Phương pháp thải độc trong Đông y

Theo Đông y, nếu cơ thể hư nhược, nên dùng thuốc có tác dụng đại bổ, để bồi dưỡng nguyên khí. Ảnh minh họa: L.C.

Bốc hỏa (nóng trong người) là khái niệm đặc hữu của Đông y, cũng là vấn đề rất được người Á Đông quan tâm. Không phải người phương Tây không bị bốc hỏa mà vì phương Tây coi bốc hỏa là một phản ứng của cơ thể trước kích thích. Phản ứng trước kích thích là một bản năng của cơ thể, sẽ phát huy tác dụng trong những tình huống bất thường.

Tôi có người đồng nghiệp đi Tây Tạng, gặp một con chó Ngao Tây Tạng liền trêu nó, cuối cùng bị nó đuổi theo... Cô ấy đã 46 tuổi rồi, trước giờ cũng không hay vận động, nhưng trong cơn nguy cấp lại có thể nhảy qua con mương rộng hơn một mét! Không còn nghi ngờ gì nữa, đây chính là khả năng phản ứng trước kích thích của con người.

Khi nào bạn sẽ mất đi khả năng phản ứng trước kích thích này? Đương nhiên là khi lực bất tòng tâm, cụ thể hơn với cơ thể thì đó là khi không còn hỏa nữa. Ví dụ như người lớn tuổi, hoặc người quá suy nhược do bị bệnh mạn tính kéo dài, chưa già mà đã yếu.

Ngày nay có quan điểm cho rằng: Để có một cơ thể khỏe mạnh, mỗi năm nên để cho mình phát sốt một lần nhằm tiêu diệt tế bào ung thư trong cơ thể. Nói đúng hơn là phải khai thác tiềm lực của bản thân, đánh thức hệ miễn dịch luôn ở trong trạng thái thoải mái, nhằm duy trì khả năng phản ứng trước kích thích của cơ thể.

Khi bị lây nhiễm vi khuẩn, virus, cơ thể thường phát sốt. Những người có sức khỏe tốt hoặc còn trẻ sẽ có năng lực phản ứng trước kích thích, thân nhiệt sẽ vọt lên 39 độ C. Cũng có những người rất ít khi sốt, dù đã bị lây nhiễm vi khuẩn, virus. Người như vậy thường có làn da nhợt, nếu mập thì cũng là mập tích nước, sợ lạnh hơn người bình thường, làm việc chút là thấy mệt, đi vài bước cũng thở hổn hển. Đây là bằng chứng cho thấy kiểu mập này bắt nguồn từ dương hư, khí hư.

Người thuộc thể chất này thường có hỏa lực yếu, khả năng phản ứng trước kích thích kém, thường là người mắc bệnh mạn tính hoặc người già cơ địa suy nhược; nếu người này bị ốm cảm, hoặc nổi mề đay lở loét, viêm da, hãy thử xem đơn thuốc mà bác sĩ kê cho họ, nếu kê thêm các loại thuốc bổ như nhân sâm, hoàng kỳ bên cạnh các loại thuốc thanh nhiệt giải độc, thì chứng tỏ người này đã gặp được một bác sĩ giỏi.

Đây là phương pháp "thải độc" trong Đông y, tức là dùng thuốc bổ để đẩy mầm bệnh từ bên ngoài ra khỏi cơ thể. Đó là nguyên tắc điều trị ốm cảm cho người suy nhược trong Đông y, nhằm nâng cao hỏa lực và đánh thức khả năng phản ứng trước kích thích của cơ thể.

Có thể sử dụng phương thuốc kinh điển Nhân Sâm Bại Độc tán một cách linh hoạt. Đó là thêm nhân sâm vào các loại thuốc thường quy dùng để điều trị cảm sốt cho người ốm yếu suy nhược.

Khi những người suy nhược và có hỏa lực yếu bị cảm cúm, nếu không sử dụng các loại thuốc bổ khí như nhân sâm, hoàng kỳ, thì không thể đẩy khí lạnh ra ngoài, dùng thuốc bổ là nhằm nâng cao hỏa lực, tăng cường chức năng của hệ miễn dịch, bồi bổ cho khu vực bị suy nhược, tránh né sự tấn công của mầm bệnh bên ngoài.

Đông Đồng/ Huy Hoàng Books & NXB Thanh niên