Phường Vĩnh Nguyên: Mong sớm sửa chữa đình Bích Đầm
Đình Bích Đầm nằm trên đảo Bích Đầm (phường Vĩnh Nguyên, TP. Nha Trang) là di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh được xếp hạng năm 2012, đã xuống cấp nghiêm trọng sau ảnh hưởng của cơn bão số 12 (năm 2017). Chính quyền và nhân dân địa phương mong tỉnh sớm bố trí ngân sách để trùng tu, sửa chữa ngôi đình.
Công trình bị xuống cấp
Theo những người cao tuổi trên đảo Bích Đầm, làng đảo Bích Đầm do những ngư dân vùng Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên vào đây khai thác đánh bắt hải sản thành lập. Khoảng giữa thế kỷ XIX, người dân đã xây dựng đình Bích Đầm để có nơi sinh hoạt văn hóa cộng đồng, thờ tự những vị thần phù trợ cho dân làng làm ăn, sinh sống và những người có công khai khẩn đất đai, quy dân, lập ấp...
Ông Nguyễn Hòa - Tổ trưởng Tổ dân phố Bích Đầm cho biết, đình Bích Đầm thờ thành hoàng làng, bà Thiên Y A Na, ông Nam Hải (cá voi) và các vị tiền hiền, hậu hiền… Đình còn là nơi hội họp, tổ chức các sinh hoạt văn hóa cộng đồng dân cư trong làng. Trải qua thời gian, đình được nhân dân tu bổ nhiều lần từng phần nhỏ. Trước đây, do không có điều kiện nên người dân thờ ông Nam Hải, tiền hiền - hậu hiền chung trong chính điện với thành hoàng làng. Năm 2000, nhờ sự đóng góp của các nhà hảo tâm, người dân đã xây dựng lăng Ông và nhà thờ Tiền hiền - Hậu hiền riêng, nằm trong khuôn viên của đình Bích Đầm.
Năm 2002, người dân nơi đây xây dựng thêm võ ca làm nơi hát bội cũng như hát lễ trong các ngày diễn ra lễ hội của đình. Đến năm 2009, đình đại trùng tu các hạng mục xuống cấp để khang trang hơn. Tuy nhiên, cơn bão số 12 cuối năm 2017 đã khiến đình Bích Đầm bị xuống cấp nghiêm trọng, toàn bộ mái ngói bị bay hết. Hiện nay, người dân phải lợp tôn tạm để che mưa nắng, nhưng tình trạng này khiến đình ngày càng xuống cấp.
Mong sớm trùng tu, tôn tạo
Theo ông Dương Quốc Việt - Phó Chủ tịch UBND phường Vĩnh Nguyên, phường đã nhiều lần báo cáo tình trạng xuống cấp và đề nghị sớm trùng tu đình Bích Đầm. Năm 2018, UBND TP. Nha Trang đã có quyết định về việc phê duyệt chủ trương đầu tư công trình trùng tu, tôn tạo đình Bích Đầm. Tuy nhiên, đến năm 2019, Phòng Quản lý đô thị TP. Nha Trang có văn bản cho rằng, đình Bích Đầm là di tích cấp tỉnh. Vì vậy, theo quy định, thẩm quyền phê duyệt báo cáo kinh tế kỹ thuật công trình thuộc về Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao và Chủ tịch UBND tỉnh. Sau đó, thủ tục được lập lại, nhưng do thời điểm đó chưa có Quy hoạch sử dụng đất TP. Nha Trang thời kỳ 2021 - 2030 nên chưa thể đầu tư được công trình này. Dự kiến, tổng kinh phí tôn tạo, sửa chữa đình Bích Đầm hơn 4 tỷ đồng. “Đến nay, Quy hoạch sử dụng đất TP. Nha Trang đã được phê duyệt nên sắp tới, UBND phường Vĩnh Nguyên sẽ làm lại báo cáo trình cấp có thẩm quyền sớm phê duyệt phương án và bố trí kinh phí tôn tạo, sửa chữa đình Bích Đầm”, ông Việt cho hay.
Ông Nguyễn Văn Thiện - Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao cho biết, đình Bích Đầm là công trình mang giá trị lịch sử, văn hóa, kiến trúc nghệ thuật của tỉnh. Trải qua thời gian, một số hạng mục của di tích đã xuống cấp, vì vậy cần thiết tiến hành công tác tu bổ, phục hồi để góp phần gìn giữ một di sản văn hóa có giá trị tiêu biểu. Sở Văn hóa và Thể thao đang phối hợp với UBND TP. Nha Trang thực hiện các thủ tục theo quy định của pháp luật để đề xuất giải pháp phù hợp nhằm tu bổ di tích, đảm bảo mục tiêu đầu tư là phục hồi, bảo tồn và phát huy giá trị của di tích.
Đình Bích Đầm tọa lạc trên khu đất rộng 540m2, với lối kiến trúc đặc thù của công trình kiến trúc đình làng ở Nam Trung Bộ, đặc biệt là các công trình đình, đền, miếu mạo ven biển phía nam tạo cho ngôi đình nét cổ kính, uy nghi. Từ ngoài nhìn vào, đình có các hạng mục công trình sau: Nghi môn, võ ca, tiền tế, chính điện, lăng Ông, nhà thờ Tiền hiền - Hậu hiền, nhà đông, nhà tây. Đình còn lưu giữ 5 đạo sắc phong của các đời vua triều Nguyễn, gồm: Sắc Đồng Khánh thứ 2 (1887), phong cho ông Nam Hải; sắc Thành Thái thứ 13 (1901), phong cho Thành hoàng; sắc Duy Tân thứ 3 (1909), phong cho Thiên Y A Na; sắc Khải Định thứ 9 (1924), phong cho Thiên Y A Na; sắc Khải Định thứ 9 (1924), phong cho Thành hoàng. Năm 2012, UBND tỉnh ban hành quyết định xếp hạng đình Bích Đầm là di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh.
VĂN KỲ