Phong trào tẩy chay Meta không ảnh hưởng đến số người dùng Facebook, Instagram do lệnh cấm TikTok ở Mỹ

Mức độ tương tác trên các nền tảng cốt lõi của Meta Platforms hiện tại tương tự như trước khi công ty thông báo sẽ thay thế các đơn vị kiểm chứng thông tin của bên thứ ba bằng hệ thống ghi chú cộng đồng (Community Notes) và giảm bớt các sáng kiến DEI (đa dạng, công bằng và hòa nhập). Dữ liệu mới từ nhiều công ty phân tích cho thấy mức giảm nhẹ tương tác sau khi thay đổi chính sách đã đảo ngược kể từ lúc xuất hiện tin tức về lệnh cấm TikTok ở Mỹ, khiến người dùng quay lại các nền tảng của Meta Platforms.

"Dữ liệu, đặc biệt là số lượng người dùng hoạt động hằng ngày (DAU), cho thấy mức sử dụng bắt đầu giảm sau những thay đổi mà Meta đang thực hiện. Song sau đó, tin tức về lệnh cấm TikTok tiềm tàng đã thay đổi xu hướng đó và nhiều người lại bắt đầu tương tác với các ứng dụng của Meta nhiều hơn", Thomas Grant, Phó chủ tịch nghiên cứu tại công ty thông tin thị trường Apptopia, nói với trang Insider.

Meta Platforms từ chối bình luận khi trang Insider liên lạc.

Người dùng Gen Z ủng hộ Meta Platforms xóa bỏ kiểm chứng thông tin

Theo dữ liệu của Apptopia, số lượng người dùng hoạt động hằng ngày của Facebook, vốn đã giảm khoảng 2% trong hầu hết tháng 1.2025 so với cùng kỳ năm ngoái, bắt đầu tăng trưởng vào ngày 18.1 khi các suy đoán gia tăng trước quyết định của Tòa án Tối cao Mỹ về TikTok. Cụ thể hơn, Tòa án Tối cao Mỹ giữ nguyên luật do ông Biden ký vào tháng 4.2024, buộc tập đoàn ByteDance (Trung Quốc) phải bán hoạt động kinh doanh của TikTok ở Mỹ trước ngày 19.1 hoặc ứng dụng video ngắn đình đám này sẽ bị cấm.

Instagram đã chứng kiến sự phục hồi thậm chí còn mạnh mẽ hơn, với DAU tăng vào ngày 18.1 và tiếp tục tăng trên mức của năm 2024 vào cả ngày 19 và 20.1.

“Có vẻ nhiều người đã bắt đầu rời khỏi các ứng dụng của Meta khi các thay đổi chính sách xuất hiện, nhưng sau đó toàn bộ phong trào này bị lu mờ bởi tin tức về lệnh cấm TikTok”, Thomas Grant cho biết.

Trước lệnh cấm TikTok ban đầu, Instagram Reels, nền tảng video dạng ngắn của của Meta Platforms, đã được một số người dùng nêu tên là giải pháp thay thế cho TikTok. "Những người tị nạn TikTok" cũng đổ xô đến RedNote, ứng dụng truyền thông xã hội khác của Trung Quốc.

Đáng chú ý, cuộc khảo sát từ CivicScience với 1.346 người Mỹ cho thấy 36% người tham gia ủng hộ động thái của Meta Platforms là loại bỏ việc bên thứ ba kiểm chứng thông tin để ủng hộ Community Notes, so với 32% phản đối (32% còn lại là trung lập). Sự ủng hộ đặc biệt mạnh mẽ trong số những người dùng Gen Z từ 18 đến 24 tuổi, với 53% ủng hộ những thay đổi.

Trong khi đó, dữ liệu về doanh thu và tải xuống các ứng dụng của Meta Platforms từ công ty nghiên cứu thị trường App Figures cũng gây bất ngờ.

Doanh thu mua hàng trong các ứng dụng của Meta tăng

Dù lượt tải xuống các ứng dụng của Meta Platforms tại Mỹ giảm nhẹ sau khi thay đổi chính sách (số lượt tải Facebook giảm 8% và Instagram giảm 5%) nhưng doanh thu mà công ty kiếm được từ các giao dịch mua hàng trong ứng dụng trên Facebook và Instagram tăng trong cùng kỳ. Threads của Meta Platforms hiện vẫn chưa cung cấp dịch vụ mua hàng trong ứng dụng.

"Sau khi xem dữ liệu về doanh thu và tải xuống các ứng dụng mạng xã hội của Meta, tôi không thể phát hiện ra bất kỳ sự suy giảm đáng kể hoặc bất thường nào. Thực tế, trong một số trường hợp, còn có sự gia tăng", Randy Nelson, Giám đốc phân tích tại App Figures, nói với Insider.

Theo so sánh của App Figures về 13 ngày trước và sau thông báo từ Meta Platforms về chấm dứt việc bên thứ ba kiểm chứng thông tin, các giao dịch mua trong ứng dụng tại Mỹ tăng lên 1,9 triệu USD cho Facebook và 3 triệu USD cho Instagram, tương ứng với mức tăng lần lượt là 5% và 3%.

Meta Platforms đã chứng kiến mức tăng tương tự trên toàn thế giới, với doanh thu giao dịch trong ứng dụng của Facebook đạt 5,2 triệu USD và Instagram đạt 8,9 triệu USD. Tuy nhiên, những con số này không gồm cả nguồn doanh thu chính của Meta Platforms là quảng cáo.

Trên toàn cầu, số lượt tải xuống các ứng dụng mang đến tin vui đến cho Meta Platforms.

Theo App Figures, lượt tải xuống Instagram trên toàn thế giới đã tăng 5% sau khi những thay đổi được công bố, còn Facebook chỉ tăng khiêm tốn 1%.

Dữ liệu từ công ty phân tích thị trường Sensor Tower cũng củng cố những phát hiện này. Sensor Tower phát hiện hoạt động người dùng trên các ứng dụng của Meta Platforms vẫn ổn định kể từ khi các thay đổi chính sách được công bố. Chỉ có Instagram ghi nhận mức giảm 1% hàng tuần trong DAU trung bình ngay sau thông báo, nhưng nhanh chóng phục hồi vào tuần tiếp theo, theo dữ liệu mà Sensor Tower chia sẻ với Insider.

Điểm mấu chốt là gì? Những thay đổi chính sách gần đây không làm suy giảm các con số trong thống kê về Meta Platforms. Hiện ba nền tảng của công ty gồm Facebook, Instagram và Threads, được hơn 3 tỉ người trên toàn thế giới sử dụng, vẫn giữ vị thế vững chắc.

Mức giảm nhẹ tương tác trên các ứng dụng của Meta Platforms sau khi thay đổi chính sách đã được đảo ngược kể từ lúc xuất hiện tin tức về lệnh cấm TikTok ở Mỹ - Ảnh: Internet

Hôm 7.1, Meta Platforms đã thông báo rằng sẽ thay thế chương trình kiểm chứng thông tin của bên thứ ba bằng Community Notes do người dùng tạo, giống cách làm trên mạng xã hội X của Elon Musk.

Theo đó, Meta Platforms sẽ dừng hợp tác với các đơn vị kiểm chứng sự thật, thay vào đó phụ thuộc vào cộng đồng.

Meta Platforms cũng ngừng chủ động quét các bài viết về lời nói thù hận và các loại vi phạm khác, chỉ kiểm tra những bài đăng đó khi có báo cáo từ người dùng, theo Mark Zuckerberg. Công ty sẽ tập trung hệ thống tự động vào việc gỡ bỏ "các vi phạm nghiêm trọng" như khủng bố, khai thác trẻ em, lừa đảo và ma túy.

Những thay đổi này sẽ ảnh hưởng đến Facebook, Instagram và Threads.

Theo bước đi khác từ chiến lược của Elon Musk, Meta Platforms cho biết đã chuyển một số đội ngũ, cụ thể là đội ngũ tin cậy và an toàn, chịu trách nhiệm xây dựng chính sách nội dung và xem xét nội dung của công ty, ra khỏi bang California đến Texas và các địa điểm khác ở Mỹ.

Trong video thông báo về quyết định này, Mark Zuckerberg khẳng định: “Chúng ta đã đến điểm mà có quá nhiều sai lầm và quá nhiều kiểm duyệt. Các cuộc bầu cử gần đây giống như điểm bùng phát văn hóa, một lần nữa ưu tiên ngôn luận, vì vậy chúng ta sẽ quay lại với gốc rễ và tập trung giảm thiểu sai lầm, đơn giản hóa các chính sách, khôi phục quyền tự do ngôn luận trên các nền tảng của chúng tôi”.

Trong một bình luận trên Threads phản hồi bài đăng từ một người dùng chỉ trích ảnh hưởng của Meta Platforms và gợi ý rằng nhiều người cảm thấy bị mắc kẹt trên nền tảng này, Mark Zuckerberg đã có giọng điệu cứng rắn.

"Không, tôi đang kỳ vọng những thay đổi này sẽ thực sự làm cho các nền tảng của chúng tôi tốt hơn. Tôi nghĩ Community Notes sẽ hiệu quả hơn so với các kiểm tra viên sự thật, việc giảm số lượng tài khoản bị cấm nhầm là điều tốt. Nhiều người muốn có thể thảo luận về các chủ đề dân sự và đưa ra các lập luận nằm trong xu hướng chính của diễn ngôn chính trị. Một số người có thể rời khỏi nền tảng của chúng tôi vì lý do thể hiện quan điểm đạo đức, nhưng tôi nghĩ đa số người dùng, và cả những người dùng mới, sẽ thấy rằng những thay đổi này làm sản phẩm tốt hơn", tỷ phú 40 tuổi người Mỹ viết.

Phản hồi của Mark Zuckerberg dành cho tài khoản Threads mang tên Mary-Frances Makichen (có 253 người theo dõi) đến chỉ một ngày sau khi Meta Platforms thông báo sẽ thay thế các đối tác kiểm tra sự thật bên thứ ba bằng hệ thống Community Notes.

Trong một podcast được đăng hôm 10.1, Mark Zuckerberg tiết lộ rằng Meta Platforms đã bị chính quyền Biden gây sức ép để xóa nội dung về tác dụng phụ của vắc xin COVID-19.

Giám đốc điều hành Meta Platform nói rằng ông thường "khá ủng hộ việc triển khai vắc xin" vì chúng "có nhiều lợi ích hơn rủi ro". "Nhưng tôi nghĩ rằng trong khi chính quyền Biden đang cố gắng thúc đẩy chương trình đó, họ cũng cố gắng kiểm duyệt bất kỳ ai về cơ bản phản đối nó", Mark Zuckerberg kể.

Việc rời bỏ các nền tảng truyền thông xã hội vì lý do mang tính biểu tượng không phải là chưa từng xảy ra.

Vào Ngày Bầu cử tại Mỹ (5.11.2024), hơn 250.000 người dùng X đã xóa tài khoản của họ để phản đối mối quan hệ ngày càng sâu sắc giữa Elon Musk và ông Trump.

Tuy nhiên, Mark Zuckerberg dường như không lo lắng khi đặt cược rằng Community Notes sẽ nâng cao trải nghiệm người dùng của Meta Platforms và thu hút khán giả mới thay vì khiến họ rời đi.

Sơn Vân