Phát triển nông nghiệp gắn với du lịch trải nghiệm giúp giảm nghèo bền vững

Du lịch nông nghiệp đang trở thành một xu hướng thu hút, mang đến cho du khách những trải nghiệm hòa mình vào thiên nhiên và cuộc sống, công việc sản xuất nông nghiệp của người dân bản địa.

Tiềm năng phát triển du lịch nông nghiệp

Du khách tham quan trải nghiệm tại vườn nho của HTX Dịch vụ phát triển nông nghiệp 19/5.

Với lợi thế cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, khí hậu mát mẻ, văn hóa đặc sắc, nông nghiệp phát triển, tại tỉnh Sơn La đã và đang hình thành các sản phẩm du lịch gắn với nông nghiệp, góp phần tăng thu nhập cho người dân.

Tại phường Vân Sơn, nhiều nông hộ đã mạnh dạn đầu tư, cải tạo vườn tược để đón khách tham quan. Trong đó, vườn cam ly của gia đình anh Hà Văn Chiến tại tổ dân phố 68 là một trong những điểm đến hấp dẫn.

Anh Chiến đang sở hữu 1 ha cam hữu cơ, được chăm sóc kỹ lưỡng, đảm bảo các tiêu chuẩn an toàn cho sức khỏe. Để phục vụ nhu cầu khách đến tham quan và chụp ảnh, anh đã đầu tư cải tạo vườn, làm thêm các điểm "check in" hút khách.

Nhờ cách làm này, vào quả chín, vườn cam ly của gia đình anh có thể đón hơn 1.000 lượt khách đến tham quan, trải nghiệm mỗi cuối tuần. Du khách thường thưởng thức cam tại vườn, sau đó mua về làm quà. Do đó, quả cam không phải lo về đầu ra, đem lại nguồn thu nhập cao cho gia đình.

Mô hình cho gia đình anh Chiến đã đại diện cho tư duy sản xuất nông nghiệp mới gắn với thị trường, lấy du khách làm trung tâm - một hướng phát triển nông nghiệp bền vững ở Vân Sơn nói riêng và Sơn La nói chung.

Hợp tác xã dẫn đầu mô hình du lịch nông nghiệp

HTX xây dựng các sản phẩm trải nghiệm đa giác quan cho du khách, khi vừa được tận mắt thấy, chụp ảnh, hái và ăn trái cây tại vườn.

Nắm bắt xu thế, tại phường Vân Sơn, HTX Dịch vụ phát triển nông nghiệp 19/5 đã trở thành một trong những “hạt nhân” trong việc đưa nông nghiệp gắn liền với du lịch.

Với khu vườn thực nghiệm rộng hơn 7 ha, HTX đầu tư trồng nhiều giống cây ăn quả đặc sắc như mận đỉnh vàng, mận chín sớm, mận chín muộn, đào chín sớm, nho sữa, lê ôn đới, cây nhót… Tất cả không chỉ phục vụ mục đích sản xuất mà còn được thiết kế thành điểm tham quan trải nghiệm hấp dẫn.

Để đáp ứng nhu cầu du khách, HTX còn đầu tư xây dựng hệ thống cơ sở lưu trú, tổ chức cho các đoàn khách đi thăm vùng sản xuất. Dịp cuối tuần, HTX đón hàng nghìn khách.

Doanh thu trung bình hằng năm của HTX đạt từ 6 - 7 tỷ đồng, thu nhập bình quân của các hộ thành viên đạt 400 triệu đồng/ha/năm. Thu nhập bình quân lao động đạt từ 6,5 - 8,5 triệu đồng/người/tháng.

Hướng tới phát triển bền vững

Phường Vân Sơn hiện có gần 300 ha cây ăn quả; 840 ha chè; hơn 230 ha rau, củ, quả và 11 điểm khai thác các hoạt động du lịch nông nghiệp. Sự đa dạng này tạo nền tảng vững chắc để hình thành những sản phẩm du lịch đặc trưng, giúp người dân chuyển đổi từ sản xuất truyền thống sang sản xuất gắn với dịch vụ, nâng cao giá trị kinh tế trên từng diện tích đất canh tác.

Theo đại diện UBND phường, mô hình du lịch trải nghiệm nông nghiệp ngày càng minh chứng được hiệu quả. Do đó phường tiếp tục khuyến khích, hỗ trợ, tạo điều kiện các hộ nông dân, HTX, doanh nghiệp phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp theo hướng hữu cơ, sản phẩm sạch và an toàn cho người tiêu dùng; đồng thời xây dựng thương hiệu các loại nông sản, vừa đem lại giá trị kinh tế cao cho người nông dân vừa tăng sức hút cho du lịch; tạo thêm nhiều sản phẩm du lịch mới lạ, hấp dẫn, thu hút du khách.

Vân Sơn phấn đấu đến năm 2030, giá trị sản xuất trên 1 ha đất canh tác đạt 85 triệu đồng; tổng lượt khách du lịch đạt hơn 5,3 triệu lượt người; doanh thu từ hoạt động du lịch đạt 3.875 tỷ đồng.

Một minh chứng cho sự quyết tâm của địa phương việc tổ chức lớp tập huấn “Hỗ trợ khởi nghiệp và vận hành hoạt động du lịch trong mô hình du lịch nông nghiệp” vào ngày 25/7 vừa qua. Chương trình trang bị kiến thức cơ bản và chuyên sâu cho các thành viên HTX, cá nhân có ý định khởi nghiệp trong lĩnh vực này. Các nội dung tập huấn bao gồm kỹ năng xây dựng sản phẩm, dịch vụ, marketing, vận hành tour du lịch, kết nối thị trường. Đây là cơ hội để nông dân, HTX, doanh nghiệp nhỏ và thanh niên khởi nghiệp chia sẻ kinh nghiệm, mở rộng hợp tác, cùng hướng tới phát triển bền vững.

Không chỉ ở phường Vân Sơn, mô hình du lịch nông nghiệp hiện đang được triển khai hiệu quả tại nhiều xã, phường khác trên địa bàn tỉnh Sơn La. Các HTX như HTX Nông nghiệp công nghệ và du lịch Na Lun Mộc Châu, HTX Đặc sản Tây Bắc, HTX Du lịch Nông nghiệp Mường Bon… đã và đang khai thác hiệu quả tiềm năng để phát triển sản phẩm du lịch gắn với nông nghiệp.

Để hỗ trợ các HTX, hàng năm Liên minh HTX tỉnh Sơn La, Liên minh HTX Việt Nam tổ chức các hội nghị đối thoại, nắm bắt tình hình, đề xuất tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc. Bên cạnh đó, hỗ trợ các HTX ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong việc quản lý dữ liệu; hỗ trợ quảng bá, giới thiệu sản phẩm dịch vụ; tổ chức cho các HTX tham gia xúc tiến thương mại, liên kết cung ứng, tiêu thụ sản phẩm thông qua các hội chợ, hội nghị, chương trình liên kết do Trung ương và địa phương tổ chức.

Nhờ vậy, HTX trở thành “cầu nối” quan trọng, giúp nông dân liên kết sản xuất - tiêu thụ - du lịch, từng bước nâng cao thu nhập, góp phần xóa đói giảm nghèo bền vững.

Minh Khôi