Phát triển công nghiệp văn hóa: 'Trồng người' ngay từ bây giờ!

Hầu hết ý kiến cho rằng để phát triển nguồn nhân lực và giữ gìn bản sắc văn hóa Việt trong phát triển công nghiệp văn hóa nói chung và tại TP HCM nói riêng, cần một chiến lược tổng thể và nền móng chủ là thế hệ trẻ

Tại tọa đàm "Nguồn nhân lực và bản sắc trong phát triển công nghiệp văn hóa (CNVH) tại TP HCM" do Báo Người Lao Động tổ chức ngày 10-6, vấn đề nguồn nhân lực và giữ gìn bản sắc văn hóa Việt trong các sản phẩm văn hóa được các đại biểu khẳng định là 2 yếu tố rất quan trọng trong chiến lược phát triển CNVH.

Truyền cảm hứng, đam mê

Cục Bản quyền tác giả vừa dự thảo xong đề án "Phát triển công nghiệp giải trí" trình Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Hòa nhịp với cơ quan quản lý Nhà nước, tọa đàm lần thứ 3 tiếp tục bàn về giải pháp phát triển CNVH do Báo Người Lao Động tổ chức lần này được đánh giá hết sức ý nghĩa, với sự tham dự của đại diện Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch - ông Lê Minh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả; cùng nhiều đại biểu, khách mời đại diện các sở, ban, ngành TP HCM, nhà nghiên cứu, nhà sản xuất, nghệ sĩ, ca sĩ…

Trong phát biểu khai mạc tọa đàm, nhà báo Tô Đình Tuân - Bí thư Đảng ủy, Tổng Biên tập Báo Người Lao Động - cho rằng đây thời điểm để nhìn lại, đánh giá và hoạch định những bước đi chiến lược trong việc phát huy sức mạnh mềm của văn hóa dân tộc, đưa CNVH trở thành trụ cột kinh tế sáng tạo và động lực phát triển bền vững của TP HCM và cả nước. Tọa đàm lần thứ 3 này tập trung thảo luận về 2 trụ cột nền tảng của CNVH - nguồn nhân lực, bao gồm cả lực lượng sáng tạo nghệ thuật, quản lý văn hóa, đào tạo và sản xuất nội dung và bản sắc văn hóa - yếu tố nhận diện giá trị cốt lõi làm nên sự khác biệt, giúp sản phẩm văn hóa Việt Nam chạm tới trái tim công chúng trong nước và quốc tế.

Ông Lê Minh Tuấn nhìn nhận: "Phát triển nhân lực là việc không chỉ riêng CNVH mà các ngành đều cần có nguồn nhân lực chất lượng cao. Việc này nên bắt đầu từ các em nhỏ. Thế hệ trẻ sẽ giúp hình thành lực lượng sản xuất kế tiếp cho CNVH tương lai".

Đạo diễn, nhà giáo dục Kathy Uyên cho rằng để phát triển nguồn nhân lực trong CNVH, cần tạo nhiều cơ hội cho các bạn trẻ làm nghề tự tin hiện thực hóa khát vọng. "Quan trọng là truyền cảm hứng cho người trẻ để họ tự tin, can đảm, bước vào nghề và nuôi dưỡng đam mê" - Kathy Uyên nói.

Lần thứ 3 Báo Người Lao Động tổ chức tọa đàm về thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hóa Việt Nam, với chủ đề “Nguồn nhân lực và bản sắc trong phát triển công nghiệp văn hóa tại TP HCM”, quy tụ nhiều nhà quản lý, chuyên gia, nhà sản xuất, văn nghệ sĩ...

Cho phương tiện, tạo đầu ra

Đạo diễn Aaron Toronto (người Anh, làm việc tại TP HCM) nhận định: "Để phát triển CNVH, cần chú trọng về phương tiện và đầu ra. Kinh nghiệm ở Hàn Quốc cho thấy họ có "phương tiện" là hội đồng phim, có quỹ cho nghệ thuật, tinh gọn thủ tục hành chính. Họ có đầu ra là Liên hoan phim Quốc tế Busan, cùng nhiều giải thưởng khác giúp điện ảnh Hàn Quốc phát triển".

Ông mong rằng Việt Nam cũng có phương tiện và đầu ra như thế để sớm có những sân chơi cho người làm nghề được thoải mái sáng tạo. Khi nghệ thuật thăng hoa, các tác phẩm sáng tạo phát triển thì sẽ tự tạo nên thành công thương mại.

TS Đỗ Tiến cho rằng nguồn nhân lực cần được đào tạo bài bản để làm sao tinh hoa văn hóa dân tộc được thấm sâu vào thế hệ trẻ. "Sự nghiệp trồng người không chỉ là 5 năm, 10 năm mà là một hành trình dài. Sự bảo tồn văn hóa dân tộc không chỉ là bảo tồn những hình ảnh mang tính biểu tượng mà còn là tinh thần, cốt cách của tinh thần người Việt" - ông góp ý, đồng thời nhấn mạnh: Cần có những buổi tọa đàm sâu hơn cho các bạn trẻ, đặc biệt trong môi trường học đường để định hướng cho các bạn về con đường văn hóa dân tộc, đặc biệt trong thời đại truyền thông bùng nổ.

PGS-TS Nguyễn Thị Mỹ Liêm, Phó Chủ tịch Hội Âm nhạc TP HCM, phân tích: "Bản sắc là yếu tố mà chúng ta có thể đem ra để cạnh tranh được với thế giới. Tuy nhiên, không thể chỉ bảo tồn văn hóa dân tộc bằng cách đưa các tiết mục âm nhạc dân tộc hay là các tiết mục của các thể loại âm nhạc truyền thống như chèo, như hầu văn, chầu văn, xẩm, xoan… lên sân khấu là đủ, mà cần có sự sáng tạo trong cách thể hiện".

Bà Nguyễn Thị Ngọc Diễm, Phó Trưởng Phòng Khoa giáo - Văn hóa - Văn nghệ, Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TP HCM, cho rằng các đại biểu dự tọa đàm đã đưa ra những ý kiến giá trị. "Để cạnh tranh với các quốc gia trong khu vực và thế giới về CNVH, chúng ta cần quyết liệt hơn, bài bản hơn, cả về chính sách, nguồn lực và tư duy phát triển" - bà Diễm nói thêm.

Văn hóa là hồn cốt của dân tộc, phát triển CNVH gắn với phát huy và quảng bá các giá trị tốt đẹp, đặc sắc của văn hóa, truyền thống dân tộc, nhằm tạo được tác phẩm văn hóa lan tỏa sâu rộng trong công chúng. Để hình thành một ngành CNVH bài bản, theo ý kiến của các công ty tổ chức sự kiện dự tọa đàm, chúng ta phải có sự liên kết một cách đồng bộ, chuyên nghiệp giữa thành phần sáng tạo, khai thác giá trị văn hóa của dân tộc, kết hợp với sử dụng các công nghệ tiên tiến và kỹ năng kinh doanh.

Phát biểu kết luận tọa đàm, Tổng Biên tập Tô Đình Tuân nhấn mạnh: "Chủ đề nguồn nhân lực và bản sắc trong phát triển CNVH không phải mới, nhưng rất thu hút trong bối cảnh hiện tại. Để CNVH phát triển, rất cần sự chung tay của nhiều đơn vị, cơ quan, ban, ngành, từ văn hóa, du lịch đến kinh tế, giáo dục...

Ý kiến của các đại biểu rất sát sao với cuộc sống và chuyên ngành, đúc kết được nhiều vấn đề, góp phần tập hợp thành đề xuất gửi cơ quan chức năng để xây dựng chính sách, giúp CNVH Việt Nam phát triển mạnh mẽ hơn nữa".

Tiết mục “Thuận nước đẩy thuyền” (ca khúc đoạt Giải Mai Vàng 2024 - hạng mục Ca khúc được yêu thích nhất) do ca sĩ S.T Sơn Thạch cùng nhóm vũ đạo biểu diễn khai mạc tọa đàm. (Ảnh: HOÀNG TRIỀU)

MINH KHUÊ