Phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị Hà Nội

Hà Nội đang quyết liệt triển khai các dự án đường sắt đô thị. Ảnh: Trung Nguyên

Huy động sức mạnh tổng hợp

Theo yêu cầu của UBND thành phố Hà Nội, các chủ thể tham gia dự án cần xác định đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, cần tập trung thời gian, trí tuệ, bố trí sắp xếp nhân lực, vật lực để tham gia tích cực, chủ động với tinh thần trách nhiệm cao vì nhiệm vụ chung, đóng góp cho sự phát triển của thành phố.

Phân công rõ nhiệm vụ, tiến độ cụ thể đối với các sở, ngành, UBND các quận, huyện, Ban quản lý Đường sắt đô thị Hà Nội và các đơn vị có liên quan để chủ động triển khai tổ chức thực hiện với tinh thần trách nhiệm cao nhất nhằm đáp ứng tiến độ chung của toàn dự án và bảo đảm chất lượng, đúng mục tiêu; công khai, minh bạch, hiệu quả; không để xảy ra tham nhũng, tiêu cực, thất thoát, lãng phí.

Nhà thầu thi công ga ngầm S9 tuyến đường sắt đô thị Nhổn - ga Hà Nội. Ảnh: Tuấn Lương

Các nội dung chính cần triển khai

Cụ thể, xây dựng văn bản để cụ thể hóa một số quy định của Nghị quyết số 188/2025/QH15; kiện toàn Tổ công tác thành lập theo Quyết định số 5806/QĐ-UBND ngày 14-11-2023 và Quyết định số 1313/QĐ-UBND ngày 8-3-2024 của Chủ tịch UBND thành phố.

Xây dựng Nghị quyết của HĐND thành phố hướng dẫn, quy định chi tiết điều 6 Nghị quyết số 188/2025/QH15 và khoản 5 điều 31 Luật Thủ đô.

Ban hành quy định nội dung, trình tự, thủ tục lập, thẩm định, phê duyệt phương án tuyến, vị trí công trình theo tuyến đường sắt đô thị, quy hoạch khu vực TOD (phát triển đô thị theo định hướng giao thông).

Trong trường hợp cụ thể, cần thiết, đề xuất xây dựng các văn bản quy trình hướng dẫn nội bộ về thẩm quyền của UBND thành phố.

Quy định phát triển khoa học, công nghệ đường sắt và quy định chi tiết về việc nghiên cứu, ứng dụng, nhận chuyển giao công nghệ.

Quy định về nội dung, yêu cầu về khảo sát, lập thiết kế kỹ thuật tổng thể (thiết kế FEED) thay thế cho thiết kế cơ sở trong Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án và các bước thiết kế triển khai sau thiết kế FEED, lập và quản lý chi phí đầu tư xây dựng của dự án áp dụng thiết kế FEED; hướng dẫn về nghĩa vụ, quyền hạn của các bên tham gia thực hiện hợp đồng theo hình thức hợp đồng EPC (chủ đầu tư, nhà thầu/tổng thầu EPC, tư vấn giám sát.

Quy định tiêu chí lựa chọn tổ chức, doanh nghiệp nhà nước được giao nhiệm vụ hoặc tổ chức, doanh nghiệp Việt Nam được đặt hàng cung cấp dịch vụ, hàng hóa công nghiệp đường sắt, nghiên cứu, ứng dụng, nhận chuyển giao công nghệ.

Quy định về danh mục dịch vụ, hàng hóa công nghiệp đường sắt được giao nhiệm vụ cho tổ chức, doanh nghiệp nhà nước hoặc đặt hàng cho tổ chức, doanh nghiệp Việt Nam.

Xây dựng bộ khung quy chuẩn, tiêu chuẩn cho các dự án đường sắt đô thị.

Cùng với đó, UBND thành phố giao rà soát tình hình sở hữu, sử dụng đất dọc hành lang các tuyến; tổng hợp danh mục quỹ đất có tiềm năng phát triển TOD làm cơ sở tối ưu phương án tuyến công trình, vị trí công trình theo tuyến và quy hoạch khu vực TOD các tuyến đường sắt đô thị được phê duyệt.

Rà soát quy hoạch định hướng các tuyến đường sắt đô thị, khu vực TOD cập nhật kịp thời vào Đồ án Điều chỉnh Quy hoạch giao thông vận tải Thủ đô và các quy hoạch khác.

Rà soát, bổ sung quy hoạch điện bảo đảm nhu cầu sử dụng điện cho các dự án đường sắt đô thị, dự án đường sắt đô thị theo mô hình TOD.

Tổ chức lập, trình thẩm định, phê duyệt phương án tuyến công trình, vị trí công trình theo tuyến và quy hoạch khu vực TOD các tuyến đường sắt đô thị theo các giai đoạn…

Kế hoạch của thành phố cũng xác định hoàn thành đoạn ngầm và đưa vào khai thác vận hành toàn tuyến dự án Tuyến đường sắt đô thị thí điểm thành phố Hà Nội, đoạn Nhổn - ga Hà Nội năm 2027.

Khởi công trong tháng 10-2025 Dự án xây dựng tuyến đường sắt đô thị thành phố Hà Nội tuyến số 2, đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo và Dự án đầu tư xây dựng đường sắt đô thị thành phố Hà Nội, tuyến số 5, Văn Cao - Ngọc Khánh - Láng - Hòa Lạc.

Các dự án: Tuyến đường sắt đô thị số 3, đoạn ga Hà Nội - Yên Sở (Hoàng Mai), Tuyến đường sắt đô thị số 2, đoạn Trần Hưng Đạo - Thượng Đình; Tuyến đường sắt đô thị số 2, đoạn Nam Thăng Long - Nội Bài và Tuyến đường sắt đô thị số 2A, đoạn kéo dài đi Xuân Mai triển khai thực hiện giai đoạn 2026-2030.

Tiếp tục thực hiện các dự án giai đoạn 2031-2035 và giai đoạn 2036-2045…

Tuấn Lương