cây xanh, trồng hoa ven đường, triển khai mô hình “Con đường bích họa”, “Cột điện nở hoa”, “Vườn ươm thanh niên”, cải tạo nhà cửa, vườn, ao, chuồng, xây dựng công trình nhà tiêu hợp vệ sinh, di chuyển chuồng trại chăn nuôi ra xa nơi ở, xây dựng công trình nước sạch hợp vệ sinh, dọn dẹp vệ sinh môi trường, thu gom rác thải, khơi thông cống rãnh, kênh rạch, xử lý các điểm đen về môi trường... đã thu hút sự tham gia tích cực của đông đảo đoàn viên, thanh thiếu niên. Các chương trình “Vì một Việt Nam xanh”, “Chống rác thải nhựa”, “Hãy làm sạch biển”, “Hành trình thứ hai của lốp xe, chai nhựa” đã tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ, góp phần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường trong cộng đồng. Những con số ấn tượng như 82.548.700 cây xanh được trồng, 269.012 km đường hoa thanh niên được chăm sóc, duy trì và trồng mới, 39.570 km con đường bích họa được vẽ đã minh chứng cho những đóng góp không nhỏ của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trong việc xây dựng cảnh quan nông thôn xanh, sạch, đẹp.

Một điểm nhấn quan trọng khác là việc Đoàn các cấp đã lồng ghép bảo vệ môi trường vào các chương trình giáo dục kỹ năng, hoạt động tình nguyện và các chiến dịch lớn. Mô hình “Chi đoàn xanh”, “Khu dân cư không rác”, “Đoàn viên ba không” đã biến những khẩu hiệu thành hành động cụ thể, góp phần thay đổi nhận thức và hành vi của cộng đồng. Việc huy động các đội hình thanh niên tình nguyện chuyên sâu về môi trường cũng đã tạo ra những tác động tích cực trong việc xử lý rác thải, cải tạo cảnh quan và tạo ra những không gian vui chơi, sinh hoạt cộng đồng lành mạnh.

Các đại biểu phát biểu ý kiến tại hội nghị

Bên cạnh đó, thông qua các hoạt động thiết thực, sáng tạo, Đoàn đã góp phần quan trọng vào việc bảo tồn bản sắc văn hóa truyền thống, nâng cao nhận thức cộng đồng và thúc đẩy sự phát triển bền vững ở khu vực nông thôn.

Kết quả đáng ghi nhận là các cấp bộ đoàn đã xây mới 345 nhà văn hóa và sửa chữa 2.239 nhà văn hóa với tổng giá trị hơn 61,43 tỷ đồng. Điều này thể hiện sự quan tâm, đầu tư của Đoàn vào việc nâng cao cơ sở vật chất cho hoạt động văn hóa ở nông thôn.

Các thống kê cũng cho thấy, đã có hơn 1.500 hợp tác xã, tổ hợp tác thanh niên được thành lập mới trong 5 năm vừa qua, góp phần tạo việc làm cho hàng chục nghìn lao động trẻ, cải thiện thu nhập người dân khu vực nông thôn; gần 2 nghìn sản phẩm OCOP do thanh niên phát triển đã được đưa lên các sàn thương mại điện tử; có tổng cộng 1.671 hồ sơ dự án khởi nghiệp nông nghiệp của thanh niên gửi tham gia Giải thưởng Lương Định Của.

Về công tác chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới hướng tới nông thôn thông minh, các cấp bộ Đoàn đã thành lập tới 3.500 tổ công nghệ số cộng đồng với hơn 2,3 triệu lượt tuyên truyền, hướng dẫn hỗ trợ bà con, thanh thiếu nhi; kết quả là đã tổ chức được hơn 76 nghìn hoạt động chuyển đổi số khu vực nông thôn với tổng giá trị gần 90 tỷ đồng.

Các đại biểu phát biểu ý kiến tại hội nghị

Cũng tại Hội nghị, các đại biểu đã đưa ra nhiều kiến nghị nhằm tiếp tục triển khai các hoạt động gắn với Chương trình trong giai đoạn 2026 - 2030. Trong đó, đáng chú ý có: bổ sung chỉ tiêu, nội dung phù hợp với thanh niên vào hệ thống tiêu chí nông thôn mới; có chính sách hỗ trợ riêng cho thanh niên nông thôn khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo; phát triển đội ngũ chuyên gia, tư vấn viên trẻ tại địa phương.

Bên cạnh đó, các đại biểu cũng đề xuất tăng tỷ trọng đầu tư cho hoạt động của tổ chức Đoàn trong chương trình nông thôn mới; phát triển mạng lưới “tổ công nghệ số cộng đồng do thanh niên làm nòng cốt”; xây dựng chiến dịch truyền thông mang bản sắc thanh niên.

Đức Hiệp