Qua Cửa Tử tới miền xanh

Du khách trekking khám phá suối Cửa Tử.

Miền xanh đang gọi

Từ trung tâm xã La Bằng, con đường dẫn vào suối Cửa Tử uốn lượn giữa những nương chè xanh mướt. Càng đi sâu, nhà cửa đông đúc càng lùi lại, chỉ còn tiếng suối róc rách và tiếng gió đan xen trong tán rừng. Dòng Cửa Tử gồm 7 “cửa” nối tiếp nhau, mỗi cửa là một cung bậc khác biệt của thiên nhiên, của thử thách và của cảm xúc con người.

Cửa đầu tiên phẳng lặng, thích hợp cho picnic, nơi những nhóm bạn trẻ cắm trại, đốt lửa và nghe tiếng suối chảy qua ghềnh đá. Cửa 2, cửa 3 bắt đầu xuất hiện những dốc đá, đòi hỏi người đi phải cẩn trọng. Từ cửa 4 trở đi, hành trình thật sự bắt đầu, nơi những bậc đá dựng đứng, rêu trơn, hơi nước phủ mờ lối đi, khiến người ta vừa nín thở, vừa háo hức.

Theo người dân địa phương, Cửa Tử mùa nào cũng đẹp. Mùa Hè nước xanh trong vắt, ánh lên dưới nắng như dải lụa bạc; mùa Thu lá rừng vàng rơi, dòng suối dịu dàng như chậm lại. Nhưng dù đi mùa nào, cảm giác đều như đang vượt qua thử thách của chính mình.

Trong hành trình khám phá Cửa Tử, cảnh sắc dọc suối thay đổi không ngừng. Có đoạn nước hiền hòa len qua bãi đá rêu phong, có đoạn thác dựng đứng đổ ào ào, tung bọt trắng xóa. Mùi đất ẩm, hương cỏ dại và tiếng gió rừng quyện lại thành một thứ hương vị riêng, mộc mạc mà khó quên.

Mỗi bước chân đều mở ra một góc nhìn khác: những vòm cây cổ thụ vươn mình che nắng, đàn bướm sặc sỡ bay dọc bờ suối, hay chỉ đơn giản là tiếng cười vang vọng giữa đại ngàn.

Anh Hà Duy Mậm ở phường Phan Đình Phùng (Thái Nguyên) bày tỏ: Tôi đã đến đây vài lần. Có hôm trời nắng, dòng nước lấp lánh như pha lê; hôm mưa thì sương giăng mờ, cả rừng như trong cổ tích. Cảnh sắc bốn mùa đều có vẻ đẹp riêng khiến tôi muốn quay lại nhiều lần.

Cùng với khám phá suối Cửa Tử, du khách còn được tham quan, trải nghiệm vùng chè La Bằng.

Giữa không gian xanh mát bên suối Cửa Tử, người ta như tìm thấy chính mình trong tiếng suối, tiếng lá và hơi thở đại ngàn. Cửa Tử không chỉ để khám phá, mà là nơi để lắng lại. Ở đó, vẻ đẹp của thiên nhiên không phô trương mà thấm dần, khiến bước chân ai đến rồi cũng muốn quay lại, để được “qua cửa tử” một lần nữa, đi tìm miền xanh sâu thẳm trong lòng.

Khi du lịch cộng đồng trở thành “mạch sống”

Tận dụng cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, nhiều hộ dân sinh sống gần suối Cửa Tử đã mạnh dạn đầu tư mở dịch vụ du lịch, xây dựng homestay tiếp đón khách du lịch. Trong số đó, Cửa Tử Homestay của anh Bàn Văn Linh, ở xóm Đồng Khuân, xã La Bằng là một trong những cơ sở đầu tiên mạnh dạn đầu tư làm du lịch theo hướng chuyên nghiệp.

Anh Linh chia sẻ: Tôi luôn nghĩ, du lịch không chỉ là chuyện đón khách, mà là câu chuyện của văn hóa. Nếu chỉ lấy thiên nhiên ra bán, sẽ có ngày cạn kiệt. Nhưng nếu lấy văn hóa để nuôi du lịch, thì nó sẽ sinh sôi mãi.

Từ căn homestay đơn sơ, Linh dần mở rộng thành mô hình du lịch cộng đồng khép kín: nhà hàng phục vụ đặc sản địa phương, khu trải nghiệm văn hóa Dao, nơi du khách có thể tìm hiểu về văn hóa truyền thống và khám phá một số nét độc đáo trong sinh hoạt thường ngày của đồng bào Dao.

Vào mùa vắng khách, anh Linh còn kết hợp với các homestay khác trong vùng tổ chức sự kiện văn hóa, để vừa thu hút du khách, vừa tạo sinh kế cho bà con.

Năm 2023, anh cùng một số hộ dân trong vùng thành lập Hợp tác xã du lịch sinh thái Cửa Tử với 12 thành viên. 4 hộ làm lưu trú, những hộ còn lại phụ trách tour, hướng dẫn, sản xuất thủ công, vận chuyển. Từ đó, hàng chục người dân có thêm việc làm với mức thu nhập ổn định.

Không dừng lại ở đó, Linh đang lên kế hoạch mở rộng khu trưng bày văn hóa Dao, nơi lưu giữ trang phục, nhạc cụ và những bức ảnh tư liệu quý. Anh cũng ấp ủ tổ chức hoạt động kết nối các làng bản quanh vùng, vừa để quảng bá du lịch, vừa để thế hệ trẻ tự hào hơn về nguồn cội.

Các homestay tại suối Cửa Tử đều được xây dựng khang trang, đáp ứng nhu cầu ăn uống, vui chơi của du khách.

Từ những mô hình như vậy, diện mạo du lịch La Bằng dần thay đổi. Dọc tuyến đường vào xóm Đồng Khuân, những ngôi nhà sàn homestay xen giữa nương chè xanh mướt, khói lam chiều bảng lảng.

Ông Đặng Thanh Tùng, Chủ tịch UBND xã La Bằng, cho biết: Mô hình du lịch cộng đồng đã cho thấy hiệu quả rõ rệt. Thanh niên có việc làm, bà con bán được nông sản, người Dao có cơ hội thể hiện bản sắc. Đây cũng là hướng phát triển mà xã xác định cho giai đoạn tới, vừa phát triển kinh tế, vừa gìn giữ văn hóa.

Theo ông Tùng, từ khi tuyến đường vào Đồng Khuân hoàn thiện, lượng khách đến Cửa Tử tăng hơn 50% so với năm trước đó. Địa phương cũng đang xây dựng các sản phẩm du lịch đặc trưng như trải nghiệm hái chè, chế biến rượu ngô, tour kết hợp du lịch sinh thái và trải nghiệm văn hóa, hướng tới phát triển du lịch xanh, bền vững.

Ở Cửa Tử, thời gian dường như trôi chậm hơn. Du khách đến rồi đi, nhưng trong ký ức ai cũng mang theo chút “xanh” của nơi này - xanh của núi rừng, xanh của hy vọng, và xanh trong lòng người. Và có lẽ, chính hành trình “qua Cửa Tử” ấy đã khiến mỗi người nhận ra: đôi khi, để tìm thấy bình yên, ta chỉ cần quay về với thiên nhiên, với tiếng suối, tiếng gió, và sự tĩnh lặng của một miền xanh đang gọi.

Hải Đăng