Phát triển hạ tầng hàng không đạt chuẩn quốc tế để phát huy hiệu quả kinh tế

Tham gia thảo luận, làm rõ thêm ý kiến các đại biểu nêu, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, hiện cả nước có 21 sân bay đang hoạt động, trong đó phần lớn là sân bay lưỡng dụng, bao gồm cả hai sân bay lớn như Nội Bài, Tân Sơn Nhất.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh phát biểu thảo luận. Ảnh: Phạm Thắng.

Qua các giai đoạn phát triển, do nguồn lực còn hạn hẹp nên việc đầu tư cho hạ tầng hàng không chưa được tương xứng.

Về vấn đề chậm, trễ chuyến bay, Bộ trưởng cho biết, hiện nay mỗi chuyến bay trung bình chậm từ 15 phút đến 1 tiếng, nguyên nhân chủ yếu là do hạ tầng sân bay chưa đạt chuẩn quốc tế. Ví dụ, sân bay Nội Bài, Tân Sơn Nhất đến nay hệ thống đường băng vẫn chưa đảm bảo khoảng cách tiêu chuẩn (tối thiểu 1.350m giữa đường cất và hạ cánh).

"Đối với sân bay Long Thành đang được xây dựng đã khắc phục được tình trạng này, đáp ứng đúng tiêu chuẩn quốc tế, theo hướng hiện đại", Bộ trưởng thông tin và cho biết thêm, thực tế nhiều sân bay nhỏ tại nước ta chưa đạt tiêu chuẩn 4E hoặc 4H, dẫn đến không thể tiếp nhận máy bay cỡ lớn của quốc tế khiến việc khai thác hoạt động sân bay chưa hiệu quả.

Đối với quy định về hàng không tầm thấp và phương tiện bay không người lái (UAV), Bộ trưởng Trần Hồng Minh cho biết: Trong Luật Phòng không nhân dân 2024 đã được quy định cấp phép, quản lý.

Hiện nay, cùng với sự phát triển công nghệ và nhu cầu thương mại, UAV và các phương tiện bay tầm thấp phát triển rất rộng rãi trong các lĩnh vực: vận chuyển hành khách, hàng hóa, quay phim, khảo sát, nông nghiệp công nghệ cao, cứu hộ, cứu nạn… tại các nước trên thế giới.

Việt Nam cũng không nằm ngoài xu hướng này, chính vì vậy, dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (thay thế) đã đưa vào khái niệm "kinh tế không gian tầm thấp" – nhằm tạo nền tảng pháp lý để Chính phủ quy định hoạt động và khuyến khích phát triển ngành công nghiệp UAV ở Việt Nam, đồng thời thống nhất với các quy định của Luật Phòng không nhân dân.

"Thực tế, công nghệ UAV đang đem lại hiệu quả lớn. Trong lĩnh vực xây dựng, việc khảo sát địa hình, hướng tuyến bằng UAV giúp rút ngắn thời gian đo đạc từ vài tháng xuống chỉ còn 1-2 buổi, dữ liệu địa hình, hướng tuyến, cao độ, vị trí gửi về đều đầy đủ, chính xác, hỗ trợ đắc lực cho quy hoạch và thiết kế các tuyến cao tốc thời gian qua", Bộ trưởng dẫn chứng.

Về xây dựng phát triển sân bay, Bộ trưởng cho biết, tới đây các quy hoạch sẽ đạt tối thiểu tiêu chuẩn 4E, với đường băng dài 4 km, đủ điều kiện cho cả cất và hạ cánh độc lập.

Ông nhấn mạnh: "Đã làm thì phải làm đến nơi đến chốn, đủ tiêu chuẩn quốc tế để phát huy hiệu quả kinh tế".

Về cơ chế đầu tư, Bộ trưởng cho biết các quy định liên quan đã được cập nhật trong Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư tạo điều kiện thuận lợi nhất, mở nhất cho các nhà đầu tư tư nhân tham gia đầu tư sân bay, cầu, đường, bến cảng, góp phần thúc đẩy tăng trưởng.

Liên quan đến lựa chọn thầu và chỉ định thầu, Bộ trưởng cho rằng hiện nay không còn vướng mắc, Luật Đấu thầu đã quy định rõ, cơ chế cũng được phân cấp rõ ràng, minh bạch, có hội đồng đánh giá đầy đủ các tiêu chí (năng lực, vốn, trang thiết bị) tránh tiêu cực, bảo đảm hiệu quả, tương tự như cách làm đang được áp dụng trong các dự án cao tốc đường bộ.

Theo Bộ trưởng, tiếp thu ý kiến góp ý của các đại biểu, ban soạn thảo sẽ tiếp tục rà soát toàn bộ các quy định pháp luật liên quan để đảm bảo dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (thay thế) được xây dựng chặt chẽ, khả thi, đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới.

Đại biểu Trần Đình Chung (đoàn TP Đà Nẵng) tham gia thảo luận. Ảnh: Yến Chi.

Trước đó, cùng tham gia thảo luận, đại biểu Trần Đình Chung (đoàn TP Đà Nẵng) cho rằng, dự án Luật bổ sung quy định nghiêm cấm hành vi sử dụng các thiết bị phá sóng, thiết bị gây nhiễu có khả năng làm mất tín hiệu định vị GPS hoặc radar trong khu vực hàng không là hành vi bị nghiêm cấm rất cần thiết.

Điều này bảo đảm an ninh và an toàn bay, bởi chỉ một tác động nhiễu sóng nhỏ cũng có thể ảnh hưởng đến tín hiệu điều hành, gây mất an toàn trong quá trình cất hạ cánh - giai đoạn nhạy cảm nhất của mỗi chuyến bay.

Ông cũng đề xuất cần luật hóa việc bồi thường cho khách hàng trong các trường hợp chậm chuyến, hủy chuyến, bởi đây không phải lỗi của khách hàng, không đến từ các trường hợp bất khả kháng (thiên thai, địch họa) mà lỗi đến từ nhà quản lý, khai thác tàu bay.

Cũng quan tâm vấn đề này, đại biểu Lê Hữu Trí (đoàn Khánh Hòa) cho rằng cần có những chế định cụ thể để khắc phục tình trạng trên.

Yến Chi