Phát triển lâm nghiệp bền vững: Phát huy giá trị đa dụng của rừng

Phát triển dịch vụ môi trường rừng, đa dạng hóa và mở rộng nguồn thu từ các loại dịch vụ môi trường rừng. Ảnh VGP

Từ nguồn thu dịch vụ môi trường rừng…

Nhằm khai thác và phát huy giá trị đa dụng của rừng, thời gian qua chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng đã được triển khai và nguồn thu từ dịch vụ môi trường rừng trở thành một nguồn tài chính quan trọng, bền vững, ngoài ngân sách cho công tác bảo vệ và phát triển rừng của ngành lâm nghiệp, qua đó đã góp phần nâng cao đời sống cho người dân gắn bó với rừng, bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học các hệ sinh thái rừng.

Cụ thể, giai đoạn 2021-2024, tổng thu dịch vụ môi trường rừng cả nước đạt 14.664 tỷ đồng, bình quân đạt 3.650 tỷ đồng/năm. Trong đó, thu từ dịch vụ môi trường rừng đạt 13.408 tỷ đồng. Ước thực hiện năm 2025 đạt 3.200 tỷ đồng, tổng thu giai đoạn 2021-2025 đạt khoảng 17.864 tỷ đồng, bình quân 3.660 tỷ đồng/năm.

Chi trả dịch vụ môi trường rừng góp phần nâng cao đời sống cho người dân gắn bó với rừng, bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học các hệ sinh thái rừng. Ảnh CLN

Nhờ nguồn tiền từ dịch vụ môi trường rừng đã góp phần quản lý và bảo vệ hơn 7,45 triệu ha, chiếm 53,53% tổng diện tích rừng toàn quốc. Cụ thể, nguồn thu trên đã giúp giải quyết khó khăn về kinh phí bảo vệ rừng cho 235 chủ rừng là ban quản lý rừng đặc dụng, phòng hộ quản lý 3,37 triệu ha; 99 chủ rừng là công ty lâm nghiệp quản lý 0,72 triệu ha; 1.988 chủ rừng là UBND cấp xã và tổ chức khác được nhà nước giao trách nhiệm quản lý rừng là 1,42 triệu ha và 249.672 chủ rừng là cá nhân, hộ gia đình, cộng đồng, thôn bản quản lý 1,94 triệu ha.

… đến phát huy các nguồn vốn huy động hợp pháp khác

Cùng với nguồn thu từ dịch vụ môi trường rừng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng Ngân hàng Thế giới (WB) đã ký kết Thỏa thuận chi trả giảm phát thải khí nhà kính vùng Bắc Trung Bộ (ERPA) để chuyển nhượng 10,3 triệu tấn CO2 từ rừng tự nhiên vùng Bắc Trung Bộ cho Quỹ Đối tác các-bon lâm nghiệp (FCPF) ủy thác qua Ngân hàng Thế giới và lượng giảm phát thải bổ sung tối đa 5 triệu tấn CO2.

Việc thực hiện chính sách tín dụng trong lĩnh vực lâm sản, thủy sản cũng được nhiều ngân hàng triển khai với nhiều ưu đãi. Ảnh VGP

Với thỏa thuận trên, tổng kinh phí thu từ ERPA Bắc Trung Bộ là 51,5 triệu USD, tương đương với 1.256 tỷ đồng. Nhờ đó, tổng diện tích rừng tự nhiên vùng Bắc Trung Bộ được chi trả đạt trên 2,15 triệu ha, với trên 68.900 đối tượng hưởng lợi. Trong đó, 137 chủ rừng là tổ chức quản lý 1,47 triệu ha; 67.206 chủ rừng là hộ gia đình, cá nhân quản lý 0,32 triệu ha; 1.086 cộng đồng dân cư quản lý 0,08 triệu ha, 517 UBND cấp xã và tổ chức khác được nhà nước giao trách nhiệm quản lý rừng quản lý 0,23 triệu ha.

Bên cạnh đó, các nguồn vốn huy động hợp pháp khác cho thực hiện Chương trình mục tiêu phát triển lâm nghiệp bền vững giai đoạn 2021–2025 cũng thu khoảng 59.383 tỷ đồng, tập trung vốn từ các chủ rừng, hộ gia đình, cộng đồng dân cư thực hiện hoạt động bảo vệ rừng được giao, vốn đầu tư của các tổ chức, cá nhân cho trồng rừng sản xuất, khai thác gỗ và chế biến lâm sản.

Cùng với đó là việc thực hiện chính sách tín dụng trong lĩnh vực lâm nghiệp. Trong đó, dư nợ đối với ngành lâm nghiệp theo Nghị định số 55/2015/NĐ-CP của Chính phủ về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp nông thôn đến cuối tháng 6/2025 đạt 242.270 tỷ đồng, tăng 2,17 lần so với cuối năm 2020. Doanh số cho vay đối với lĩnh vực lâm sản tại chương trình tín dụng đối với lĩnh vực nông, lâm, thủy sản đến cuối tháng 6/2025 đạt 22.570 tỷ đồng, chiếm 21,3% tổng doanh số cho vay toàn chương trình.

Bảo Ngân