Phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo

Trong năm 2023 và 6 tháng đầu năm 2024, việc thực hiện chính sách, pháp luật về phân bổ vốn, sử dụng ngân sách nhà nước cho nhiệm vụ KHCN được triển khai nghiêm túc tại địa phương, có bước phát triển tích cực. Công tác quản lý hoạt động KHCN được đẩy mạnh, việc triển khai các nhiệm vụ KHCN từng bước gắn liền với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Các tổ chức KHCN công lập trong tỉnh đã và đang được quan tâm đầu tư về cơ sở vật chất phục vụ nghiên cứu thử nghiệm và dịch vụ KHCN.

Chú trọng tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng

Từ đầu năm 2023 đến nay, tỉnh đã triển khai thực hiện nhiều hoạt động nổi bật, trong đó phải kể đến việc chỉ đạo và ủy quyền cơ quan chuyên môn tổ chức 1 đoàn kiểm tra nhà nước về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng sản phẩm hàng hóa. Kết quả, phát hiện 6 cơ sở sản xuất chưa công bố tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm đối với gạch đất sét nung. Sở KHCN đã đề nghị cơ sở sản xuất thực hiện công bố tiêu chuẩn chất lượng theo quy định. Bên cạnh đó, tổ chức 4 lớp tập huấn về đo lường, chất lượng trong kinh doanh xăng dầu cho 230 doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu. Hoàn thành việc xây dựng, áp dụng và duy trì Hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO 9001:2015 tại 15 xã thuộc huyện Bù Đốp, Bù Gia Mập.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có nhiều cánh đồng đã sử dụng máy gặt, tuốt lúa tự động

Đến nay, 100% đơn vị hành chính cấp xã trên địa bàn tỉnh đã xây dựng, áp dụng và duy trì Hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO 9001:2015. Tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính 23 hồ sơ đăng ký kiểm tra nhà nước về chất lượng hàng hóa nhập khẩu; 10 hồ sơ công bố hợp chuẩn và 1 hồ sơ công bố tiêu chuẩn áp dụng; kiểm định 7.383 phương tiện và tiếp nhận 1 hồ sơ sửa chữa, thay thế cột đo xăng dầu.

Thúc đẩy hoạt động sở hữu trí tuệ

Trong giai đoạn 2016-2024, tỉnh Bình Phước có 1 chỉ dẫn địa lý, 1 nhãn hiệu chứng nhận và 2 nhãn hiệu tập thể được cấp văn bằng bảo hộ, gồm: chỉ dẫn địa lý “Bình Phước” cho sản phẩm hạt điều, nhãn hiệu chứng nhận “Cao su Bình Phước”, nhãn hiệu tập thể “Gà thả vườn Thanh Lương” và “Nhãn tiêu da bò Thanh Lương”. Từ đó khẳng định, giá trị thương hiệu các sản phẩm đặc thù của Bình Phước đã được Nhà nước công nhận theo quy định pháp luật về sở hữu trí tuệ, đây cũng là cơ hội nâng cao giá trị các sản phẩm.

Hiện Sở KHCN đang duy trì khai thác Trạm khai thác thông tin và sử dụng dịch vụ sở hữu công nghiệp phục vụ quản lý nhà nước về sở hữu trí tuệ (IP Platform) trên địa bàn tỉnh. Theo kế hoạch từ nay đến cuối năm, Sở KHCN tiếp tục tổ chức xét chọn hồ sơ đề nghị hỗ trợ phát triển tài sản trí tuệ và thương hiệu cho các sản phẩm, dịch vụ trên địa bàn tỉnh; tuyên truyền, phổ biến chính sách về sở hữu trí tuệ; kiểm tra, hướng dẫn sử dụng chỉ dẫn địa lý “Hạt điều Bình Phước”; tư vấn, hướng dẫn tổ chức, cá nhân có nhu cầu tìm hiểu các thủ tục pháp lý liên quan đến sở hữu trí tuệ.

Nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao

Trong xu thế toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế hiện nay, công nghệ là yếu tố quyết định năng lực cạnh tranh của cơ quan, doanh nghiệp, là tiền đề thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Kết nối cung - cầu công nghệ là một giải pháp quan trọng thúc đẩy sự gắn kết giữa hoạt động nghiên cứu và phát triển với sản xuất, góp phần nâng cao trình độ và năng lực đổi mới công nghệ. Xác định rõ tầm quan trọng đó, công tác nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao luôn được ngành KHCN tỉnh đặc biệt quan tâm.

Trong năm 2023, UBND tỉnh giao Sở KHCN tiếp tục thực hiện 13 đề tài chuyển tiếp, thực hiện các thủ tục để triển khai 5 đề tài trong danh mục 2022, 5 đề tài trong danh mục 2023, 3 đề tài trong danh mục 2024. Trong đó đã tổ chức nghiệm thu 9 đề tài, kiểm tra tiến độ 13 đề tài; gia hạn thời gian thực hiện 5 đề tài; UBND tỉnh phê duyệt 5 đề tài trong danh mục năm 2022; đã hoàn thành công tác tuyển chọn tổ chức, cá nhân chủ trì thực hiện 5 đề tài năm 2023, tuy nhiên đến ngày 31-12-2023 chưa có kết quả thẩm định kinh phí nên chuyển tiếp sang năm 2024 thực hiện; tổ chức thành công hội thảo khoa học “Giải pháp khoa học và công nghệ nâng cao giá trị ngành điều tỉnh Bình Phước” và Techmart chuyên ngành điều; hội thảo khoa học “Vỏ lụa hạt điều - Tiềm năng và ứng dụng trong công nghiệp mỹ phẩm tại tỉnh Bình Phước”...

Về nhiệm vụ KHCN cấp cơ sở, Sở KHCN tiếp tục được giao theo dõi 13 nhiệm vụ KHCN cơ sở chuyển tiếp; thực hiện 10 lượt kiểm tra tiến độ, kết quả 3 dự án chậm tiến độ và 3 dự án, đề tài đạt yêu cầu; nghiệm thu 5 nhiệm vụ, kết quả 5 nhiệm vụ đều đạt; gia hạn thời gian thực hiện 1 đề tài và 3 dự án; thay đổi chủ nhiệm 3 dự án; xin dừng thực hiện 1 dự án…; đã phê duyệt danh mục nhiệm vụ KH&CN cấp cơ sở năm 2024, gồm 4 nhiệm vụ, trong đó có 1 đề tài và 3 dự án. 6 tháng đầu năm 2024, Sở KHCN đã nghiệm thu 1 đề tài và 2 dự án; kiểm tra tiến độ đối với 4 dự án, kết quả 2 dự án tiến độ đạt yêu cầu, 2 dự án chậm tiến độ…

Bên cạnh đó, công tác phối hợp và chuyển giao công nghệ luôn được ngành đẩy mạnh thông qua các lớp tập huấn, hội thảo, thông tin truyền thông... Qua đó, chuyển giao khoa học - kỹ thuật cho nông dân tại các địa phương trong tỉnh.

Những kết quả đạt được trong thời gian qua là sự tiếp nối quan trọng các thành tựu, là nền tảng quan trọng tạo đà phát triển trong giai đoạn mới. KHCN và đổi mới sáng tạo ngày càng trở thành nhân tố quyết định đối với năng lực cạnh tranh, là động lực cho sự phát triển của tỉnh. Do vậy, cần đẩy mạnh hơn nữa việc nghiên cứu khoa học, ứng dụng và chuyển giao công nghệ, nâng cao vai trò KHCN và đổi mới sáng tạo đối với sự phát triển bền vững của tỉnh.

Hiền Lương