Phiến quân tiến vào trung tâm Goma, tình hình CHDC Congo hỗn loạn
Ngày 27/1, phiến quân M23 tại CHDC Congo đã tiến vào trung tâm thành phố Goma, chỉ vài giờ sau khi tuyên bố chiếm được thành phố này, bất chấp lời kêu gọi ngừng tấn công từ Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.
Hiện vẫn chưa rõ liệu nhóm phiến quân có kiểm soát hoàn toàn thành phố ven hồ hay không, nhưng tại sân bay Goma, một số đơn vị quân đội và lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc vẫn còn hiện diện.
Các cuộc tấn công gần đây của M23 đã khiến hàng nghìn người dân phải sơ tán khỏi khu vực phía đông CHDC Congo giàu tài nguyên, làm gia tăng lo ngại rằng cuộc xung đột kéo dài hàng thập kỷ có thể bùng phát thành một cuộc chiến khu vực lớn hơn.
Binh lính CHDC Congo giao nộp vũ khí cho binh lính Uruguay thuộc lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc tại Goma. Ảnh: Quân đội Uruguay
Một cư dân cho biết: "Thành phố đang trong tình trạng hỗn loạn. Chúng tôi thấy binh lính gần sân bay nhưng chưa thấy sự hiện diện của M23. Một số cửa hàng đã bị cướp phá".
Người dân cũng báo cáo nghe thấy tiếng súng nổ gần sân bay, trung tâm thành phố và biên giới với Rwanda. Tuy nhiên Chủ tịch Cục Vận tải Hàng không CHDC Congo Tryphon Kin-Kiey Mulumba khẳng định quân đội vẫn kiểm soát sân bay.
Một số đoạn video chưa được xác minh trên mạng xã hội cho thấy tình trạng cướp phá tại kho hải quan sân bay, cùng với hình ảnh các nhóm chiến binh được cho là M23 di chuyển qua vùng ngoại ô phía bắc Goma. Tiếng súng gần sân bay được người dân nhận định có thể là cảnh báo, không phải giao tranh trực tiếp.
Theo quân đội Uruguay, phiến quân M23 đã yêu cầu quân Chính phủ đầu hàng trước 3 giờ sáng 27/1 (giờ địa phương), và 100 binh sĩ CHDC Congo đã giao nộp vũ khí cho Phái bộ gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc tại CHDC Congo (MONUSCO).
Nhân viên MONUSCO cùng gia đình đã được sơ tán qua biên giới đến Rwanda trong buổi sáng cùng ngày.
Tổng thống Kenya William Ruto, với vai trò lãnh đạo khối Cộng đồng Đông Phi, đã triệu tập cuộc họp khẩn cấp giữa các nguyên thủ quốc gia để thảo luận về tình hình.
Khu vực biên giới phía đông CHDC Congo, nơi từng trải qua hai cuộc chiến khu vực sau cuộc diệt chủng năm 1994 ở Rwanda, vẫn là điểm nóng xung đột. M23, nhóm phiến quân do người Tutsi lãnh đạo, tuyên bố họ chiến đấu để bảo vệ cộng đồng Tutsi tại Congo.
Liên hợp quốc báo cáo rằng Rwanda đã triển khai từ 3.000 đến 4.000 binh sĩ, cung cấp hỏa lực, bao gồm cả tên lửa và súng bắn tỉa, để hỗ trợ M23. Các quốc gia như Mỹ, Pháp và Anh đã lên án sự can thiệp của Rwanda, trong khi nước này phủ nhận cáo buộc.
