Phòng bệnh truyền nhiễm đường hô hấp thường gặp khi giao mùa

Việc thay đổi thời tiết thất thường khiến cơ thể của nhiều người không kịp thích nghi, hệ miễn dịch suy giảm khiến các bệnh hô hấp như cúm, viêm phổi, viêm phế quản… tăng cao.

Theo bác sĩ Bạch Thị Chính (Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC): Khi thời tiết thay đổi thất thường, sự giảm nhiệt đột ngột khiến cơ thể không kịp thích nghi, dễ đổ bệnh, đặc biệt là những nhóm nguy cơ cao như trẻ em, người già, người có bệnh mãn tính. Bên cạnh đó, số ca mắc mới Covid-19 đang tăng trở lại, chủ yếu ở nhóm người cao tuổi, người có nguy cơ cao như tim mạch, đái tháo đường, COPD (bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính)... khiến nguy cơ bệnh nặng tăng cao.

Tiêm vắc xin phòng bệnh hiệu quả. (Ảnh: Hệ thống tiêm chủng VNVC)

Các bác sĩ và chuyên gia y tế khuyến cáo một số bệnh người dân thường mắc vào thời điểm này và cách phòng tránh:

Cúm mùa

Cúm mùa xảy ra quanh năm. Cúm là bệnh dễ mắc, dễ lây và dễ bị bỏ qua những triệu chứng ban đầu dẫn tới người bệnh thường không được chẩn đoán sớm, điều trị kịp thời. Cúm có thể gây ra các biến chứng như như viêm phổi, nhiễm trùng huyết, tổn thương tim, viêm não/màng não, suy hô hấp... Các đối tượng dễ gặp biến chứng là trẻ em, phụ nữ mang thai, người cao tuổi, người có bệnh nền.

Các bệnh do phế cầu khuẩn

Phế cầu khuẩn thường khu trú tại vùng mũi họng con người và thường tấn công hệ hô hấp khi sức đề kháng suy giảm gây nên tình trạng viêm phổi, viêm tai giữa, viêm màng não, thậm chí nhiễm khuẩn huyết. Phế cầu khuẩn có tỉ lệ đề kháng kháng sinh cao. Bệnh nhân đồng nhiễm phế cầu với Covid-19 hoặc các bệnh khác có nguy cơ bệnh nặng và tử vong cao hơn.

Trẻ từ 6 tuần tuổi và người lớn được khuyến cáo nên tiêm vắc xin phòng phế cầu. Đây là biện pháp giảm thiểu biến chứng, giảm việc dùng kháng sinh khi chưa thực sự cần thiết. Theo bác sĩ Bạch Thị Chính, hiện Việt Nam lưu hành hai loại vắc xin Prevenar 13 (Bỉ) và Synflorix (Bỉ) có thể phòng ngừa các bệnh do phế cầu khuẩn.

Sởi

Sởi là bệnh truyền nhiễm có khả năng lây lan rất cao. Vi rút sởi Polinosa morbillarum có thể tồn tại trong không khí và trên các bề mặt trong tối đa 3 giờ. Một người bị nhiễm bệnh có thể truyền vi rút trong vòng 4 ngày trước và sau khi phát ban.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), sởi là bệnh nguy hiểm cho mọi đối tượng, từ trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai, người trưởng thành, đến người lớn tuổi, song bệnh đã hoàn toàn phòng ngừa được bằng vắc xin. Hiện nay, các bệnh hô hấp cũng đang tăng cao, người bệnh dễ nhầm lẫn triệu chứng sởi với các triệu chứng bệnh hô hấp thông thường khác nên dễ trở nặng.

Tiêu chảy cấp do vi rút Rota

Tiêu chảy cấp do vi rút Rota là bệnh viêm dạ dày ruột cấp do vi rút Rota gây ra với triệu chứng là tiêu chảy, nôn mửa, sốt. Trong 5 năm đầu đời, hầu hết trẻ em đều bị nhiễm loại vi rút này. Tại Việt Nam, tiêu chảy cấp thuộc top 10 bệnh gây tử vong hàng đầu ở trẻ nhỏ. Hiện tiêu chảy cấp chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, kháng sinh không có tác dụng đối với bệnh. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây tiêu chảy nặng, mất nước, rối loạn điện giải, suy dinh dưỡng... thậm chí tử vong.

Viêm màng não do não mô cầu khuẩn

So với một số bệnh truyền nhiễm đang lưu hành tại nước ta, viêm màng não do vi khuẩn não mô cầu có số ca mắc không nhiều nhưng là một trong những bệnh nguy hiểm và để lại nhiều di chứng nặng nề nhất. Bệnh nhân có thể tử vong trong vòng 24 giờ từ khi xuất hiện những triệu chứng đầu tiên nếu không được điều trị kịp thời.

Khoảng 20% bệnh nhân còn sống mắc các di chứng như chậm phát triển thần kinh, bại liệt, hoại tử nghiêm trọng phải cắt cụt chi… Bệnh có triệu chứng ban đầu dễ gây nhầm lẫn với các bệnh cúm, nhiễm siêu vi thông thường nên thường không được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời.

Các chuyên gia y tế khuyến cáo, trong điều kiện thời tiết thay đổi thất thường, biện pháp quan trọng nhất là người dân cần tăng sức đề kháng nói chung, thông qua dinh dưỡng, tập luyện, duy trì thuốc và đi viện kịp thời khi có dấu hiệu trở nặng.

Đồng thời, các gia đình cần đặc biệt quan tâm tới trẻ nhỏ và người già, do khả năng điều hòa thân nhiệt kém; tiêm vắc xin phòng bệnh đầy đủ, lưu ý các vắc xin phòng cúm, phòng phế cầu, sởi - quai bị - rubella... Bên cạnh đó, người dân cũng cần giữ gìn vệ sinh cá nhân; hạn chế tiếp xúc với những người có nguy cơ lây nhiễm bệnh đường hô hấp.

Minh Khuê