Phú Yên nỗ lực góp phần tháo gỡ 'thẻ vàng' thủy sản
Từng được cả nước biết đến là nơi khởi phát nghề câu cá ngừ đại dương, tỉnh Phú Yên có bờ biển dài 189km và là một trong 28 tỉnh, thành có tiềm năng kinh tế biển. Những năm qua, Phú Yên đã tập trung sức lãnh đạo, chỉ đạo huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị, triển khai quyết liệt nhiều biện pháp tích cực, góp phần khắc phục cảnh báo 'thẻ vàng' của Ủy ban châu Âu (EC) đối với thủy sản Việt Nam.
Để tìm hiểu thêm về nỗ lực của lực lượng Công an góp phần khắc phục cảnh báo “thẻ vàng” của EC đối với thủy sản Việt Nam, ngày cuối cùng của tháng 7/2024, men theo phía hữu ngạn hạ lưu sông Đà Rằng, chúng tôi chứng kiến hình ảnh CBCS Công an phường Phú Đông (TP Tuy Hòa) phối hợp Đồn Biên phòng Tuy Hòa cùng Ban Quản lý cảng cá Đông Tác tiếp cận tuyên truyền, phát tờ rơi cho từng thuyền trưởng, chủ tàu cá và ngư dân, đồng thời chúc họ vươn khơi bám biển an toàn, bội thu sản phẩm có giá trị kinh tế cao.
Hôm về thị xã Sông Cầu, chúng được biết Công an phường Xuân Thành cũng thường xuyên phối hợp Đồn Biên phòng Xuân Đài và Ban Quản lý cảng cá Dân Phước tuyên truyền vận động ngư dân chấp hành pháp luật về khai thác thủy sản (KTTS) và phòng, chống khai thác bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU).
Ông Đào Quang Minh, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh Phú Yên cho biết, đến cuối tháng 7/2024, trên địa bàn tỉnh có 2.846 tàu cá, trong đó có 1.954 tàu cá đã đăng ký trên hệ thống dữ liệu tàu cá quốc gia và 892 tàu cá “ba không”. Trong số tàu cá đã đăng ký có 663 tàu dài 15m trở lên chuyên hành nghề ở vùng khơi, tập trung nhiều nhất ở TP Tuy Hòa với 342 tàu, chiếm 51,5%.
“Bên cạnh việc đẩy mạnh tuyên truyền, tạo chuyển biến tích cực từ nhận thức đến hành động của các chủ tàu cá, thuyền trưởng và ngư dân, 660 tàu cá có đủ điều kiện KTTS vùng khơi đã được hướng dẫn lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, đạt hơn 99,5%, 3 tàu cá còn lại đang nằm bờ do hư hỏng, tranh chấp, thi hành án dân sự”, ông Minh thông tin thêm và cho biết, Chi cục thường xuyên phối hợp Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Phú Yên, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 3 tiến hành nhiều cuộc tuần tra, kiểm tra, kiểm soát tàu cá hành nghề trên biển, kịp thời phát hiện để cảnh báo và xử lý nghiêm minh những trường hợp vi phạm quy định chống khai thác IUU.
Theo đó, từ đầu tháng 10/2023 đến giữa tháng 7/2024 đã xử phạt hành chính 42 trường hợp vi phạm trong lĩnh vực thủy sản với gần 400 triệu đồng, trong đó có 4 trường hợp tàu cá KTTS vùng khơi mất kết nối thiết bị giám sát hành trình; lập biên bản khuyến cáo 147 tàu cá khác có vi phạm chưa đến mức xử lý, đồng thời thường xuyên rà soát những tàu cá có nguy cơ vi phạm quy định về chống khai thác IUU để tăng cường giám sát bằng nhiều biện pháp.
Theo ông Hà Viên, Giám đốc Ban Quản lý cảng cá Phú Yên, đơn vị không chỉ kiểm soát chặt chẽ 15.928 lượt tàu cá ra vào 4 cảng cá Tiên Châu, Dân Phước, Đông Tác, Phú Lạc, mà còn tăng cường giám sát 5.173 tấn thủy sản do ngư dân khai thác được để thẩm định, xác nhận nguồn gốc thủy sản theo đúng quy định.
Trao đổi với PV Báo CAND, ông Lê Tấn Hổ, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Phú Yên cho biết, bằng những biện pháp đồng bộ, quyết liệt nên từ năm 2019 đến nay chưa có tàu cá nào của ngư dân Phú Yên vi phạm trong KTTS trên vùng biển nước ngoài bị nhà chức trách quốc gia sở tại bắt giữ, xử lý. Đó là chuyển biến tích cực rõ nét trong hoạt động KTTS, chống khai thác IUU ở Phú Yên trong thời gian qua, thế nhưng phía trước vẫn còn nhiều khó khăn thử thách như ý thức chấp hành pháp luật của một số người dân chưa cao; thiết bị giám sát hành trình nhiều tàu cá thường xuyên hư hỏng, mất kết nối do tác động của môi trường biển sau thời gian dài sử dụng; các cấp huyện, xã thiếu nhân lực, phương tiện để thực hiện các biện pháp phòng, chống khai thác IUU trên địa bàn rộng, nhiều bến bãi, luồng lạch...
Mặt khác, sau khi Luật Thanh tra năm 2022 có hiệu lực, Chi cục Thủy sản không được giao chức năng nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành, không còn thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản, trong khi lực lượng kiểm ngư địa phương chưa thành lập, nhân lực tuần tra, kiểm soát hoạt động thủy sản còn thiếu, không đáp ứng kịp thời yêu cầu thực tế...
“Dẫu biết khó khăn, nhưng với quyết tâm chính trị cao, nỗ lực lớn, trong thời gian tới tỉnh Phú Yên tiếp tục triển khai nhiều biện pháp quyết liệt hơn nữa, để góp phần cùng cùng cả nước sớm gỡ “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu gắn với phát triển bền vững kinh tế biển và bảo đảm quốc phòng – an ninh” – ông Lê Tấn Hổ cho biết thêm.
Để tạo thế chủ động thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 52/NQ-TTg ngày 22/4/2024 của Chính phủ về Chương trình hành động và Kế hoạch triển khai thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 10/4/2024 của Ban Bí thư “Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định”, Sở NN&PTNT tỉnh Phú Yên thường xuyên phối hợp Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng cùng chính quyền, Công an 4 huyện, thị xã, thành phố và 25 xã, phường trên toàn tuyến tăng cường đẩy mạnh công tác tuyên truyền phổ biến sâu rộng đến từng khu dân cư ven biển, nhóm ngư dân, chủ tàu và thuyền trưởng tàu cá nắm bắt những nội dung cơ bản của Luật Thủy sản và các văn bản pháp luật có liên quan.
Đặc biệt là cảnh báo những hành vi xâm phạm vùng biển nước ngoài để KTTS; vi phạm quy định về lắp đặt, quản lý, sử dụng thiết bị giám sát hành trình tàu cá; sử dụng tài liệu giả mạo cơ quan tổ chức để khai thác, mua bán, vận chuyển thủy sản trái phép; vi phạm quy định về bảo vệ nguồn lợi thủy sản và những trường hợp sẽ bị xử lý hình sự, hành chính…
Hoạt động tuyên truyền được tổ chức trực tiếp bằng nhiều hình thức sinh động, dễ hiểu, dễ nhớ; kết hợp phát tờ rơi tóm tắt những nội dung cảnh báo cho từng ngư dân, thuyền trưởng, chủ tàu cá và nhấn mạnh những biện pháp khắc phục cảnh báo “thẻ vàng” thủy sản, hậu quả thiệt hại về người và tài sản khi tàu cá bị bắt giữ do xâm phạm vùng biển nước ngoài KTTS, những bất lợi về kinh tế xuất khẩu thủy sản nếu không quyết liệt chống khai thác IUU…