Phòng ngừa các bệnh hô hấp mùa nắng nóng

Mùa nắng nóng ở Việt Nam thường kéo dài và gay gắt, với nền nhiệt cao và độ ẩm thay đổi thất thường. Đây là thời điểm khiến cơ thể dễ mất nước, mệt mỏi và suy giảm sức đề kháng, tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều loại bệnh phát sinh, trong đó các bệnh lý về đường hô hấp là nhóm phổ biến và đáng lo ngại nhất. Việc hiểu rõ nguyên nhân, các yếu tố nguy cơ và có những biện pháp phòng tránh phù hợp sẽ giúp bảo vệ sức khỏe hiệu quả hơn trong mùa hè.

Vì sao mùa nóng lại dễ mắc bệnh hô hấp?

Chênh lệch nhiệt độ lớn giữa môi trường trong và ngoài trời: Việc thường xuyên đi lại giữa nơi có điều hòa (lạnh) và môi trường bên ngoài (nóng) làm cơ thể không kịp thích nghi, ảnh hưởng đến hệ miễn dịch và đường hô hấp.

Không khí ô nhiễm: Mùa hè thường có chỉ số bụi mịn cao, lượng khí thải từ phương tiện giao thông tăng, đặc biệt ở các đô thị đông đúc. Các hạt bụi nhỏ có thể xâm nhập sâu vào phổi, gây ra kích ứng hoặc làm nặng thêm các bệnh hô hấp sẵn có.

Sử dụng điều hòa không đúng cách: Việc sử dụng máy lạnh liên tục, không vệ sinh định kỳ sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm mốc phát triển và phát tán trong không khí.

Chế độ ăn uống và sinh hoạt thiếu khoa học: Uống nhiều nước lạnh, ăn đồ sống, thức khuya, lười vận động khiến cơ thể suy yếu, dễ bị nhiễm lạnh, viêm họng, cảm cúm…

Các bệnh hô hấp thường gặp trong mùa hè

Viêm họng, viêm amidan: Do uống nước lạnh, ăn kem, nằm máy lạnh nhiều giờ liền khiến niêm mạc họng bị kích ứng.

Viêm mũi dị ứng, viêm xoang: Do tiếp xúc với bụi bẩn, phấn hoa, điều hòa bẩn hoặc dị ứng thời tiết.

Viêm phế quản, hen suyễn: Những người có tiền sử hen hoặc viêm phế quản mãn tính rất dễ tái phát trong mùa hè nếu không được chăm sóc đúng cách.

Cảm cúm, cảm lạnh do virus: Virus gây cúm có thể lây lan qua không khí, đặc biệt khi cơ thể suy yếu và hệ miễn dịch kém.

Hình minh họa - Nguồn: internet

Biện pháp phòng ngừa hiệu quả

Điều chỉnh nhiệt độ sinh hoạt hợp lý: Không để nhiệt độ điều hòa quá thấp (nên duy trì ở mức 26-28°C), hạn chế thay đổi đột ngột nhiệt độ cơ thể; Tắt điều hòa trước khi ra ngoài ít nhất 10-15 phút để cơ thể thích nghi dần; Vệ sinh điều hòa định kỳ ít nhất 1-2 lần/tháng để loại bỏ bụi bẩn, nấm mốc.

Bảo vệ đường hô hấp khi ra ngoài: Luôn đeo khẩu trang khi ra đường, nhất là ở nơi nhiều bụi bẩn, công trường, đường phố đông đúc; Tránh đi lại ngoài trời trong khung giờ nắng gắt (từ 11h đến 15h); Khi về nhà, nên rửa mũi, súc họng bằng nước muối sinh lý để loại bỏ bụi và vi khuẩn.

Tăng cường sức đề kháng tự nhiên: Uống đủ nước (2-2,5 lít/ngày), ăn nhiều trái cây tươi, rau xanh, đặc biệt là các loại giàu vitamin C, A, E; Hạn chế đồ ăn cay nóng, nước đá lạnh, thức uống có cồn, cafein; Tập thể dục nhẹ nhàng, ngủ đủ giấc để nâng cao thể trạng.

Thói quen sinh hoạt an toàn: Tắm rửa sạch sẽ sau khi đi ngoài trời về, tránh tắm ngay khi đang đổ mồ hôi nhiều.

Tránh để quạt máy thổi thẳng vào mặt hay nằm ngủ ngay dưới luồng gió điều hòa.

Đảm bảo không gian sống thông thoáng, có ánh sáng tự nhiên, tránh ẩm mốc.

Lưu ý đặc biệt với người có nguy cơ cao

Trẻ nhỏ, người già, phụ nữ mang thai và những người mắc các bệnh nền về hô hấp như hen suyễn, COPD, viêm phế quản mãn tính… là những đối tượng dễ bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Họ cần được theo dõi sức khỏe sát sao, được tiêm phòng đầy đủ và giữ môi trường sống sạch sẽ, hạn chế tiếp xúc với các yếu tố gây bệnh.

Dù mùa hè thường được xem là thời điểm ít bệnh, nhưng thực tế lại cho thấy nhiều bệnh lý, đặc biệt là bệnh hô hấp, có thể bùng phát nếu không được phòng tránh kịp thời. Việc duy trì môi trường sống lành mạnh, thói quen sinh hoạt điều độ, cùng với việc trang bị kiến thức chăm sóc sức khỏe là giải pháp thiết thực nhất để bảo vệ cơ thể trước những ảnh hưởng tiêu cực từ thời tiết nắng nóng. Chủ động phòng bệnh luôn là cách tốt nhất để tránh rủi ro, nâng cao chất lượng cuộc sống cho mỗi người và cả cộng đồng.

Trương Hiền