Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc: 'Phát triển thanh toán không dùng tiền mặt, kinh tế số mạnh hơn nữa, hiệu quả hơn nữa'
Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho rằng giao dịch, thanh toán không dùng tiền mặt là xu thế tất yếu, trào lưu trong nền kinh tế số, thể hiện sự thay đổi lớn hành vi của doanh nghiệp và người dân, sự nỗ lực chuyển đổi số của cơ quan nhà nước.
Phát biểu tại hội thảo "Thanh toán không dùng tiền mặt: Động lực tăng trưởng kinh tế số" do báo Tuổi Trẻ phối hợp với Ngân hàng Nhà nước tổ chức ngày 14/6 tại TPHCM, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho rằng, đây là một chủ đề rất hay và rất có ý nghĩa.
Phó Thủ tướng đánh giá, trong những năm qua, thanh toán không dùng tiền mặt đã có bước phát triển nhanh chóng, vượt bậc. Giao dịch, thanh toán không dùng tiền mặt không chỉ là hình thức thanh toán rẻ, nhanh, không phụ thuộc khoảng cách địa lý, mà còn giúp số hóa dòng tiền và quản lý tài chính thông minh; thúc đẩy công nghệ fitech phát triển (Mobile Banking, ví điện tử, thẻ, mã QR codwe, Vn Pay, thanh toán qua điện thoại…).
Theo thống kê từ Ngân hàng Nhà nước, tới cuối năm 2024, Việt Nam có hơn 204,5 triệu tài khoản thanh toán của khách hàng cá nhân; 154,1 triệu thẻ ngân hàng; có 86,97% người trưởng thành có tài khoản tại ngân hàng. Chúng ta đã thực hiện phần lớn thanh toán trực tuyến như viện phí, học phí; giao thông, xăng dầu… gắn với xuất hóa đơn tạo thuận lợi, giảm chi phí cho doanh nghiệp và người dân.
Các đại biểu tham dự sự kiện
Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho rằng, đây là những tín hiệu rất đáng mừng, đây là xu thế tất yếu, trào lưu trong nền kinh tế số, thể hiện sự thay đổi lớn hành vi của doanh nghiệp và người dân, sự nỗ lực chuyển đổi số của cơ quan nhà nước. Chính vì vậy, chúng ta cần nghiên cứu để phát triển thanh toán không dùng tiền mặt, kinh tế số mạnh hơn nữa, hiệu quả hơn nữa.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, Đảng và nhà nước đặc biệt quan tâm đến khoa học công nghệ, chuyển đổi số. Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã minh chứng sâu sắc cho điều đó.
Ông Phớc đề cập, Quốc hội đã ban hành nhiều luật liên quan đến lĩnh vực này, như Luật Giao dịch điện tử, An ninh mạng, Luật Công nghệ thông tin, viễn thông, Luật An toàn thông tin, Luật Dữ liệu số, Luật Phòng chống rửa tiền, Luật Tổ chức tín dụng, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân… và các nghị định liên quan. Đây là những nền tảng pháp lý hết sức quan trọng tạo đà cho sự phát triển nền tảng số, thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt và ngược lại, thúc đẩy kinh tế số phát triển.
Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc thăm quan các gian hàng trong khuôn khổ chương trình Ting Ting Day 2025
Phó Thủ tướng cho rằng, đối với doanh nghiệp và người dân, thanh toán không dùng tiền mặt giúp tăng hiệu quả kinh doanh, dễ kiểm soát dòng tiền, mở rộng thị trường online, tiết kiệm chi phí, giảm dùng giấy để giảm ô nhiễm môi trường, đồng thời, mang đến tiện ích, an toàn cho người dân khí sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt.
Tuy vậy, Phó Thủ tướng cũng chỉ ra nhiều thách thức đang cản bước tiến của thanh toán số. Đó là thói quen sử dụng tiền mặt vẫn phổ biến ở một bộ phận người dân; hạ tầng số chưa đồng bộ ở một số vùng, khiến việc kết nối thanh toán còn chập chờn; và đáng lo ngại nhất là các rủi ro về an ninh mạng, lừa đảo, giả mạo tin nhắn, đánh cắp mã OTP...
Ngoài ra, những khoảng trống pháp lý, đặc biệt liên quan đến tiền mã hóa, thanh toán xuyên biên giới cũng đang tạo ra lực cản lớn cho việc phát triển đồng bộ các giải pháp thanh toán số.
Vì vậy, Phó thủ tướng kêu gọi cần có chiến lược tổng thể và các giải pháp đồng bộ từ chính sách, hạ tầng đến công nghệ và truyền thông để đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt, từ đó tạo cú hích thực sự cho nền kinh tế số phát triển lên tầm cao mới.
Về giải pháp đối với thanh toán, ông Phớc chỉ đạo hoàn thiện khung pháp lý về thanh toán xuyên biên giới. Bởi hiện thanh toán không dùng tiền mặt chủ yếu tập trung ở nội địa nên phải nghiên cứu để thanh toán xuyên biên giới.
Đồng thời, phát triển hạ tầng dùng chung, hạ tầng thanh toán. Chính phủ đặc biệt quan tâm phát triển 5G, 6G, mạng viễn thông, cáp quang. Nên những doanh nghiệp công nghệ thông tin hàng đầu làm nòng cốt để phát triển cơ sở hạ tầng về công nghệ thông tin như hệ thống cáp quang…
Còn đối với ngành ngân hàng, Phó thủ tướng đề nghị các doanh nghiệp hướng đến các loại hình thanh toán mới, sáng tạo và tiện ích hơn nữa cho người dân.
Đặc biệt, ông chỉ đạo tăng cường hơn nữa an ninh bảo mật và phòng chống tội phạm mạng, phải bảo vệ được người tiêu dùng, đặc biệt là người dân trong quá trình thanh toán không dùng tiền mặt, tránh trường hợp bị lừa đảo.
Song song đó, công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân và doanh nghiệp cần được đẩy mạnh. Bởi để thay đổi thói quen không sử dụng tiền mặt trong thanh toán thì cần phải có nhận thức hết sức sâu sắc.
Cuối cùng, Phó thủ tướng nhấn mạnh thay mặt Chính phủ, ông nhiệt liệt biểu dương báo Tuổi Trẻ đã có sáng kiến và dày công tổ chức Ngày không tiền mặt với chuỗi hoạt động hết sức bổ ích. Doanh nghiệp và ngân hàng đã đóng góp thanh toán không dùng tiền mặt thúc đẩy kinh tế số phát triển.
