Phó Thủ tướng: Tuyến cao tốc dài 100 km nhưng vài trăm mét không hoàn thành thì không thể đưa vào khai thác
Trên thực tế, có những công trình chỉ cần tập trung cao là đưa toàn bộ công trình vào sử dụng. Một tuyến cao tốc dài 100 km nhưng chỉ còn một cây cầu hoặc còn một đoạn vài trăm mét mà không hoàn thành thì cũng không thể đưa vào khai thác được.
Phó Thủ tướng Lê Văn Thành phát biểu tại cuộc họp trực tuyến về kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công năm 2021 đối với một số bộ, cơ quan và địa phương hôm nay (15/12).
Phó Thủ tướng yêu cầu, từ nay đến cuối năm, phải phấn đấu giải ngân tới mức cao nhất. Ảnh:VGP
Theo báo cáo của Bộ Tài chính, đối với 12 bộ, cơ quan trung ương và địa phương thuộc đối tượng kiểm tra, tính đến ngày 30/11/2021, số tiền giải ngân được gần 28 nghìn tỉ đồng trên tổng số vốn được phân bổ kế hoạch năm 2021 là hơn 76 nghìn tỉ đồng, đạt tỉ lệ 36,48%.
Tại cuộc họp, một số ý kiến đề nghị cho phép kéo dài kế hoạch vốn đầu tư công năm 2021 sang năm 2022. Đồng thời, đề nghị các bộ, ngành cho phép giảm bớt số lần thực hiện các thủ tục đầu tư. Ông Võ Quang Lâm, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam đề nghị: “Cho phép triển khai các bước lập, thẩm định, phê duyệt thiết kế kỹ thuật hoặc thiết kế bản vẽ thi công, đối với khối lượng phần còn lại của dự án cấp vốn ngân sách đến đâu sẽ đấu thầu và ký hợp đồng đến đó”.
Đối với kiến nghị này, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch - Đầu tư Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết, việc chuyển nguồn từ năm 2021 sang năm 2022 phải tuân thủ Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách Nhà nước. Trường hợp bất khả kháng, Chính phủ phải báo cáo Thường vụ Quốc hội để xem xét quyết định.
Cũng theo bà Ngọc, có những nơi giải ngân rất tốt như ngành Giao thông vận tải giải ngân được hơn 82% nên phải thẳng thắn nhìn nhận về nguyên nhân chủ quan, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu, trách nhiệm kiểm tra, giám sát.
Phát biểu tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cho biết, chỉ còn hơn 2 tuần nữa là kết thúc năm 2021 trong khi câu chuyện về tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, chủ yếu liên quan đến xây dựng cơ bản thì cần nhiều thời gian, “chúng ta phải phấn đấu trong suốt 12 tháng”.
Phó Thủ tướng chia sẻ với các địa phương, các bộ, ngành về những khó khăn trong năm 2021, năm đầu tiên của nhiệm kỳ mới, năm đầu triển khai Nghị quyết Đại hội Đảng XIII và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 5 năm 2021-2025…
Về nguyên nhân cũng như bài học cần rút kinh nghiệm, Phó Thủ tướng nhấn mạnh công tác chuẩn bị dự án chưa được kỹ càng nên khi có quyết định phân bổ vốn thì mới triển khai, do đó bị chậm. Phó Thủ tướng cho rằng, cần hết sức chú ý vấn đề này, việc đầu tư không phải 1 ngày, 1 tháng mà là cả quá trình. Do đó, quá trình chuẩn bị các dự án là hết sức quan trọng, cần rút kinh nghiệm để triển khai các dự án năm 2022.
Về vấn đề năng lực, kinh nghiệm của các nhà thầu. Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cho biết, nhiều dự án đầu tư, nhà thầu đã được phân bổ vốn, có mặt bằng, có công trình đang triển khai nhưng chưa tiêu hết vốn. Vì vậy, chọn nhà thầu, kiểm tra tiến độ và xử lý vi phạm hợp đồng cần kiên quyết.
Ngoài ra, khâu nghiệm thu còn chậm, nhiều khi dự án đã làm xong, khối lượng đạt hàng trăm, hàng ngàn tỉ đồng nhưng thủ tục nghiệm thu, chuyển sang kho bạc còn chậm.
Xác định việc giải ngân vốn đầu tư công là đặc biệt quan trọng, gắn với tốc độ tăng trưởng kinh tế. Vì vậy, Phó Thủ tướng nhấn mạnh vai trò rất lớn của việc lãnh đạo, chỉ đạo của các bộ, ngành, địa phương để giải ngân dứt điểm, khánh thành các công trình. “Trên thực tế, có những công trình chỉ cần tập trung cao là đưa toàn bộ công trình vào sử dụng. Một tuyến cao tốc dài 100 km nhưng chỉ còn một cây cầu hoặc còn một đoạn vài trăm mét mà không hoàn thành thì cũng không thể đưa vào khai thác được”- Phó Thủ tướng nói.
Đồng thời, yêu cầu từ nay đến cuối năm, phải phấn đấu giải ngân tới mức cao nhất. Các bộ, ngành cần rà soát, tháo gỡ khó khăn để các địa phương có đủ điều kiện giải ngân, triển khai dự án.
Về trách nhiệm của các địa phương, các bộ, ngành với vai trò chủ đầu tư, phải rà soát lại các dự án đầu tư đã được bố trí vốn, có nhà thầu thì tập trung đôn đốc, động viên huy động thiết bị, con người để tổ chức thi công ngày đêm trên công trường.
Bên cạnh đó, cần tổ chức nghiệm thu khối lượng hoàn thành của các công trình một cách kịp thời, xác định đây là tiền đề quan trọng để các địa phương đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công, tránh tình trạng dồn vào ngày cuối cùng của năm mới hoàn thiện hồ sơ.
Phó Thủ tướng cũng lưu ý, không chạy theo chỉ tiêu mà buông lỏng, để xảy ra sai phạm. “Quyết tâm để hoàn thành cao nhất kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công nhưng phải bảo đảm chất lượng, để sớm khánh thành, đưa vào khai thác sử dụng, phát huy hiệu quả đầu tư”- Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
