Phát triển kinh tế lòng hồ thủy điện

Mùa nước nổi, tàu thuyền phát triển ngành nghề trên sông nước khu vực lòng hồ thủy điện bắt đầu hoạt động.

Mùa nước nổi kéo dài từ tháng 9 đến khoảng tháng 3 năm sau, những ngôi nhà sàn in mình xuống mặt nước, mũi thuyền chở cá tôm nhẹ lướt, vân sóng nước trải dài như một bức tranh sơn thủy căng tràn sức sống.

Nước dâng, người dân hai bên lòng hồ bắt đầu tất bật chuẩn bị, sửa sang thuyền, dựng vó bè, sửa bẫy cá tôm… bắt đầu các hoạt động đánh bắt, khai thác, vận tải trên sông. Đối với nhiều hộ gia đình, khai thác lòng hồ thủy điện Sơn La trong mùa nước lên là sinh kế chính phát triển kinh tế gia đình.

Người dân dựng vó bè đánh bắt cá khu vực mặt nước lòng hồ thủy điện.

Ông Lù Văn Đại, bản Quan Chiêng, phường Mường Lay chia sẻ: 6 tháng mùa nước nổi, việc phát triển kinh tế của gia đình dựa vào đánh bắt thủy sản lòng hồ. Hiện tại cuối mùa mưa nên nước còn đục, đồng thời mực nước mới dâng chưa đạt đỉnh nên việc đánh bắt khá khó khăn, chủ yếu là cá nhỏ, cá tạp và số lượng rất ít. Như gia đình tôi dựng 3 vó bè mỗi lượt kéo cả ba vó chỉ được hơn 10kg, giá cá nhỏ, cá tạp khoảng 10.000 - 20.000 đồng/kg. Thời điểm này các hộ hoạt động trên sông nước, đánh bắt cá chủ yếu dựng khung vó bè, làm mới hoặc sửa chữa thuyền, lưới, bẫy đánh bắt. Hết tháng 9, đầu tháng 10 nước dâng đạt đỉnh, màu nước trong xanh kèm thời tiết hơi se lạnh thì mới bắt đầu vào mùa đánh bắt cá. Vụ cao điểm trúng cá, đúng mùa mỗi lưới có thể được gần một tạ cá lớn nhỏ.

Ông Lù Văn Đại chuẩn bị mồi, bình ắc quy thắp đèn bẫy cá.

Khung cảnh về đêm khu vực kéo vó bè của người dân.

Ngoài các hoạt động đánh bắt, khai thác thủy sản trên lòng hồ thủy điện Sơn La, hoạt động vận tải, chở hàng hóa, du khách trong mùa nước nổi cũng bắt đầu hoạt động trở lại.

Anh Đỗ Văn Tới, tổ dân phố 8, phường Mường Lay chia sẻ: Trong mùa nước rút, các thuyền vận tải chủ yếu neo đậu ở lòng sông hoặc được cố định ở trên bờ. Sau mấy tháng không hoạt động từ động cơ, máy móc, lớp sơn, vỏ thuyền đều cần bảo dưỡng, sửa chữa lại để có thể hoạt động an toàn. Đối với hoạt động vận tải, bắt đầu từ bây giờ đến nước cạn đều sẽ nhộn nhịp. Các mặt hàng vận tải chủ yếu là nông sản ngô, sắn, thóc, nhu yếu phẩm… của bà con, được bốc xếp, vận chuyển từ nương, từ bản bên lòng hồ sông Đà, ai thuê chở gì thì chở. Tùy thuộc vào loại hàng hóa, số lượng và cung đường sẽ có mức giá khác nhau, dựa theo thỏa thuận giữa chủ thuyền và khách, trung bình dao động từ 1 - 5 triệu đồng/chuyến.

Người dân sửa chữa, bảo dưỡng thuyền, phục vụ hoạt động vận tải.

Cùng với hoạt động vận tải, đánh bắt, khai thác mặt nước lòng hồ thủy điện, hoạt động đón du khách, phục vụ du lịch, trải nghiệm sông nước trên dòng Đà giang cũng bắt đầu nhộn nhịp. HTX đường thủy Sông Đà phường Mường Lay có 6 thành viên hoạt động trên sông nước, từ đầu tháng 9, đối với các thuyền chuyên chở người đã bắt đầu nhận lịch phục vụ du khách.

Ông Lù Văn Túng, HTX đường thủy Sông Đà chia sẻ: Nước lên là các hoạt động du lịch, chở khách tham quan bắt đầu sôi động trở lại. Du khách chủ yếu là người ngoại tỉnh muốn du, lãm, tìm hiểu dòng Đà giang. Đến thời điểm hiện tại tôi đã nhận 3 lịch hẹn chở khách, trong đó một đoàn là người dân trong tỉnh và hai đoàn ngoại tỉnh của Lai Châu. Ngoài các đoàn khách đã đặt chắc chắn, cũng nhiều khách hỏi xong chưa chốt lịch chính xác.

Thành viên HTX đường thủy Sông Đà chuẩn bị áo phao, dọn dẹp thuyền đón du khách.

Thông thường mỗi đoàn khoảng 10 - 30 khách, nếu di chuyển, chơi tại khu vực lòng hồ nội thị giá khoảng 500.000 đồng/tiếng, đối với các cung đường xa hơn như đi: Nậm Mạ, Huổi Só, Quỳnh Nhai thì giá cao hơn, dao động từ 2 - 7 triệu đồng, tùy cung đường, thời gian và số lượng khách và các dịch vụ kèm theo.

Mường Lay mùa nước nổi đồng nghĩa với "mùa vụ" thu hoạch thủy sản, phát triển dịch vụ, các mô hình sinh kế của Nhân dân vùng lòng hồ Thủy điện Sơn La. Mỗi một mùa nước dâng, mang theo những hi vọng về một cuộc sống ổn định, sung túc của người dân nơi đây.

Trần Nhâm