Phó chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau: Thương hiệu cua Cà Mau đang bị lạm dụng

Cơ chế tự giác – lỗ hổng lớn trong quản lý

Chia sẻ với báo chí TP.HCM vào chiều 13.11 về 2 sự kiện đặc sắc: “Xin chào Cà Mau” và “Ngày hội Cua Cà Mau lần thứ 2 – năm 2025”, ông Lê Văn Sử - Phó chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau – nhấn mạnh: “Không phải ngẫu nhiên mà “cua Cà Mau” trở thành biểu tượng của vùng đất mũi. Với chất lượng vượt trội, thịt chắc, vị ngọt đặc trưng, con cua nơi đây từ lâu đã có vị thế riêng trong lòng thực khách trong nước và quốc tế. Nhờ tình cảm của người tiêu dùng cùng nỗ lực không ngừng của người nông dân, tỉnh Cà Mau đã quyết định định vị sản phẩm này như một thương hiệu đặc sản quốc gia”.

Ông Lê Văn Sử - Phó chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau chia sẻ với báo chí TP.HCM về 2 sự kiện đặc sắc: “Xin chào Cà Mau” và “Ngày hội Cua Cà Mau lần thứ 2 – năm 2025 vào chiều 13.11 - Ảnh: PV

Cua Cà Mau là một trong những sản phẩm chủ lực và niềm tự hào của tỉnh Cà Mau. Tuy nhiên, theo Phó chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Lê Văn Sử, thương hiệu đặc sản này đang phải đối mặt với thách thức lớn: bị lạm dụng rất nhiều.

Việc xây dựng thương hiệu và nhãn hiệu đã được tỉnh Cà Mau thực hiện một cách bài bản. Hiện tại, cua Cà Mau đã có: Nhãn hiệu tập thể là cua Năm Căn; chứng nhận chỉ dẫn địa lý do Bộ Khoa học và Công nghệ cấp cho cua Cà Mau.

Tuy nhiên, dù đã có những công cụ pháp lý quan trọng này, công tác bảo vệ và quản lý thương hiệu vẫn gặp nhiều khó khăn.

Ông Sử nhấn mạnh, một trong những khó khăn lớn nhất nằm ở cơ chế quản lý và sử dụng các nhãn hiệu, chứng nhận này. Theo quy định hiện hành, cơ chế này được thực hiện theo nguyên tắc tự giác.

"Tức là ai tự giác sử dụng cái này, ai tự nguyện sử dụng cái này thì được cái này bảo vệ. Còn ai không tự nguyện thì coi như không có gì gia nhập", ông Lê Văn Sử cho biết. Cơ chế này vô tình tạo ra một lỗ hổng, khiến việc kiểm soát và xử lý các trường hợp lạm dụng trở nên khó khăn.

Bên cạnh rào cản về cơ chế, đặc thù của sản phẩm cũng là một yếu tố khiến việc bảo vệ thương hiệu gặp trở ngại.

Cua là một sản phẩm thực thể sống, khiến việc đóng gói, dán nhãn hoặc gắn bao bì giác quan trở nên không khả thi. Chính vì vậy, cua không phải là loại sản phẩm bắt buộc phải có bảo vệ như các loại hàng hóa đóng gói khác. Điều này làm gia tăng độ phức tạp trong việc truy xuất nguồn gốc và phân biệt cua Cà Mau chính hiệu với các sản phẩm làm giả, làm nhái trên thị trường.

Giải pháp trọng tâm: Đẩy mạnh xây dựng thương hiệu

Trước những khó khăn trên, tỉnh Cà Mau đã xác định xây dựng thương hiệu là một nhiệm vụ trọng tâm đối với các sản phẩm chủ lực của tỉnh, trong đó đặc biệt là sản phẩm cua.

Lãnh đạo tỉnh Cà Mau cho biết, các vấn đề lạm dụng và bảo vệ nhãn hiệu đang là vấn đề trọng tâm mà tỉnh đang tập trung để tìm cách thực hiện và giải quyết tốt hơn.

Dù còn một số vướng mắc và khó khăn, tỉnh Cà Mau cam kết sẽ có những giải pháp cụ thể trong thời gian sắp tới nhằm đo đếm được những hiệu quả cụ thể từ các chương trình quảng bá, tiếp tục quảng bá để các đối tác biết và tìm đến Cà Mau, tăng cường giải pháp bảo vệ nhãn hiệu và thương hiệu một cách hiệu quả hơn.

“Chúng tôi mong muốn qua lễ hội, hình ảnh con cua không chỉ là sản phẩm kinh tế mà còn là biểu tượng văn hóa – niềm tự hào của người dân vùng đất mũi. Đây là bước đi trong chiến lược xây dựng thương hiệu địa phương, gắn nông nghiệp với du lịch, văn hóa và hội nhập quốc tế”, ông Sử nhấn mạnh.

Thực tế, Cà Mau không chỉ có cua ngon, mà còn sở hữu hệ sinh thái rừng ngập mặn, bãi bồi, biển cả và văn hóa đậm chất Nam Bộ. Những lễ hội như “Ngày hội Cua Cà Mau” hay “Xin chào Cà Mau” không chỉ quảng bá sản phẩm, mà còn thể hiện tầm nhìn phát triển bền vững: lấy đặc sản làm thương hiệu – lấy văn hóa làm nền tảng phát triển.

Hồ Quang