Phú Thọ mới sau sáp nhập – động lực phát triển vùng

Trước khi sáp nhập, mỗi tỉnh cũ đều có thế mạnh riêng nhưng phát triển chưa đồng đều. Vĩnh Phúc nổi bật với công nghiệp – xây dựng, GRDP năm 2024 đạt hơn 173.140 tỷ đồng, đứng thứ 13 cả nước; Phú Thọ đạt 107.300 tỷ đồng, Hòa Bình 72.180 tỷ đồng. GRDP bình quân đầu người của 3 tỉnh: Vĩnh Phúc đạt 141,3 triệu đồng, Phú Thọ khoảng 70,7 triệu, Hòa Bình gần 81 triệu đồng. Dẫu có tốc độ tăng trưởng khá cao (trên 9 - 10%), mỗi tỉnh vẫn là một mảnh ghép rời rạc, chưa đủ lực để tạo sức bật lớn trên bình diện vùng.

Khu vực trung tâm phường Vĩnh Phúc, một trong những điểm nhấn đô thị quan trọng của tỉnh Phú Thọ mới

Sự kiện hợp nhất đã thay đổi cục diện. Chỉ sau 2 tháng, Phú Thọ mới đã chứng minh đây không phải là phép cộng cơ học, mà là sự cộng hưởng mạnh mẽ. 6 tháng đầu năm, GRDP toàn tỉnh đạt 186.400 tỷ đồng, tăng 10,09% so với cùng kỳ, lọt top 6 địa phương tăng trưởng cao nhất cả nước. Công nghiệp – xây dựng chiếm 46,58% GRDP, tăng trưởng tới 15,32%; dịch vụ tăng 8,2%; nông – lâm – thủy sản giữ nhịp ổn định. Cơ cấu kinh tế được tái định hình theo hướng công nghiệp hóa – hiện đại hóa, khẳng định vị trí trung tâm công nghiệp của vùng.

Cùng với đó, dòng vốn đầu tư đổ về mạnh mẽ. Trong 6 tháng đầu năm, tỉnh thu hút gần 469 triệu USD vốn đầu tư nước ngoài; đến hết 7 tháng, con số này tăng lên 651,7 triệu USD, bao gồm 35 dự án mới và 45 dự án mở rộng. Vốn đầu tư trong nước (DDI) cũng đạt hơn 43.000 tỷ đồng, trong đó Hòa Bình nổi bật với 38.006 tỷ đồng. Doanh nghiệp thành lập mới tăng gần gấp đôi: 2.976 doanh nghiệp với tổng vốn trên 26.000 tỷ đồng; gần 1.000 doanh nghiệp quay trở lại hoạt động. Thị trường nội địa rộng hơn 4 triệu dân và diện tích trên 9.300km2 trở thành tâm điểm hút đầu tư.

Không chỉ công nghiệp, thương mại – dịch vụ cũng tăng trưởng sôi động. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ 6 tháng đạt hơn 94.000 tỷ đồng, tăng 14,47% so với cùng kỳ. Kim ngạch xuất nhập khẩu cán mốc 34,4 tỷ USD, tăng 21,7%. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng tới 25,73% trong 7 tháng đầu năm – mức tăng vượt xa trung bình cả nước. Những con số ấy khẳng định sức bật mới, khác biệt rõ so với thời kỳ trước sáp nhập.

So sánh trước và sau 1/7 càng thấy rõ sự thay đổi. Trước đây, các hoạt động xúc tiến đầu tư, quảng bá du lịch còn chồng chéo, phân tán. Giờ đây, tỉnh mới triển khai các chương trình quy mô, đồng bộ hơn. Các tuyến giao thông trọng điểm như cao tốc Nội Bài – Lào Cai, Hòa Lạc – Hòa Bình, tuyến Vĩnh Yên – Việt Trì không chỉ nối các địa phương cũ, mà trở thành mạch máu của một không gian phát triển thống nhất.

Đáng chú ý, hệ thống khu công nghiệp đang mở rộng mạnh mẽ lên 58 khu với hơn 14.000 ha, tỷ lệ lấp đầy trung bình đạt 44,3%. Toàn tỉnh có 818 dự án trong các khu công nghiệp, trong đó 507 dự án FDI với vốn trên 9,7 tỷ USD, tạo việc làm cho gần 210.000 lao động. Công nghiệp công nghệ cao, điện tử, cơ khí chính xác... dần trở thành thương hiệu của tỉnh.

Sự sáp nhập cũng mang lại sức sống mới trong lĩnh vực văn hóa – du lịch. Văn hóa Đất Tổ Hùng Vương hòa quyện cùng bản sắc Mường của Hòa Bình, cộng hưởng với hơi thở công nghiệp hiện đại ở Vĩnh Phúc, tạo nên một bức tranh đa sắc. Từ lễ hội Đền Hùng, “Đến với Phật, về với Mẫu” ở Tây Thiên, du lịch cộng đồng Mai Châu đến những khu nghỉ dưỡng, khu công nghệ cao, tất cả đang bổ sung cho nhau, mở ra những sản phẩm du lịch tổng hợp, hướng tới phát triển bền vững.

Dẫu vậy, thách thức không nhỏ là bộ máy hành chính mới cần sắp xếp hợp lý, hài hòa lợi ích vùng miền. Vùng mạnh về phát triển kinh tế công nghiệp không thể bỏ lại phía sau vùng còn yếu hơn; chính sách phát triển phải đảm bảo tính công bằng, ưu tiên đầu tư hạ tầng, giáo dục, đào tạo nhân lực ở khu vực khó khăn. Công nghiệp hóa nhanh đặt ra áp lực lớn về môi trường, đòi hỏi tỉnh phải kiên định với mô hình phát triển xanh, bền vững.

Song, với quyết tâm chính trị cao nhất, có đủ yếu tố cho thấy Phú Thọ đang đi đúng hướng. Cải cách hành chính được đẩy mạnh, thủ tục đầu tư rút ngắn, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công tăng nhanh, cơ chế một cửa liên thông được triển khai ngày càng hiệu quả. Những hội nghị xúc tiến đầu tư tổ chức quy mô hơn, thu hút sự quan tâm của nhiều tập đoàn trong và ngoài nước. Niềm tin của người dân cũng được củng cố khi chứng kiến sự thay đổi rõ rệt trong đời sống kinh tế – xã hội.

Từ mốc son 1/7, Phú Thọ mới đã bước vào một hành trình mới, nơi con số tăng trưởng không chỉ là thành tích mà còn là lời cam kết về một tương lai tươi sáng. Với quy mô kinh tế hơn 318.000 tỷ đồng, tăng trưởng GRDP 2 con số, dòng vốn đầu tư sôi động, hàng nghìn doanh nghiệp mới ra đời, Phú Thọ mới đã khẳng định là động lực phát triển, điểm tựa bứt phá của vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.

Đây không chỉ là sự hợp nhất của 3 tỉnh mà là sự hội tụ sức mạnh, khát vọng và niềm tin. Một tỉnh mới đang vươn lên mạnh mẽ, không chỉ cho riêng mình, mà còn cho cả vùng và trên phạm vi cả nước.

Quang Nam